Baidjnath Panday trekt deur achter zich dicht bij OM

Vaste overlegstructuren, forensische ondersteuning, opzet van een anti-corruptie unit en de samenwerking met de belastingdienst zijn enkele zaken die het Openbaar Ministerie (OM) realiseerde onder leiding van voormalig procureur-generaal (pg) Roy Baidjnath Panday. Ook de in 2018 ontmantelde Counter Terrorism Intelligence Unit komt weer terug in een ander jasje: Taskforce Bestrijding Grensoverschrijdende Criminaliteit. "Een sterkere unit gebaseerd op een ministeriële beschikking met een wijd spectrum aan taken", zegt Baidjnath Panday in zijn laatste interview als pg aan Starnieuws.

Op maandag 12 april werd Baidjnath Panday 65, de pensioengerechtigde leeftijd voor de pg. Na 35 dienstjaren bij de overheid, waarvan 33 jaren bij het OM, verlaat hij dit vervolgingsinstituut met dankbaarheid en grote voldoening. Advocaat-generaal Garcia Paragsingh, heeft het roer van het OM overgenomen als waarnemend pg. Op haar bord liggen tal van onderwerpen om verder invulling aan te geven. Terugblikkend op de afgelopen zeven jaren als pg, waarvan twee jaren als waarnemer, concludeert  Baidjnath Panday, dat de gestelde doelen vanaf zijn aantreden ruimschoots zijn gehaald.

Zo is de interne communicatie ter hand genomen en de grote overlegstructuur binnenshuis is gestructureerd in kleinere overlegorganen. Met Covid-19 veranderde de opzet van het regulier OM-vervolgingsambtenarenoverleg in zoommeetings. Baidjnath Panday spreekt zijn waardering uit over die overlegmomenten en de daaruit voortvloeiende feedback van de medewerkers. "Ik moet toegeven dat wij niet altijd instaat zijn geweest om alle wenselijkheden uit te voeren; soms was er niet voldoende budget. Ook is in de bedrijfsvoering verbetering doorgevoerd met de aanstelling van een manager bedrijfsvoering en opzet van de units HRM, ICT en financiële administratie.

Begin van het jaar kondigde vicepresident Ronnie Brunswijk op een regeringspersconferentie aan dat de leiding van het Korps Politie Suriname (KPS) zou worden vervangen. Baidjnath Panday gaat niet hierop in, maar zegt over de communicatie met het KPS - de werkarm van het OM - dat er aanvankelijk een goede overlegstructuur was. En die is de laatste jaren vele malen minder geworden. "De uitingen van ongenoegen zijn vervat in een document, dat door de presidentiële commissie doorlichting KPS aan de autoriteiten is aangeboden."

Op operationeel niveau was de samenwerking wel goed. "Ik denk dat in dit opzicht een taak is weggelegd voor de president voor wat beleid betreft", geeft Baidjnath Panday aan. Hij voegt eraan toe dat de ondersteuning van de justitieminister nodig is voor de uitvoering van dat beleid. "Om ervoor te zorgen dat in de werkrelatie tussen het OM en de werkarmen een gezond klimaat heerst. Eén die vertrouwenwekkend is aan de ene kant en tegelijk ook zorg draagt dat de criminaliteit in al haar facetten wordt aangepakt."

Baidjnath Panday blijft bij zijn eerdere ferme standpunt over de ontmanteling van de Counter Terrorism Intelligence Unit. "Ik heb het in 2018 spijtig gevonden dat tijdens mijn afwezigheid wegens ziekte, de unit is ontmanteld. Op enig moment is er een besluit genomen door de toenmalige justitieminister om politiemedewerkers uit het gemengd team terug te halen." Baidjnath Panday was zeer gebelgd over de interventie. Ondanks er toen toezeggingen werden gedaan om het team weer op de been te brengen, is het er nooit van gekomen.

"Bij het aantreden van de huidige president en justitieminister heb ik dit weer eens onder hun aandacht gebracht." Hierop volgde het besluit om de Taskforce Bestrijding Grensoverschrijdende Criminaliteit op te zetten. De nieuwe eenheid zal wederom bestaan uit politiefunctionarissen en een inlichtingen unit hebben. "Zodat wij alle binnengekomen inlichtingen kunnen opschalen, doorwerkend naar het moment dat de Taskforce optreedt." Er zijn lopende afspraken en het wachten is nu op de ministeriële beschikking waarin onder meer de taken van deze taskforce worden vastgelegd.

Volgens Baidjnath Panday verschilt de taskforce met de eerder ontmantelde unit, die belast was met de aanpak van terrorisme, drugscriminaliteit en inlichtingen. Het takenpakket van de taskforce is uitgebreider met als focus alle grensoverschrijdende criminaliteit, waaronder drugs, financiering van terrorisme, mensenhandel- en smokkel en wapens. Met de operationele aansturing zal een hulpofficier (of meerdere hulpofficieren) belast zijn, die onder de verantwoordelijkheid van en met directieven van de pg werken. De taskforce zal ook de inlichtingenpartner zijn voor buitenlandse diensten.

Een ander gerealiseerd doel, noemt Baidjnath Panday het verder vorm en inhoud geven aan forensische deskundigheid bij strafzaken. Het gaat dan om forensische onderzoek bij het DNA-laboratorium en op contractbasis binnenhalen van een forensische deskundige voor financieel onderzoek in fraude- en corruptiezaken. Baidjnath Panday haast zich om te zeggen dat de mogelijkheid om die deskundigheid te kunnen inzetten gering is geweest. "Mijn bedoeling was een groter team beschikbaar te krijgen voor onze Anticorruptie Unit en mijn opvolger zal daar het nodige moeten verzetten."

Ook met buitenlandse wets- en rechtshandhavingsdiensten uit Brazilië, Frankrijk, Guyana, Nederland en de VS is een goede samenwerkingsrelatie opgebouwd op basis van wederzijds vertrouwen. Er is nog veel werk aan de winkel, vooral bij de bestrijding van de grensoverschrijdende criminaliteit. En in de nieuwe relatie met Nederland, met name op justitieel gebied, heeft het OM ondersteuning gevraagd bij trainingen, forensische deskundigheid en inkijkstages. "Kortom er zijn mogelijkheden die door het OM benut kunnen worden in het kader van de eigen capaciteitsversterking." Alhoewel de bal qua uitvoering op de speelhelft van Nederland ligt, zal de opvolger anticiperend dit deel kunnen oppakken.

De lijst met lopende zaken bij het OM is lang en hierop staat onder meer verdere uitvoering van de Anticorruptie Unit. Daaronder werken al 18 politieambtenaren (werkarm anticorruptie en fraude van het KPS) en binnenkort volgt een uitbreiding van werkzaamheden gericht op fiscale onderzoeken in de aanpak van fiscale fraude en corruptie.

Recentelijk ging het OM de samenwerking aan met de Belastingdienst. Drie officieren zijn nu belast met corruptiezaken en spoedig komt er een vierde bij, een ontnemingsofficier belast met witwaszaken.

Naast de gerealiseerde doelen zijn er ook zaken die goed zijn gestart, maar niet voortgezet, geeft Baidjnath Panday toe. Zoals het werkoverleg met het college van districtscommissarissen om beginnende criminaliteitsvormen te identificeren en daarbij preventief te handelen. In 2016 begonnen deze gesprekken en bleken succesvol in Paramaribo, Wanica en Nickerie. "Ik acht de bestuursdienst instaat om in hun ressort te scannen en te melden wat zich afspeelt." Het gaat om alle criminaliteitsvormen, bijvoorbeeld ook personen en organisaties die geluidsoverlast in woongebieden veroorzaken. Hij ziet graag dat dit overleg nieuw leven wordt ingeblazen, omdat het goed aansluit op het werk van de buurtmanager. Door wisselingen in de wacht en mutaties van de dc’s, verwaterde dit overleg in 2019.