Bisschop Karel Choennie. (Foto: René Gompers)
Bisschop Karel Choenie heeft zondag samen met journalisten de 52e Wereld Communicatiedag van de Rooms Katholieke kerk gevierd. Hij heeft hen ook de boodschap van Paus Franciscus overgebracht. De paus roept op voor 'een journalistiek voor vrede' als antwoord op de bedreigingen van nepnieuws. De paus veroordeelt het misbruik van media voor beïnvloeding van politieke keuzes en economische winst. Dit gebeurt onder meer door het verspreiden van nepnieuws.

De Communicatiedag wordt sinds 1967 gevierd en is bedoeld om de relatie tussen de kerk en de moderne media te bevorderen. Het thema dit jaar is De Waarheid zal u vrijmaken (Joh. 32). Nepnieuws en journalistiek voor vrede. Bisschop Choennie heeft besloten om de dag te vieren met journalisten van verschillende mediahuizen.

In de boodschap wijst de geestelijke leider op de gevaren van nepnieuws, de manieren waarop het aan de samenleving wordt gebracht en hoe het komt dat een groot deel van de bevolking erin blijft trappen. Nepnieuws slaagt vanwege de inborst van de mens, geeft de paus aan: “Waar het immers om gaat, is onze hebzucht. Nepnieuws wordt vaak viraal of verspreidt zich op een snelle en moeilijk in te dammen wijze, niet op grond van de logica van samen delen –waardoor de social media zich kenmerkt– maar veeleer door de grip die het uitoefent op de onverzadigbare hebzucht, die zo gemakkelijk ontbrandt in een mens.

De economische en opportunistische motieven van desinformatie komen voort uit de dorst naar macht, naar hebben en genieten; dit maakt ons uiteindelijk slachtoffer van een bedrog dat veel tragischer is dan iedere afzonderlijke manifestatie ervan: nl. die van het kwaad, dat van valsheid naar valsheid gaat om ons te beroven van de vrijheid van het hart.”

In de boodschap is de rol van de journalist als ‘bewaker van het nieuws’ benadrukt. Een rol die het best te vervullen is door zich te houden aan de regels en ethiek van het vak om zodoende “vertrouwen voort te brengen en de weg vrij te maken voor gemeenschap en vrede.” De paus legt uit wat hij bedoelt met ‘een journalistiek voor vrede: “met deze uitdrukking bedoel ik niet een 'brave' journalistiek die het bestaan van ernstige problemen negeert en een zoetsappige toon aanslaat. Ik bedoel daarentegen een journalistiek zonder geveins, vijandig ten opzichte van onwaarheden, van slogans die gericht zijn op effect, en bombastische verklaringen. Een journalistiek die bestaat uit mensen voor mensen en die verstaan wordt als een dienst aan alle mensen, vooral voor diegenen –en dat is de meerderheid in de wereld– die geen stem hebben. Een journalistiek die niet gebrand is op nieuws, maar die zich inzet voor het zoeken naar de werkelijke oorzaken van de conflicten om een begrip van de wortels ervan en het overwinnen ervan te bevorderen door het op gang brengen van heilzame processen. Een journalistiek die zich inzet voor oplossingen die een alternatief bieden voor de escalaties van geschreeuw en verbaal geweld.”

Na de boodschap van de paus te hebben overgebracht is er van gedachten gewisseld over het onderwerp en over manieren om de volgende Communicatiedagen te vieren. Het is de eerste keer dat de dag in Suriname is gevierd. “Ik was zeer verrast met de eerlijkheid van onze journalisten, merkt Choennie op. “Het is niet zomaar een beroep, ze zijn zich er terdege bewust van om de juiste informatie te brengen. Het is een roeping. Ik denk dat dat een goede garantie voor het publiek is, als ze eerlijke journalisten hebben en op hun berichten kunnen vertrouwen en er naar kunnen handelen.”

René Gompers

U kunt de boodschap van de paus hier downloaden.

Documenten: