Stijging zeespiegel grootste dreiging voor Cuba

De stijging van de zeespiegel is één van de grootste dreigingen die de opwarming van de aarde met zich meebrengt voor Cuba. Het land eist net andere landen uit het Zuiden dat rijke landen zich meer inzetten tegen de klimaatverandering.

Cuba neemt ook deel aan de klimaatconferentie (COP17) die morgen, 28 november, in Durban begint. Het Caribische eiland heeft zich achter de standpunten geschaard van de Bolivariaanse Alliantie (ALBA); een bondgenootschap van Antigua en Barbuda, Bolivia, Cuba, Venezuela, Dominica, Ecuador, Nicaragua, St. Vincent en de Grenadines en Venezuela, en die van de Afrikaanse Groep van 53 landen en de 48 Minst Ontwikkelde Landen.

Vertegenwoordigers van deze blokken hebben in voorbereiding op de klimaatconferentie in Panama een alliantie gesmeed "om het klimaatregime te redden en succes te verzekeren in Durban", zeggen deze landen in een persverklaring.

Kennis en capaciteit
Halverwege deze eeuw kan 2.550 vierkante kilometer, ofwel 2,23 procent van Cuba onder water staan. Tegen 2100 kan het overstroomde gebied zijn uitgebreid tot 5.994 vierkante kilometer, staat in het ‘Macroproyecto sobre peligros y vulnerabilidad costera para los años 2050 y 2100’, een serie studies die Cubaanse wetenschappers hebben uitgevoerd.

Ongeveer 122 kustplaatsen worden bedreigd, als het land geen aanpassingsmaatregelen neemt. Het probleem met aanpassing is dat sommige landen niet alleen de middelen, maar ook de kennis en capaciteit missen om op de klimaatverandering in te spelen, zegt Gisela Alonso, hoofd van het Milieubureau van de regering. "Het probleem is niet alleen gebrek aan geld of technologie. Landen hebben hun eigen infrastructuur, materialen en mensen nodig om te vechten tegen de gevolgen van de klimaatverandering.

Bouwverbod
Cuba heeft het voordeel dat het een programma heeft waarin risicostudies gepaard gaan met aanpassingsmaatregelen die worden afgestemd op de sociale en economische omgeving, "omdat niet elke regio in het land op dezelfde manier wordt getroffen", legt Alonso uit. In Cuba geldt onder meer een verbod om binnen 10 kilometer vanaf de kustlijn te bouwen. Ook zijn er maatregelen genomen voor de bescherming en het herstel van mangrovebossen en koraalriffen, natuurlijke barrières die belangrijk zijn bij de strijd tegen een stijgende zeespiegel. Daarnaast wordt watergebruik voor irrigatie continu gecontroleerd.

De slechtste uitkomst in Durban zou zijn als het "Kyoto-protocol wordt begraven", zegt Orlando Rey, hoofd van de afdeling Milieu van het ministerie voor Wetenschap, Technologie en Milieu. Onder het Kyoto-protocol, dat sinds 2005 van kracht is, moeten industrielanden hun uitstoot van broeikasgassen met 5,2 procent terugdringen ten opzichte van het niveau van 1990. De deadline voor dit doel is 2012. Dan loopt de eerste periode van het protocol af.

Strengere uitstootbeperking
De opkomende zuidelijke alliantie wil in de komende jaren een strengere uitstootbeperking, maar die wens zal waarschijnlijk op weerstand stuiten van de Verenigde Staten - die geen partij zijn in het protocol - en Japan, Canada, Australië en andere landen, zegt Rey. Voor ontwikkelingslanden is ook het Groene Klimaatfonds, waarover in december 2009 overeenstemming werd bereikt in Kopenhagen, van belang. Voor het fonds werd US$ 30 miljard toegezegd in 2012 en 100 miljard in 2020.

Het geld kan door arme landen worden gebruikt om zich aan te passen aan de klimaatverandering en hun eigen uitstoot te beperken. De oprichting van het fonds was belangrijk, maar ook de financiering ervan. Rey hoopt dat COP17 er in ieder geval in slaagt de weg vrij te maken voor een startbedrag, zodat het fonds kan beginnen te functioneren.