Een nieuwe visie op ons belastingstelsel
25 Feb 2021, 11:25
foto
Fiscaal jurist Siegfried Kenswil


(Aangeboden)

In Suriname worstelen we al decennialang met ons belastingstelsel. De toepassing en inning van belastingen lijken steeds moeizaam te zijn. Het crisis- en herstelplan presenteert een ambitieus fiscaal programma. Ik hoop van harte voor ons aller welzijn dat de regering daarin slaagt, maar ik vrees dat veel van de fiscale hervormingen onvoldoende tot wasdom zullen komen.

De reden waarom regering op regering steeds faalt in dit streven, is vanwege een onrealistische visie op belastinginning. Er wordt steeds uitgegaan van de belegen uitgangspunten. Onze belastingwetten stammen in de meeste gevallen af van de koloniale periode of zijn na onafhankelijkheid ingevoerd naar het Nederlands model. De Surinaamse maatschappij, cultuur en economie zijn hemelsbreed anders dan die van Nederland. De Surinaamse belastingdienst kan al helemaal niet vergeleken worden met de Nederlandse. Waarom dan toch blijven vasthouden aan belastingwetgeving die duidelijk gemaakt is voor een andere tijd en andersoortige samenleving? We blijven proberen dezelfde wetten en modus operandi toe te passen die duidelijk onvoldoende effect geresulteerd hebben.
Er moet een keer met een andere blik naar ons belastingstelsel gekeken worden. Een dusdanig perspectief dat erkent wat voor type maatschappij, cultuur en economie wij hebben in Suriname.

Transparantie
Vraag elke buitenlandse investeerder en die zal zeggen dat het Surinaams belastingstelsel niet transparant genoeg is. De wetten in formele zin zijn gepubliceerd, maar in de praktijk gelden soms toch andere regels. Alle bijzondere regelingen en beschikkingen die niet in de wet staan, zouden openbaar gepubliceerd moeten worden. Op de website van de belastingdienst bijvoorbeeld. Suriname kent een veelheid aan bijzondere afspraken en regelingen die nergens openbaar staan gepubliceerd. Publiceer elke gegeven vrijstelling of fiscale ontheffing. Belastingplichtigen zullen daardoor beter begrijpen wat op hun van toepassing is en je zult oneigenlijke situaties beperken.

Versimpeling van de wetgeving
Dat onze belastingwetgeving verouderd is, betekent niet dat die niet complex is. Door die veroudering zijn veel elementen niet nader toegelicht of nader uitgewerkt naar de huidige omstandigheden. In plaats van steeds achter de feiten aan te lopen zou de bestaande belastingwetgeving aanzienlijk vereenvoudigd kunnen worden. Ineffectieve belastingwetten moeten afgeschaft worden en de focus moet gelegd worden op een beperkt aantal belastingen.

Ik geef enkele concrete voorbeelden:
i. Verder is het raadzaam de Wet Dividendbelasting (begroot voor 2021 op SRD 14.991.000) volledig af te schaffen. Internationaal is reeds de tendens dat er helemaal geen of erg weinig dividendbelasting wordt geheven. In het Caricom-belastingverdrag (welke Suriname helaas nog niet geratificeerd heeft) is het tarief op dividend in de meeste gevallen reeds gesteld op 0%. In plaats van deze heffing zouden bronheffingen op buitenlandse kosten die drukken op de Surinaamse winst (bijv. management fees en interest), ingevoerd kunnen worden in de Wet Inkomstenbelasting. Voorts verbeter je zo het investeringsklimaat. Door buitenlandse investeerders wordt namelijk als eerst naar het dividendbelasting tarief gekeken.

ii. De regeringsbegroting van 2021 verwacht dat aan huurwaardebelasting SRD 6.168.000 en aan vermogensbelasting SRD 1.500.000 zal worden binnengehaald. Dat soort bedragen zijn zelfstandige belastinginning niet waard. In de Wet Inkomstenbelasting dient er reeds over allerlei soorten inkomsten uit vermogen belasting betaald te worden. Met enkele amendementen aan de Wet Inkomstenbelasting zorg je ervoor dat het hele spectrum aan inkomsten uit vermogen in de heffing betrokken wordt. De belastingdienst hoeft dan in plaats van drie wetten maar één wet te controleren. Daarbij dienen uiteraard dan ook stichtingen in de heffing van inkomstenbelasting betrokken te worden. Daarvoor is een wetswijziging nodig.

Eenvoudige inning en handhaving

Beleidsmakers dienen als gegeven mee te nemen dat de inning van belastingen en handhaving van de belastingwetgeving in Suriname een blijvende uitdaging zal zijn – zeker op de korte en middellange termijn. Het is onrealistisch te verwachten dat dit binnen enkele jaren met de beoogde ‘hervorming van de belastingdienst’ opgelost zal worden. Uitgaande van dat gegeven, doe je er dus goed aan het belastingstelsel op deze realiteit aan te passen.

Hoewel de BTW als rechtvaardig gekwalificeerd kan worden omdat het een groter bereik heeft, is de handhaving en inning daarvan zeker geen sinecure. Belastingen zouden meer geheven moeten worden bij key transactie momenten waar inning relatief eenvoudig is en ‘uitbesteed’ kan worden. Bijvoorbeeld, het moment van export van bepaalde natuurlijke hulpbronnen; een overmaking naar het buitenland; de aankoop van brandstof; de aankoop en het bezitten van een auto of boot; en verkoop van onroerend goed. Het is dan van eminent belang dat de inning of verhoging van belastingen bij dit soort transactiemomenten gepaard gaat met verlaging van de andere belastingen, zoals de inkomsten- en loonbelasting.

Mr. Siegfried Kenswil – op persoonlijke titel

U kunt het gehele artikel hier downloaden.
pdf-icon.gif Een_nieuwe_visie_op_ons_belastingstelsel.pdf                
Advertenties