Bananengigant aansprakelijk voor financiering paramilitairen

Een rechtbank in de Verenigde Staten (VS) heeft het multinationale fruitbedrijf Chiquita Brands International aansprakelijk gesteld voor de financiering van een Colombiaanse paramilitaire groepering. De groep, de United Self-Defence Forces of Colombia (AUC), werd destijds door de VS aangemerkt als terroristische organisatie.

Na een civiele zaak die is aangespannen door acht Colombiaanse families wier familieleden door de AUC zijn vermoord, is Chiquita veroordeeld tot het betalen van 38,3 miljoen dollar aan schadevergoeding aan de families.

Chiquita zei in een verklaring dat het van plan was in beroep te gaan tegen het oordeel van de jury, met het argument dat er "geen wettelijke basis voor de claims" was.

De jury in de zaak, die werd behandeld door een federale rechtbank in Zuid-Florida, achtte Chiquita verantwoordelijk voor de onrechtmatige dood van acht mannen die door de AUC waren vermoord.

De AUC was betrokken bij wijdverbreide mensenrechtenschendingen in Colombia, waaronder de moord op mensen die zij verdacht van banden met linkse rebellen. De slachtoffers varieerden van vakbondsleden tot bananenarbeiders.

De zaak werd door de families aangespannen nadat Chiquita in 2007 schuldig had gepleit voor het doen van betalingen aan de AUC. Tijdens het proces van 2007 werd bekend dat Chiquita in de zes jaar van 1997 tot 2004 ruim 1,7 miljoen dollar aan de AUC had betaald.

De bananengigant zei dat het met de betalingen begon nadat de toenmalige leider van de AUC, Carlos Castaño, suggereerde dat personeel en eigendommen van Chiquita's dochteronderneming in Colombia schade zouden kunnen lijden als het geld niet zou komen.

Advocaten van Chiquita voerden aan dat het bedrijf geen andere keuze had dan de AUC te betalen om zijn Colombiaanse werknemers tegen geweld te beschermen. Maar de aanklagers voerden aan dat het bedrijf "een onheilige alliantie met de AUC" vormde in een tijd waarin Chiquita zijn aanwezigheid uitbreidde in door de AUC gecontroleerde regio's.

De reguliere betalingen gingen door, zelfs nadat de AUC in 2001 door de VS werd aangewezen als een buitenlandse terroristische organisatie.

Terwijl de AUC beweerde te zijn opgericht om landeigenaren te beschermen tegen aanvallen en afpersingspogingen van linkse rebellen, fungeerde de paramilitaire groep vaker als doodseskader voor drugshandelaren.

Op het hoogtepunt telde de organisatie naar schatting 30.000 leden die zich bezighielden met intimidatie, drugshandel, afpersing, gedwongen ontheemding en moordpartijen. Het lanceerde ook brute aanvallen op dorpelingen waarvan zij vermoedden dat ze linkse rebellen steunden.

De groep demobiliseerde in 2006 na het bereiken van een vredesakkoord met de regering, maar sommige leden vormden nieuwe splintergroepen die nog steeds actief zijn.

De class action-rechtszaak tegen Chiquita die maandag eindigde, concentreerde zich op negen zaken, die werden gekozen uit honderden claims tegen het bananenbedrijf. De jury oordeelde dat de AUC verantwoordelijk was voor acht van de negen moorden die in het kader van de rechtszaak werden onderzocht.

De jury oordeelde ook dat Chiquita willens en wetens substantiële hulp had verleend aan de AUC, in een mate die voldoende was om een ​​voorzienbaar risico op schade te creëren.

Chiquita zei in een verklaring die na het vonnis werd vrijgegeven dat de situatie in Colombia "tragisch was voor zo velen, inclusief degenen die rechtstreeks getroffen zijn door het geweld daar, en onze gedachten blijven bij hen en hun families".

"Dat verandert echter niets aan onze overtuiging dat er geen wettelijke basis is voor deze claims", voegde het eraan toe. Het bedrijf zei dat het er vertrouwen in bleef hebben dat zijn juridische positie uiteindelijk de overhand zou krijgen.

Agnieszka Fryszman, een van de leidende advocaten van de aanklagers, prees ondertussen de families die zij vertegenwoordigde en zei dat ze "hun leven hadden gewaagd door naar voren te komen om Chiquita ter verantwoording te roepen en hun vertrouwen te stellen in het rechtssysteem van de Verenigde Staten".

Ze voegde eraan toe dat "het vonnis de echtgenoten en zonen die zijn vermoord niet terugbrengt, maar de feiten rechtzet en de verantwoordelijkheid voor de financiering van terrorisme plaatst waar het thuishoort: bij Chiquita's deur".

Een andere advocaat van de Colombiaanse families, Leslie Kroeger, zei dat "na zeventien jaar lang tegen een goed gefinancierde verdediging eindelijk gerechtigheid werd gediend".
Een tweede zaak tegen Chiquita, aangespannen door een andere groep eisers, begint op 15 juli.