Brazilië: Geïmporteerd door rijken, coronavirus verwoest nu armen
02 May 2020, 02:48
Passagiers dragen mondmaskers tijdens het publieke transport te midden van de uitbraak van het nieuwe coronavirus in Rio de Janeiro, Brazilië. (Foto: Reuters)
Het nieuwe coronavirus, geïmporteerd door de Braziliaanse elite die op vakantie
is in Europa, verwoest nu de armen van het land en scheurt door dicht
opeengepakte buurten waar de ziekte moeilijker te bestrijden is. Gegevensvan Volksgezondheid die persbureau Reuters heeft geanalyseerd voor de
steden Sao Paulo, Rio de Janeiro en Fortaleza laten de afgelopen weken een
verschuiving zien van de welvarende wijken die de uitbraak hebben veroorzaakt,
naar de ruige stadsrand.
De
verandering viel samen met een piek in het aantal bevestigde sterfgevallen aan
het coronavirus, dat in Brazilië nu net 6.000 bedraagt. Veel wetenschappers wijzen op het grootste land van
Latijns-Amerika als de volgende dodelijke hotspot voor Covid-19.
Onderzoekers
van Imperial College London schatten dat
de transmissiesnelheid van Brazilië deze week de hoogste ter wereld zal zijn.
De trend die uit de gegevens blijkt, bemoeilijkt de strijd van Brazilië tegen
het virus. Veel favela's, zoals de labyrinten van huizen van sintelblokken die
de armste buurten vormen, bekend zijn, lijden onder een gebrek aan stromend
water, septische systemen en gezondheidsvoorzieningen.
Misschien
nog uitdagender, de staat is zwak in de favela's, met drugsbendes die vaak de
de facto autoriteit daar zijn. Dat zou het onmogelijk maken om
beperkingsmaatregelen in te voeren - zelfs als ze de steun hadden van de
sceptische leider van het land, president Jair Bolsonaro, die herhaaldelijk de
angst voor het coronavirus heeft afgeschud en staats- en stadsmaatregelenom de verspreiding ervan te vertragen, heeft
beschreven als extreem.
Inwoners
in Brasilandia, een arme wijk aan de noordkant van Sao Paulo met het hoogste
dodental van het coronavirus in de stad, vertelden Reuters dat de bars nog
steeds druk waren en dat dansfeesten in de open lucht in het weekend duizenden
feestgangers trokken.Volgens de
stadsgegevens had Brasilandia eind maart slechts één bevestigd geval in een
tijd waarin de overgrote meerderheid van de gevallen zich in de rijkere
districten van het centrum en het westen bevond. Het meest recente rapport van
deze week toonde 67 sterfgevallen als gevolg van Covid-19.
"Voor
degenen die het niet hebben meegemaakt, is het alsof de ziekte niet
bestaat", zegt de 43-jarige Paulo dos Santos, die zijn vader verloor aan
het virus in Brasilandia.
In Rio
waren de tonische wijken Leblon, Copacabana en Barra da Tijuca de eersten die
leden aan het begin van de uitbraak in Brazilië, waarbij op 27 maart 190
bevestigde gevallen werden gemeld.Daarentegen hadden de lage-inkomensgebieden van Campo Grande, Bangu en
Iraja destijds slechts acht gevallen gemeld. Dat is de afgelopen week
veranderd, waarbij die armere buurten 66 nieuwe gevallen meldden, terwijl het
rijkere trio er 55 zag. Reuters zag dezelfde trend in Fortaleza, een
noordoostelijke hoofdstad met meer dan 25.000 gevallen.
Ondanks
het stijgende dodental, worden er steeds meer oproepen gedaan
tot het versoepelen van de sluitingsmaatregelen. Bolsonaro
heeft aangedrongen op een herstart van de economie en beschreef beleid ter
plaatse als een "gif" dat meer zou kunnen doden door werkloosheid en
honger dan door het virus.
In
arme buurten, waar honger een acute bedreiging vormt, houden weinigen zich aan
quarantainemaatregelen.William de
Oliveira, een gemeenschapsleider in de arme, heuvelachtige wijk Rocinha in Rio,
kan de namen van verschillende vrienden die door het virus zijn gedood,
opsommen. Toch was het woensdag duidelijk dat het leven min of meer gewoon
doorging, met drukke winkels en bars, waarover hij klaagde. "We kunnen
economische problemen terugdraaien", zei Oliveira, "maar we kunnen
sterfgevallen niet omkeren."
Maximale capaciteit
Het aantal
gevallen in armere gebieden is waarschijnlijk veel hoger dan gemeld, vanwege
gebrek aan tests, zegt Keny Colares, een epidemioloog in het Sao
Jose-ziekenhuis in Fortaleza. Sommige patiënten met een laag inkomen, zei hij,
kwamen opdagen in ziekenhuizen dagen nadat ze medische hulp hadden moeten
zoeken.
Arme
Brazilianen zullen ook vaker sterven als ze geïnfecteerd zijn, vanwege hogere
niveaus van reeds bestaande aandoeningen en minder toegang tot gezondheidszorg.In Leblon, bijvoorbeeld, heeft slechts 2,4%
van de bevestigde gevallen geleid tot sterfgevallen - ongeveer in lijn met de
wereldwijde trends en suggereert een relatief nauwkeurig beeld van het aantal
infecties. In Iraja is het sterftecijfer 16%. In Brasilandia in Sao Paulo is
het maar liefst 52%.
Hugo Simon,
hoofd van de intensive care-afdeling voor volwassenen in het Rocha Faria City Hospital in Campo Grande, zei
dat de volksgezondheidsdiensten hun limieten hadden bereikt. Zijn ziekenhuis
heeft Covid-19-gevallen moeten behandelen, omdat er geen plaats meer is in de
oorspronkelijk aangewezen ziekenhuizen om met die patiënten om te gaan.
De Covid-19-caseload van Campo Grande behoort nu
tot de grootste in Rio, met 146. Twee aangrenzende gemeenschappen met lage
inkomens, Realengo en Bangu, staan ook in de top tien van Rio's 160 officiële
districten. "Dit begon echt in de zuidelijke zone van Rio en is daarna
naar mijn gebied gekomen", zei Simon, verwijzend naar het rijkste gebied
van de stad. "We zijn op weg naar maximale capaciteit."