Leo Brunswijk, voorzitter van A Marron Kompas, spreekt het goed opgekomen publiek toe op het Onafhankelijkheidsplein. Hij vraagt hulp van de regering voor het binnenland. (Foto's: René Gompers)
Een apart bedrag op de begroting voor het door wateroverlast getroffen deel van het binnenland, oplossen van de problemen met grondenrechten, het gezag van kapiteins herstellen, oplossing in het geschil met de granman van de Saamaka en het aanstellen van een grootopperhoofd voor de Aluku’s. Dit zijn enkele punten die tijdens Marrondag op het Onafhankelijkheidsplein, zijn aangehaald waar de regering aan moet werken. Leo Brunswijk, voorzitter van stichting A Marron Kompas merkt op dat met de massa op het Plein, “wan busikondee” is gedemonstreerd.

Brunswijk geeft aan dat door het wateroverlast kostgronden zijn vernietigd. Ook al is het water ondertussen weggetrokken, de kostgronden zijn nog steeds niet bewerkbaar. Gevreesd wordt voor voedseltekorten. “Wi e begi a regering, pina e kon na busikondee, meki deng luku wi,” verzoekt Brunswijk. “A begrotingsbehandeling di eh kon, meki den poti wan bedrag fu sorgu a buskondee bika a buskondee no man sorgu en srefi a yari ya, a yari die e kon.”

De marrongemeenschappen willen weten waarom zei elke keer onderwater lopen. “Als er een beetje regen valt, is het binnenland onderwater,” merkt Brunswijk op. “Daarom willen we een onderzoek om na te gaan of het gevolgen zijn van klimaatverandering of van menselijk handelen. Komt het door die activiteiten in het binnenland? Want er zijn grote bedrijven en een stuwmeer. Laten ze voor ons onderzoeken waarom we zo onderlopen. We willen ook een gepaste oplossing.”


De organisatie wil dat het Dritabiki Akkoord wordt uitgevoerd. Daarin zijn de grondenrechten geregeld, deelt Brunswijk mee. Hij drukt de regering en De Nationale Assemblee op het hart om het op te pakken. Er is al lang genoeg gewacht. Brunswijk haalt aan dat het gezag van de kapitein hersteld moet worden. Hij haalt een voorbeeld aan: “Als iemand van het dorp in aanraking is gekomen met de politie en is ingesloten, wordt de kapitein ontboden. Vroeger was het zo dat de politie eerst naar het dorp ging om de kapitein te ontmoeten, en dat er daarna beslist werd of de persoon in kwestie of zelf wordt gestraft, wel of niet wordt overgedragen aan de politie. “We vragen de overheid om de kapitein weer te erkennen.”

De stichting vraagt ook aandacht voor het conflict bij het leiderschap van de Saamaka. Er is een granman die door de politiek is aangesteld (Albert Aboikoni tijdens regering-Bouterse) en een die door de gemeenschap wordt gedragen. “Laat de regering alles doen om het probleem op te lossen,” roept Brunswijk op. “Want het stagneert de verdere ontwikkeling van het binnenland. We kunnen niet vrij werken. Mensen kunnen niet met elkaar opschieten om een ‘gaanman sani’ waar de politiek mee is gaan bemoeien. Daar ze bemoeid hebben, laten ze met een oplossing komen waar het binnenland mee tevreden is, een vredige oplossing.”  

Brunswijk deelt mee dat aan de andere kant de Alukustam, die ook problemen had met het leiderschap, al een tijdje wacht op de regering om de granman die ze hebben gekozen, officieel te benoemen. Brunswijk hoopt dat dit zo snel mogelijk gebeurd; de stam zit al een paar jaar zonder grootopperhoofd.

De voorzitter van A Marron Kompas is onder de indruk van de opkomst. De organisatie, in samenwerking met anderen en het ministerie van Regionale Ontwikkeling en Sport, heeft hard gewerkt om de diverse Marronstammen bij elkaar te brengen. Niet-Marron groepen hebben ook meegedaan aan het herdenken dat er op 10 oktober 1760 het eerste vredestraktaat tussen de Marrons en het koloniaal bestuur is getekend.