Straatprotesten en politieke partijen

De geschiedenis leert ons dat mannen en vrouwen altijd de straat opgaan om te protesteren tegen machthebbers die dreigen de wortels van hun bestaan aan te tasten. Dictators, machtsusurpatoren en tot op het bot corrupte politici zijn op bepaalde momenten van hun heerschappij altijd geconfronteerd geworden met de volkswoede die de straten veranderen in de 'battleground van hun strijd voor een beter bestaan.

De Franse Revolutie, de Russische Revolutie, de ‘Dandi March’ (Salt March) van Gandhi in 1930 brachten miljoenen mensen op de been met hun roep om fundamentele veranderingen en hervormingen in de samenleving. Van recentere datum kennen wij de straatacties in Thailand waarbij de tweemaal gekozen populaire premier van arme mensen, Thaksin Shinawatra, in 2006 met behulp van het leger in de zogenaamde ‘fluwelen revolutie’ ten val werd gebracht. Ook in Brazilië verloor, vanwege de endemische corruptie in het land, de tweemaal gekozen, eens geliefde Dilma Rousseff, in 2015 haar functie als president.
In de Arabische landen was de strijdleuze bij de straatacties heel duidelijk “ash-sha’b yurid isqat an-nizam” ( het volk zal het regime ten val brengen). Eind 2010 begonnen de volkeren in Algerije, Bahrein, Egypte, Iran, Jordanië, Koeweit, Libanon, Marokko, Oman en Sudan op straat te komen en werden de zittende regeringen opgeroepen om af te treden, hetgeen in enkele gevallen ook gebeurd is.
In Suriname speelden in 1969 en in 1999 straatprotesten de beslissende rol in de val van respectievelijk premier Johan Pengel en het inkorten van de regeerperiode van president Jules Wijdenbosch.
Straatacties hebben dus altijd een belangrijke rol gespeeld in het verjagen van ongewenste machthebbers van wie het soms lijkt alsof zij onoverwinnelijk zijn, maar uiteindelijk door de volkswoede worden weggejaagd.

Politici sluiten zich aan
Wanneer een volk de straat opgaat om te protesteren tegen falende regeerders, dan zullen politici, in het bijzonder, oppositionele politici en politieke partijen zich daarbij vaak aansluiten om mee te helpen deze regeerders tot aftreden te dwingen. Politici, vooral zij die deel uitmaken van een regering, hebben vaak de neiging hun protesterende opponenten te verwijten dat zij slechts uit zijn om hun plaats in te nemen c.q. macht te verwerven. Zij bespotten en bagatelliseren de straatprotesten vooral bij een geringe opkomst, maar het is goed erop te wijzen dat de ‘Salt March' in India in 1930 met 78 personen begon en eindigde met miljoenen deelnemers en uiteindelijk de onafhankelijkheid van India. In dit verband kan verwezen worden naar de uitspraak van Mahatma Gandhi i.e. “een kleine groep van vastberaden geesten, aangevuurd door een onblusbaar geloof in hun zending, kan geheel de loop der geschiedenis veranderen”.

Enkele functies van politieke partijen
Politieke partijen hebben in het algemeen zeer nuttige, maatschappelijke functies. Zij spelen een belangrijke rol bij het rekruteren, scholen en selecteren van kandidaten voor politieke en bestuurlijke functies en hebben een rol bij het bepalen in wiens handen het leiderschap van het land komt. Daarom worden in sommige landen politieke partijen van overheidswege gesubsidieerd opdat zij hun belangrijke maatschappelijke taken zo goed mogelijk kunnen vervullen, onder meer, het selecteren en opleiden van politieke leiders, die op verantwoorde wijze maatschappelijke onvrede weten te kanaliseren en omzetten in constructieve ideeën of idealen.

Maar het probleem ontstaat wanneer politici met een geringe democratische inslag menen dat zij ongelimiteerd het alleenrecht hebben op bestuursfuncties in de partij en in het land. Politici met zulk een inslag stagneren de regeneratie van nieuwe leiders. Ten behoeve van gezonde ontwikkelingen inzake leiderschap zouden, onder anderen, termijn- en leeftijdsgrenzen vastgesteld moeten worden voor functies in zowel het bestuur van het land als van de politieke partijen .
Zo is in Indonesië in 2008 een wet aangenomen, waarin bepaald is, dat de jongerenafdeling van politieke partijen niet meer geleid mogen worden door personen, die ouder zijn dan dertig jaar.

Suriname
Zolang er geen termijn- en leeftijdslimieten gesteld worden voor hoge politieke- en bestuurlijke functies zullen wij, zoals waar te nemen in Suriname, het verschijnsel blijven zien dat politieke figuren ongehinderd zichzelf zullen recyclen en weer naar boven komen borrelen in onze incestueuze nationale politiek. Dit verschijnsel heb ik in een eerder artikel op Starnieuws in december 2014 vergeleken met de Chinese “Jiang Shi” films/verhalen waarvan de letterlijke betekenis is verstijfde lijken, die als zombies uit hun graven opstaan en een plaats krijgen aan de drinkbak van een partij. Als politieke partijen overlopers blijven accommoderen, of in elkaars vijver blijven vissen of oude reeds teruggetreden politici als opgewarmde lijken weer in hun midden opnemen, zijn zij op de juiste koers naar hun eigen vernietiging. Hoppende politieke sprinkhanen dragen hun verleden en hun oude bagage altijd mee, zij herbergen geen vernieuwingen in zich.

Het lijkt alsof in veel politieke partijen idealisme, transparantie en integriteit geen betekenis hebben. Binnen de partijen is er teveel lust voor geld, hoge posities en bestuursmacht.
Het nieuwe bloed dat zich in de afgelopen periode bij de partijen heeft aangemeld is als het ware opgezogen in de heersende politiek-elitaire sfeer. Wat men ook aan lipservice heeft bewezen bij de intrede van de eerste decade van de 21ste eeuw, de realiteit is dat oude denkpatronen en het oude politieke paradigma de politieke elite in het land altijd goed hebben gediend en zo lang als mogelijk gehandhaafd blijven. Het bekende adagium van “zo zijn wij het komen aantreffen en zo moet het blijven”.

In het verleden hebben wij in ons land gezien, dat de politiek vreemde bedpartners maakt, maar evenzo zorgt voor bittere scheidingen. Politici kennen geen permanente relaties, zij kennen alleen permanente privé belangen. Omdat niemand wil verliezen zien wij ook hoe oude vijanden elkaar weer vinden en elkaar gracieus de hand schudden, dit alles zogenaamd in de beste belangen van het land. Partijen verliezen maar “de democratie wint”. De verliezers van vandaag worden de winnaars van morgen.

Kijken wij nu, drie jaar voor de verkiezingen van mei 2020, naar het politieke landschap, dan zien wij merendeels dezelfde oude-politieke-schoolgenoten. In essentie zijn zij allen leden van dezelfde politieke club, die al jarenlang in wisselende samenstellingen het land heeft bestuurd en niet van plan is haar plaats aan de trog op te geven.
Niet verwonderlijk is dan ook, dat voornamelijk jongere personen, die politieke aspiraties hebben, simpelweg een eigen partij beginnen. Men kan alleen maar hopen dat zij niet ingekapseld worden in de oude politieke sfeer, die hen doet vallen voor lucratieve jobs en geld. Hopelijk komt in 2020 een ommekeer en zien wij daadwerkelijk enkele nieuwe generatie politici verschijnen, bezield met een nieuw elan en spirit, nieuwe ideeën, nieuwe visies, en een eerlijke en rechtvaardige wijze van politiekvoering.

Rudie Alihusain