Column: Politieke Borrelpraat 386

“Hé, mijne heren, en jongere zuiplap in ons midden, hebben jullie de Surinaamse vertaling van reciprociteit op diplomatiek gebied gezien?”
“Ai, na tien jaren komen we erachter dat wij een ambassade op Trinidad en Tobago hebben en zij in die tussentijd ons niet waardig vonden om maar zelfs een baka-woyo-vertegenwoordiging hier te openen.”
“Zij weten tenminste wat prioriteiten stellen is, wij weten eerder te stoeien met het geld van de belastingbetalers om wat coalitiepartners te bevredigen met een buitenlandse post.”
”Of om bigi te spelen zoals dat kopen van een ambassadepand in Parijs.”
“Is dat ding intussen niet met zwaar verlies weer verkocht?”
“Als ik even mag, heren, wat is dat nou precies, die reciprociteit.”
“Dat is simpel en ruwweg gezegd: diplomatieke ‘oog om oog, tand om tand.”
“Dus als ik de ambassadeur van Nederland wegjaag omdat hij zich bijvoorbeeld heeft uitgelaten voorstander te zijn dat De Hoofdverdachte in een bepaald proces 20 jaar cel krijgt, dan jaagt Nederland onze ambassadeur uit reciprociteit ook weg.”
“Leuk voorbeeld, jongeman, maar daar komt het inderdaad op neer.”
“Maar ook op businessgebied zie je dat men reciprociteit toepast: Suriname doet moeilijk om het Curaçaose Insel Air definitieve toestemming te verlenen weer hier te landen, dus ons Konta bai-Bon bini ex-koninkrijksbroertje dreigt met het intrekken van de landingsrechten van onze SLM op Curaçao.”
“Maar Robbi Vliegmisingh zegt verbouwereerd dat de SLM er met de haren bijgesleept wordt; het bedrijf heeft geen conflict met Curaçao.”
“Maar hij klaagt wel dat Insel Air z’n vliegtickets onder de kostprijs verkoopt.”
“Dat heet keiharde concurrentie, mi boi. Zak dan ook je prijzen, noh!”
“Zoals ‘Tel-‘t-zuur’ moest doen toen Diek’a-cel op de markt kwam.”
“En nu vliegt Insel aanstaande maandag weer.”
“Intussen Kaa-Ellem e prop’a kiesie zodanig dat koffers moesten achterblijven op Schiphol. En heb je dat lawsie excuus gehoord? Maar de bagage wordt wel netjes thuisbezorgd met een vergoedinkje, ha, ha, ha, het blijven sjacheraars en zilvervlootrovers.”
“Verschillen wij daar zo hemelsbreed van?”
“Maar in die kwestie van de vleesexport van onze doksenclub naar de Caricom speelt vooral Trinidad net zo een spelletje met ons als wij met Insel Air speelden. Maar wij gingen binnen een paar weken wel door de knieën voor Insel.”
“No spang; we’ll be back.”
“Wij zijn neks no slap voor de Caricom, maar we kiezen liever de kant van de meestbiedende, en dat zijn zoals altijd weer blijkt, de importeurs.”
“Nogal wiedes; die hebben meer duku, paysah, moni om politieke invloed ‘te kopen’ en zoet te houden.”
“Wacht even, is dat ook niet het geval met die verhoging van de invoerrechten op buitenlandse kipdelen?”
“Waarschijnlijk wel. En luister naar dit mooi sprookje. Er was eens een ministertje Benzijn Welvaart en die zegt ergens in juni: ‘Surinamers allemaal, nationalisten bij elkaar, we gaan de import op buitenlandse kip per 1 oktober eindelijk met 20% verhogen.”
“Ja, oké, goed zo, Benzijn, we juichen vol welzijn.”
“Te vroeg gejuicht! De hel breekt dan los, allerlei opwerpingen, WHO-verdragen die we verzuimden te herondertekenen, weet ik veel, dus onze lamlendigheid weer ten voeten uit, lekkertjes weer dyugudyugu onderling, een paar zien kans om lekker weer: ‘Bouta moet weg!’ te schreeuwen; de horeca in paniek, want al hun kipporsies gaan in prijs stijgen, het volk bibbert jank-jank, blèr-blèr, kai-kai.”
“Zo velen zijn kuikens gaan kopen en gaan kweken, zodat ze vanaf begin oktober kip kunnen verkopen tegen een hogere kiloprijs.”
“Mooi, en dan komt de eerste klap: dat ministertje verklaart met z’n mooi babbelmondje dat vanwege bla-bla, blie-blie, bloe-bloe, de datum van 1 oktober niet gehaald zal kunnen worden. Opschuif naar, zeg maar, 1 december”
“Mijn goede genade, wat te doen met al die kwekers?”
“Geen &%$* mee te maken, wie heeft ze geschopt om zoveel te gaan kweken? En de verkopers van importkip moeten aan hun contractuele verplichtingen volgens de oude prijs aan de Horecasector tot en met december voldoen, en ja, dat zijn toch ook Surinamertjes?”
“Dan opeens verhoogt de overheid de invoerrechten op kippenvoer, nee, ze verhogen niet, ze berekenen de invoerrechten niet meer per ton of zo, maar nu per kilo, waardoor je per ton duizenden moet bijbetalen.”
“Jakkes, wat een smeerboel is dat. Als kleine teler moet je dus doodgaan.”
“Dat is die ekte business, mi boi, dat is geen poepejantje-plei of bons-bak. Dit is brokobana op z’n best.”
“Maar waarom hebben vooral onze grote eigen kwekers niet veel eerder de handen ineen geslagen en geïnvesteerd in de teelt van karu of mais, wat hier goed groeit? Nu ben je ook nog eens totaal afhankelijk van de kippenvoer-importeurs.”
“Domme jongen; die importeur levert volgens een vast schema veel goedkoper dan welke eigen producent dan ook zou kunnen, mais van goede kwaliteit.”
“En dan komt de genadeklap: mooi mondje minister Welvaart verklaart doodleuk dat vanwege weer een hoop bla-bla de invoering van de verhoogde importheffing op kipdelen verschoven is naar 2018.”
“Maar nu zitten de supermarketvriezers vol kip, binnenlandse, buitenlandse, bovenlandse, onderlandse, achterlandse, zijkantlandse, afoeskoinsi-landse…”
“Die lokale telers geloven op dit punt die onbetrouwbare overheid toch nooit meer?”
“Kom jongens, wie maakt zich daar nou druk om? Zolang we maar kunnen eten, drinken, winkels leegkopen, bombels schieten en maar als gekken rijden, niemand doet je toch wat; sla maar oudjes van het zebrapad en sleep overstekende scholieren twee huizen ver de dood in.”
“En maar de wereld leeglenen om deze schijnwelvaart in stand te houden.”
“Natuurlijk, ik wil echt niet meer als toen in rijen gaan staan voor alles.”
“En anders wordt mijn volk ontevreden en ga ik stemmen verliezen.”
“Daarom laat ik een aardige komedie in de a-semlee opvoeren, waar coalitielid Wafdoellah de minister van Financiën er in een slecht en inspiratieloos voorgelezen stuk flink van langs geeft en dat hij veels te traag is met het verhogen van de verdiencapaciteit van het land.”
“En dat hij maar heel, heel, heel veel leent.”
“Zijn ze daar nu pas achter gekomen?”
“En na deze zogenaamde scherpe toespraak volgt volgens het scenario een schorsing en daarna komt Miss Dubai namens de hele fractie met een verklaring waarbij ze achter hun Wafdoellah staan. Wat een doorzichtig opgevoerd politiek toneel.”
“Maar die DNA-leden van de coalitie hebben toch gelijk?”
“Jawel, maar toen deze zelfde Wafdraad de btw al op 1 januari wilde invoeren, kreeg je een soortgelijke heisa als na de eerste aankondiging van de kipimportverhoging. Eentje schreeuwde zelfs over die btw: ‘we zijn pas over 5 jaar ready daarvoor.”
“Maar waarom deze komedie van de coalitie in DNA? Dat begrijp ik niet.”
“Mijn beste vriend, jij kent het wezen van de Surinaamse politiek zo te zien nog niet: populisme à la dol. Daarom moesten die anti-nyanpatu resoluties van Pineutje teruggedraaid worden. Liever dat, dan nu onrust op de scholen. We krijgen dat directeurenberaad wel te zijner tijd.”
“Dus als die impopulaire maatregelen begin volgend jaar als een wals over ons gaan rollen, gaat iemand zeggen: ‘A no mi; na DNA ben wan’ing. N’a Hoeffie ben treuzel, a no mi. Blijf daarom over twee jaren nog steeds op mij stemmen.”
“Maar als de overheid snel veel geld wil binnenhalen, moet zij de grondwaarde bij de bestaande huurwaardebelasting voegen, want yu kan kibri yu granma, ma yu no kan kibri ing hoso nanga ing dyari.”
“Over my dead body, gaat die owpa Shanti-shanti weer schreeuwen.”
“Ach, zoveel haal je als overheid daarmee echt niet binnen.”
“Oh nee? Maak een domme ruwe schatting: wat is de oppervlakte van het meest bebouwde deel van Paramaribo?
“Zeg ruwweg een vierkant van tien bij tien kilometer is 100 vierkante kilometer.”
“Oké, haal daar 20 vierkante kilometer van af voor wegen, trottoirs, parken, begraafplaatsen enzo, blijft over 80 vierkante kilometer aan bebouwde en onbebouwde percelen. Hoeveel vierkante meter is 80 vierkante kilometer?”
“Kilometer, hectometer, decameter, meter, drie treden omlaag, per trede twee nullen, want het gaat om vierkante maten.”
“Jeetje, dat wordt dan 80 met zes nullen, dus 80 miljoen vierkante meter aan bouwkavels.”
“En dat is nog een lage schatting. Maar goed. Wat zullen we nemen als de gemiddelde waarde voor een vierkante meter bouwkavel in Paramaribo?”
“Moeilijk mang! In dure wijken zit je al gauw op 80 euro en in goedkope op 35 euro.”
“Zeg gemiddeld 50 euro per vierkante meter, dat is dan 80 miljoen maal 50 euro is 400 miljoen euro aan grondwaarde in de stad, waar geen hond in feite echt grondbelasting op betaalt. Maakt niet uit of het erfpacht is, of sterfpacht, huurwaarde of kuurwaarde, eigendom of blijvendom.”
“……….”
“……….”
“Waarom zijn jullie opeens zo stil? Als die domme overheid van ons maar 1% belasting heft op deze grondwaarde, maar éééén procent per jaar, dan haalt zij minstens vier miljoen euro binnen.”
“Dat is met de huidige koers meer dan 35 miljoen srd.”
“En woont de eigenaar in het buitenland, betaalt die 10%. Ook op onbebouwde percelen. En bij een verhuurd huis betaalt de eigenaar ook 10% op die grond. Er wordt toch gemiddeld 450 euro per maand aan huishuur gevraagd?”
“Maar is 1% niet wat aan de lage kant? Stel ik heb een huis met een erf van 500 vierkante meter; grondwaarde is zo een 25.000 euro, en daar betaal ik dan 1% grondwaardebelasting op, dat is 250 euro per jaar, is 20 euro oftewel nog geen 200 srd per maand en dat is zeven srd per dag.”
“Toch ga je dan dat luide gehuil, geblèr en gejank weer horen; opeens hebben moesje, baba, mai, singotiko en bala dat geld niet om te betalen, maar ze hebben wel eigen erf met eigen huis en auto.”
“Maar voor dat huis moeten we al huurwaardebelasting betalen.”
“Klopt, maar laten we eerlijk zijn, dat is ook zo een belachelijk laag bedrag. En weet je hoeveel huizenbezitters nooit huurwaardebelasting hebben betaald? Laat die slaapkop-overheid van ons dié achterstand eerst inlopen.”
“Zie je waarom slimme en glad pratende politieke boys ons steeds bang houden voor de pijn van deze inkomstenverhogende maatregelen en ons met subsidies zoethouden?”
“Ik geef ze groot gelijk! Wij, die kiezers of thuisblijvers laten ons toch al 75 jaar bij elke verkiezing steeds weer pakken en geven óf de ene kant óf de andere kant steeds weer regeermandaat om onze schatkist te plunderen?”
“Niet zo negatief, opa, we komen er aan; bewustzijn komt met de jaren en met schade en schande.”
“Proost daarop!”


Rappa