Onze zorg: fundamentele hervorming door overleg

Het is een open deur intrappen als iemand zegt dat de organisatie van onze huidige medische zorg niet deugt. Een niet gegarandeerd zorgbudget, gecombineerd met open-eind-financiering van oncontroleerbare dienstverlening, leidt tot zorg van dubieuze kwaliteit. Zo voortgaan, heeft uiteenvallen van het zorgsysteem tot gevolg.

De verantwoordelijkheid om tot fundamentele hervorming van onze zorg te geraken, ligt bij het ministerie van Volksgezondheid en de zorgverleners. Met dergelijke beweringen is iedereen het eens, maar eigenlijk zijn het loze kreten, als er geen vervolgstappen worden gezet.

Het intellect dat in ruime mate aanwezig is bij de VMS, de NZR en het SZF moet toch, na een grondige analyse van de huidige zorgsituatie, een gemeenschappelijke visie kunnen formuleren om tot een nationaal zorgplan te komen?
Kennelijk is bij zorgverleners en zorgverlenende instellingen, de angst om te verliezen groter dan het verlangen om aan een duurzaam zorgstelsel bij te dragen.
Een stelsel dat elke burger van ons land gelijke toegang tot zorg moet bieden; een stelsel dat toegang geeft tot een nauwkeurig omschreven zorgpakket.

Als zorgverleners het eens worden over essentiële principes om kwaliteitszorg te kunnen bieden en deze kernwaarden steeds voor ogen hebben, is fundamentele hervorming van de zorg bereikbaar. De essentiële principes zijn:
1) De patiënt staat centraal in de zorg. Dat wil zeggen dat zorgverleners in de eerste plaats het individueel belang van hun cliënt of patiënt moeten dienen.
2) De toegepaste zorg is evidence-based. Dat wil zeggen: voor hetzelfde medisch probleem behoren, conform de huidige stand van de wetenschap, de regels om onderzoek en behandeling in te stellen, dezelfde te zijn. Deze regels (e-bmedische richtlijnen) moeten geschreven worden en voor iedere burger toegankelijk zijn.

De zorg kan, uitgaande van deze principes, worden gepland en gebudgetteerd.
Hoe groot het jaarbudget voor de totale medische zorg in Suriname mag bedragen, moet door de regering en de nationale assemblee worden vastgesteld. We doen er goed aan dit bedrag uit te drukken als een fractie van ons bruto nationaal inkomen (bni/bbp). Zeer waarschijnlijk zal dat percentage tussen 4 en 7% komen te liggen.
Geschat wordt dat de huidige kosten van de totale medische zorg, per jaar, SRD 1 miljard bedragen.

De huidige uiteenlopende zorgpremies die door individuen, soms (deels) door werkgevers, nominaal en leeftijdsafhankelijk moeten worden opgebracht, dragen niet bij aan sociale rechtvaardigheid. Het inningssysteem is bovendien kostbaar en meer dan 100 000 burgers betalen geen premie.

Om alle burgers gelijke medische zorg, van een nauwkeurig omschreven en gebudgetteerd zorgpakket te garanderen, moeten in principe ook allen meebetalen.
Sociale rechtvaardigheid kan worden bereikt door de zorgpremie als deel van de verbruiksbelasting (omzetbelasting/btw) te heffen: wie minder besteedt of kan besteden, zal minder belast worden en omgekeerd. Zo spoedig mogelijk moet gestructureerd overleg en discussie over fundamentele hervorming van onze zorg, plaatshebben.

Een belangrijk deel van de crisis in onze zorg vindt zijn oorsprong in de toegepaste betaalsystemen. Aanpassingen in die betaalsystemen zullen een wezenlijk deel van het gestructureerd overleg moeten vormen.

Eén ding is zeker: het huidige ‘fee for service’ betaalsysteem dat voor medisch specialisten wordt toegepast, is funest voor de zorg. Het leidt tot overproductie, overconsumptie en inferieure zorgkwaliteit. Dat we ermee moeten stoppen, hoeft geen punt van discussie te zijn. Wat ervoor in de plaats moet komen, kan slechts na overleg worden bepaald.

Frank Bueno de Mesquita
Stg. t.b.v. EvidenceBased Geneeskunde in Suriname (Stg. EBGiS)
ebmasu@gmail.com