Nicasio Gil loopt door het stilstaande water dat is achtergelaten door de gezwollen rivier de Duey na het passeren van de orkaan Fiona in de wijk Los Sotos in Higüey, Dominicaanse Republiek. (Foto: AP)
Orkaan Fiona heeft zich vandaag versterkt tot een storm van categorie 4 nadat hij Puerto Rico had verwoest en vervolgens de Dominicaanse Republiek en de Turks- en Caicoseilanden had getroffen. Er werd voorspeld dat het later deze week langs Bermuda zou komen.

De storm is verantwoordelijk voor het direct veroorzaken van ten minste vier doden tijdens zijn doortocht door het Caribisch gebied, waar wind en stortregens in Puerto Rico een meerderheid van de mensen op het Amerikaanse grondgebied zonder stroom of stromend water lieten. Honderdduizenden mensen schraapten modder uit hun huizen na wat de autoriteiten omschrijven als "historische" overstromingen.

Ambtenaren van het energiebedrijf zeiden aanvankelijk dat het een paar dagen zou duren voordat de elektriciteit volledig hersteld zou zijn, maar dinsdagavond laat bleek de stroom terug te zijn. Slechts 26% had op woensdagochtend stroom, drie dagen nadat Fiona het eiland had getroffen.

"Orkaan Fiona heeft ernstige gevolgen gehad voor de elektrische infrastructuur en opwekkingsfaciliteiten op het hele eiland. We willen heel duidelijk maken dat de inspanningen om te herstellen en nieuwe energie op te doen doorgaan en worden beïnvloed door ernstige overstromingen, onbegaanbare wegen, omgevallen bomen, verslechterende apparatuur en neergehaalde leidingen", zegt Luma, het bedrijf dat de energietransmissie en -distributie beheert.

Het gezoem van generatoren was over het hele grondgebied te horen toen mensen steeds geïrriteerder raakten. Sommigen probeerden nog steeds te herstellen van orkaan Maria, die vijf jaar geleden als een storm van categorie 4 aan land kwam, waarbij naar schatting 2.975 mensen omkwamen.

Luis Noguera, die hielp bij het opruimen van een aardverschuiving in het centrale bergstadje Cayey, zei dat Maria hem een ​​jaar lang zonder stroom had gelaten. Ambtenaren zelf kondigden pas 11 maanden na de aanval van Maria de volledige hervatting van de dienst aan. "We hebben een elektricien uit eigen zak betaald om ons aan te sluiten", herinnert hij zich, eraan toevoegend dat hij niet denkt dat de overheid na Fiona nog veel zal helpen.

Er werden lange rijen gemeld bij verschillende benzinestations in Puerto Rico, en sommigen reden van een hoofdweg om water uit een beek te halen. "We dachten dat we een slechte ervaring hadden met Maria, maar dit was erger", zegt Gerardo Rodríguez, die in de zuidelijke kustplaats Salinas woont.

Op delen van het eiland was meer dan 64 centimeter regen gevallen en dinsdag was er nog meer gevallen.

Tegen het einde van dinsdag zeiden de autoriteiten dat ze de stroom hadden hersteld voor meer dan 380.000 van de 1,47 miljoen klanten van het eiland. De leidingwatervoorziening was aanvankelijk uitgeschakeld voor de meeste gebruikers van het eiland vanwege een gebrek aan stroom en troebel water bij de filterinstallaties, maar ongeveer 60% had woensdagochtend weer water.

Woensdag heeft de National Weather Service in San Juan een hitteadvies afgegeven voor verschillende steden omdat een meerderheid van de mensen op het eiland van 3,2 miljoen mensen zonder stroom zit.

Het hoofd van het Federal Emergency Management Agency reisde dinsdag naar Puerto Rico toen het agentschap aankondigde dat het honderden extra personeel zou sturen om de lokale responsinspanningen te stimuleren.

Ondertussen heeft het Amerikaanse ministerie van Volksgezondheid en Human Services een noodsituatie op het gebied van de volksgezondheid op het eiland uitgeroepen en een aantal teams naar het eiland gestuurd.

Op de Turks- en Caicoseilanden meldden functionarissen minimale schade en geen doden, ondanks dat het oog van de storm dinsdagochtend dicht bij Grand Turk, het hoofdstadeiland van het kleine Britse grondgebied, passeerde. De regering had een avondklok ingesteld en mensen opgeroepen de overstromingsgevoelige gebieden te ontvluchten.

"Turks en Caicos hebben een fenomenale ervaring gehad in de afgelopen 24 uur", zei vice-gouverneur Anya Williams. "Het kwam zeker met zijn deel van de uitdagingen."

Het Amerikaanse National Hurricane Center zei dat Fiona woensdag een maximale aanhoudende wind van 215 km per uur had en het was gecentreerd ongeveer 1.090 kilometer ten zuidwesten van Bermuda, terwijl het zich in noordelijke richting met een snelheid van 13 km per uur bewoog.

Het zou waarschijnlijk eind donderdag of vrijdag Bermuda naderen en dan laat op vrijdag de Atlantische provincies van Canada.

De storm doodde een man in het Franse overzeese departement Guadeloupe, een andere man in Puerto Rico die werd meegesleurd door een gezwollen rivier en twee mensen in de Dominicaanse Republiek; een werd gedood door een vallende boom en de andere door een vallende elektriciteitspaal.

In Puerto Rico zijn nog twee doden gemeld als gevolg van de stroomuitval: een 70-jarige man brandde dood nadat hij probeerde zijn generator met benzine te vullen terwijl deze in werking was, en een 78-jarige man zou volgens de politie giftige stoffen hebben ingeademd die door zijn generator waren uitgestoten.