Alitalia na 75 jaar ten ziele

Na 75 jaar dienst sluit Alitalia de deuren. De nationale luchtvaartmaatschappij van Italië had in meer dan 20 jaar geen winst gemaakt en had moeite om zich aan te passen aan de goedkope concurrentie. Alitalia, ooit het symbool van Italiaanse stijl en glamour, is ten onder gegaan door economisch wanbeheer. Het heeft donderdag zijn laatste vlucht uitgevoerd. Het bedrijf wordt overgedragen aan zijn verkleinde opvolger Italia Trasporto Aereo (ITA).

Alitalia, de traditionele keuze van pausen, primadonna's en de politieke elite van Italië, werd sinds 2017 geleid door door de staat benoemde bestuurders om te voorkomen dat het werd geliquideerd.

Een nachtvlucht vanuit de hoofdstad van Sardinië, Cagliari, die in Rome landde, was de laatste vlucht van de luchtvaartmaatschappij die in 1946 werd opgericht, na een duizelingwekkende opeenvolging van herstructureringen en eigendomswisselingen. Het bedrijf is deze eeuw slechts één jaar in het zwart geëindigd en de regering heeft de afgelopen drie jaar vele malen meer dan 8 miljard euro (US$ 9,27 miljard) uitgegeven om de luchtvaartmaatschappij draaiende te houden.

Zoals vaak het geval was tijdens zijn bestaan, werden de laatste riten van Alitalia omgeven door politieke twisten, waarbij de extreemrechtse oppositiepartij Brothers of Italy de regering van premier Mario Draghi de schuld gaf van zijn ondergang. "Vandaag verliezen we weer een juweel, een bedrijf dat de geschiedenis van onze natie heeft gesmeed en... ons trots heeft gemaakt om Italiaan te zijn", zei partijleider Giorgia Meloni.

Nadat Rome probeerde Alitalia aan particuliere investeerders te verkopen, gaf het zich in 2020 over aan de rampzalige gevolgen van de pandemie voor de luchtvaartsector en besloot ITA uit zijn as te creëren. De nieuwe luchtvaartmaatschappij, waarin de regering over drie jaar 1,35 miljard euro zal investeren, zal starten met 52 jets en 2.800 medewerkers, tegenover ongeveer 110 vliegtuigen en 10.000 medewerkers voor Alitalia.

Volgens een overeenkomst die met de Europese Commissie is onderhandeld, moet er een duidelijke discontinuïteit zijn tussen Alitalia en zijn opvolger. De nieuwe luchtvaartmaatschappij moet tegen het einde van zijn bedrijfsplan 2021-2025 winstgevend zijn.

Alitalia's erfenis van hoge kosten, wanbeheer en zware politieke en vakbondsinvloed kan het voor ITA echter moeilijk maken zijn schouders op te halen. De nieuwe koerier is in gesprek om het merk Alitalia te kopen en zal naar verwachting de traditionele groen-wit-rode kleurstelling behouden.

De lancering van een wendbaarder vervoerder laat een vraagteken achter over de toekomst van meer dan 7.000 Alitalia-werknemers die tot ten minste september 2022 onder een tijdelijke ontslagregeling zullen worden geplaatst die de overheid betaalt.