Projekta: Radar aanscherpen om corruptie te herkennen
11 Dec 2020, 18:54
foto


Wereldwijd is op 9 december de Internationale Anti-corruptiedag herdacht. Projekta heeft op die dag als onderdeel van Democratiemaand 2020 een virtuele sessie gehouden rond het thema corruptie, om deelnemers te informeren over basisaspecten van corruptie en hun eigen ‘radar’ aan te scherpen. Aan het eind van de 90 minuten durende sessie zouden zij in staat moeten zijn om corruptie te herkennen en te benoemen, ook in hun eigen omgeving en hun eigen gedrag.

De sessie was een combinatie van  theorie over definitie en vormen van corruptie,  en interactieve quizzen en discussies aan de hand van cases. Bij de ‘Boter op je Kop’ quiz konden deelnemers nagaan in hoe verre hun eigen handelen in  dagelijkse situaties neigt naar corruptie. Deelnemers debatteerden over of zij  een benoeming in een overheidspositie zouden accepteren als hun vader ze die aanbood, ook al wisten ze dat er geen eerlijk sollicitatieproces aan vooraf was gegaan. Wat doe je als ambtenaar die vergunningen verstrekt, als een aanvrager een kerstcadeau van ettelijke duizenden SRD’s thuis bij je laat bezorgen? De discussies waren levendig en toen al werd de noodzaak van dit soort bewustwordingsactiviteiten duidelijk: sommige handelingen werden niet herkend als corruptie, of als corruptierisico’s, maar als normaal gedrag.

Tijdens een korte presentatie werd de definitie van corruptie bekeken. Ook werden diverse vormen van corruptie nader bekeken, van vriendjespolitiek en nepotisme tot fraude en omkoping. Er werd enige tijd stilgestaan bij belangenverstrengeling, en bij ‘state capture’. Hiervan is sprake als de centrale functies van de Staat worden ontmanteld, bijvoorbeeld door een persoon of partij die wetgeving kan laten maken die zijn belang voorop stelt.

Corruptieradar
Via een aantal cases getiteld ‘Corrupte Corry’, waarvan met een knipoog door de facilitator werd aangegeven dat elke gelijkenis met bestaande personen en gebeurtenissen geheel toevallig is, probeerden deelnemers de handelingen van Corry te categoriseren- was het corruptie, en zo ja welke vorm van corruptie?
Ook hier bleek dat niet van iedereen de corruptieradar even scherp is ingesteld. Een all-expenses-paid snoepreisje aannemen van een potentiële leverancier, chauffeurs die na hun officiële werktijd de kinderen van de directeur moeten rondrijden en wiens overwerk op rekening van de werkgever- de Staat- wordt geboekt: niks mis mee, vonden sommigen. Met name de handelingen van ‘Corry’ uit de tweede quiz hebben blootgelegd dat wij in de praktijk dagelijks geconfronteerd raken met wat in feite corruptieve handelingen zijn, maar dat die als norm zijn geaccepteerd door velen.

Velen zijn niet in staat om corruptierisico’s te herkennen binnen hun eigen werk en omgeving of in hun eigen handelen. Het gevaar is dan ook dat mensen het risico lopen om strafbare handelingen te plegen zonder dat zij zich ervan bewust zijn dat het strafbaar is, of op zijn minst niet ethisch.

Deelnemers hebben de sessie als eye-opener ervaren, en hebben aangegeven dat soortgelijke sessies ook nuttig zijn voor o.a. jongeren en overheidsfunctionarissen. Projekta vertelde dat zij al sinds 2009 verschillende sessies organiseerde, ook voor bijvoorbeeld politieke partijen.
Het is evenwel gebleken dat velen wel publiekelijk hun verontwaardiging willen spuien over corruptie, maar dat slechts weinigen ook echt geïnformeerd willen worden, om zodoende op basis van kennis deel te  nemen aan het maatschappelijk debat over dit fenomeen dat zo prominent aanwezig is.
Advertenties