Succesvol 'nathak' tournee toneelgroep Rahemal Buiten

Toneelgroep Rahemal Buiten onder leiding van Perdeep Dodah heeft een succesvol tournee met de nathak Kamai kam, kharcha djaada afgesloten in Nederland. De première in Den Haag stond in het teken van de Hindostaanse immigratieviering georganiseerd door Haagse Stichting 145 jaar Hindostaanse immigratie. Daarna trok de toneelgroep het land in. Dit onder regie van NL Promotion van de gebroeders Lachman en Ramnathi. Achtereenvolgens konden de inwoners van Rotterdam, Almere, Amsterdam en Utrecht genieten van de toneelgroep uit Rahemal Buiten. De publieke afsluiting van deze nathak was op 7 oktober jl. in Den Haag.

De toneelgroep en de organisatoren kijken terug op een zeer geslaagd tournee. Alle voorstellingen waren zo goed als uitverkocht. In enkele steden was de belangstelling zo groot dat de nathak twee keer is opgevoerd.
Deze nathak stelt een aantal actuele maatschappelijke thema´s aan de orde. Niet alleen komen de migratiegeschiedenis - van India naar Suriname en van Suriname naar Nederland - en het huidige 'recreatietoerisme naar Suriname' aan de orde.

De emancipatie van de Hindostaanse contractarbeiders, de valse beloften van de kolonisator, alsook de onderlinge verhoudingen tussen de verschillende religieuze groeperingen komen ruimschoots aan bod. De rode draad is dat de Hindostaanse contractarbeider een onzekere toekomst naar zijn hand heeft weten te zetten door hard werken en spaarzaamheid. Waarden die de jongere generatie niet al te nauw blijkt te nemen, volgens enkele episodes in de nathak. Zo heeft zoonlief – verblind door de charmes en beloftes van de sexy zumbalerares uit Nederland – het perceel van zijn ouders op het spel gezet om naar Nederland te komen. Zoals altijd kom berouw te laat en liep dit avontuurtje uit op een groot debacle. Na paisa na kowri, mangli rakhè doei doei tjauwnri. Deze ambitie bleek later een pijnlijke en dure les.

Een ander thema van deze nathak dat de actualiteit raakt is de verhouding tussen ouders en kinderen, in het bijzonder de zorg voor ouders. Hindostanen in de diaspora praten vol lof over hun kinderen. Hoe goed zij het doen op school, hun studie, carrière etc. Mensen die met enige regelmaat ouderen en zieken in verzorgingshuizen bezoeken of zelf kennissen hebben met bejaarde ouders zien en horen ook wat anders. Kinderen blijken amper tijd te maken om ouders te bezoeken. Bekend is de uitspraak van menige vader of moeder - ook in deze nathak gebruikt dat – ‘Hindostaanse ouders zijn in staat gebleken onder zeer moeilijke omstandigheden tien of meer kinderen te verzorgen, maar vandaag de dag tien kinderen er niet in slagen om voor één ouder te zorgen;.

Tegen deze context verdient de toneelgroep uit Rahemal Buiten en NL Promotion een extra pluim omdat zij de nathak ook opgevoerd hebben in Zorgcentrum Transvaal in Den Haag. In dit Zorgcentrum wonen voornamelijk Hindostaanse ouderen. Qua logistiek is het haast onmogelijk om deze ouderen te vervoeren naar een theater. Een manager van dit Zorgcentrum heeft haar dank als volgt verwoord "Het toneelstuk was erg mooi en herkenbaar voor de ouderen. De bewoners en cliënten praten nog steeds over de nathak. Het was mooi te zien hoe veel herinneringen bij de ouderen weer naar boven kwamen". Ook dit is een vorm van 'sewa' die onze ouderen meer dan verdiend hebben.

Stanley Ramkhelawan

Hij schrijft over de Surinaamse diaspora in Nederland