Column: Politieke Borrelpraat 339

“Nou, nou, dat is me een gedoe met De Sranan Bangi.”
“En natuurlijk was de geruchtenmachine weer op en top: ‘Mensen, die bank is failliet, ga je geld snel weghalen.”
“Dan gaat die bank nog erger en sneller failliet! Dat hooggeschoolde mensen zelfs dat niet door hebben.”
“Komt ervan als het merendeel van de weldenkenden in dit land z’n verstandelijke vermogens eerder opbouwt uit ‘mi yere’s en mi taki’s en andere sjoe-sjoes’, in plaats van uit weldoordachte geschreven berichten op grond van aantoonbare feiten.”
“Dan wat heb jij, lezende, aantoonbare feitelijkheden-intellectueel, gedaan toen je die geruchten vernam en ook nog die spotprent op de social media met ‘De Suri Banaan om te proeve’ zag?”
“Niets. Als je in een zwiepende regenbui met een volgeladen korjaal in een onstuimige soela tegen de golven moet opbotsen, is opstaan in die wiebelende boot het ergste wat je kan doen, vooral als je daarbij in het rond gilt: ’Mi yere tak’a boto disi aw sungu en we gaan allemaal zinke en verdrinke.”
“Maar paniek zaaien is de beste manier om het water troebel te maken en je weet wat het spreekwoord zegt: ’In troebel water is het goed vissen vangen.”
“Ja, maar niemand wil z’n moeizaam opgespaard geld verliezen door het wanbeleid van een paar netjes gejaste en gedaste top-bankboeven.”
“Let op je woorden. Het zijn geen bankboeven. Het zijn banktoppers die een aantal risicovolle leningen hebben toegestaan.”
“Ondanks waarschuwingen van ‘Adjersie’ van de Mamabank? Dan heb je als bananenbank die leningen bewust verstrekt om vriendjes te laten snoepen, terwijl je wist dat ze de lening niet konden terugbetalen. Dat is een klassiek systeem om een bank legaal leeg te plunderen. Zie eind jaren zestig van de vorige eeuw de Vervuurtsbank en de Volkskredietbank.”
“Mi dati, ik heb geen kans genomen en al mijn valuta gelicht en thuis op een veilige plek verstopt. Maar nu voel ik me eerlijk gezegd onveilig; ik wantrouw iedereen die thuiskomt, zoals m’n dienstvrouw, de tuinman, de klusjesman en ik durf het huis ’s avonds niet meer uit.”
“En ik heb al m’n geld gelicht en in mijn kluis gezet.”
“Dan heb je in feite je legaal geld illegaal gemaakt.”
“Wat voor nonsens is dat nou weer? Het is toch mijn geld?”
“Jawel, maar als je het aan het legale circuit onttrekt, wordt het zwart geld. Dat zal je merken als je het weer wil storten. Dan ga je allerlei vragen moeten beantwoorden om de herkomst van dat geld aan te geven.”
“En ik heb mijn geld rustig op De Suri Bananenbank gelaten. En als het daar te link wordt, maak ik het digitaal over naar een andere bank. Dat gaat altijd makkelijker dan dat geld cash te gaan lichten. Daarom moet je bij elke bank een rekening hebben.”
“Maar de commerciële banken staan toch onder streng toezicht van de Centrale Bank? Dan gaat de Mama Bangi in dezen toch ook niet vrijuit?”
“Die Adjersie heeft in de Welgelinkte Kringen op de radio gezegd dat hij gewaarschuwd, gewerkschuwd, gewrokschuwd en gewraakschuwd heeft, maar De Suri Bananenbankdirectie is toch z’n eigen weg opgegaan met het verstrekken van risicovolle leningen.”
“Lijkt dit niet een beetje op ‘achteraf de handen in onschuld wassen?”
“Misschien, maar Agersie heeft wel gelijk dat de RvC van de Bananenbank veel eerder had moeten optreden. Nu wordt die Proeveman geofferd.”
“Inderdaad bleken al eerder bij de Bananenbank allerlei vreemde dingen met leeggehaalde kassatrommels en de grote kluis die open stond enzo. En nooit trad de RvC strak op.”
“Hé, hé, zeg geen onverantwoordelijke dingen. Nu kom jij zelf met allerlei paniek zaaiende mi yere-tori’s.”
“Echt niet. Ik praat op grond van feiten. We zullen geen oude koeien uit de sloot halen zoals die zogenoemde Dorset-kwestie, waar de Surinaamse aandeelhouder van een casino ernstig werd benadeeld door zijn Amerikaanse partner, met hulp van een toenmalige frommeltopper van De Banaanbank, en toen die Suri-aandeelhouder publiekelijk verklaarde dat hij de beerput zou opentrekken vooral over de kwalijke rol van de bank, werd hij toevallig, per ongeluk, bij De Punt met een salvo uit een automatisch wapen van een hitman neergeknald. Natuurlijk is de dader nooit gepakt.”
“Oké, dus daarover ga je niet praten, terwijl je dat in een nutshell wel hebt gedaan Welke recentelijke case wil je dan aanhalen?”
“Nou, die van die pinpasfraude. Een pinpashouder van de Bananenbank weet met medewerking van een paar toppers van de bank ver boven zijn pinpaslimiet grote bedragen in valuta in het buitenland te lichten en natuurlijk aldaar te ‘splitten’. Daarmee wordt er een gat van miljoenen dollars in de valutareserve van onze Banabangi geslagen.”
“Ach, nou overdrijf je, dat gat was echt niet zo groot.”
“Nee, wacht, meester heeft gelijk. Het was een behoorlijke hap, want het jaar daarop heeft de bank z’n halfjaarlijkse dividend niet uitgekeerd. Dus de aandeelhouders van de bank kregen geen rente, omdat die rente dat gat moest vullen.”
“En hebben de aandeelhouders op hun bekende aandeelhoudersvergadering in Torarica dat goedgekeurd?”
“Oh jawel; bij hen woog zeker het binnenshuis afdoen van de zaak zwaarder dan een onderzoek te eisen en de directeur van de bank per onmiddellijke ingang de laan uit te broeve, droeve, proeve en te troeve. Dalijk gaat hij een paar van onze namen noemen!”
“Jeetje Mina, en wat is er strafrechtelijk na het ontdekken van die pinpasfraude gebeurd?”
“Niets! Behalve wat lawsie-maatregelen tegen betrokken banktoppers: ze werden overgeplaatst.”
“En is er niet tegen de pinpashouder die met deze toppers had samengespannen strafrechtelijk opgetreden?”
“Nee, dat kon niet, want die kwam, hoe vreemd, hoe toevallig, met z’n gezin om bij dat geruchtmakende vliegtuigongeluk in Miami. Klari, case closed.”
“En pas toen De Surinaamsche Bakbabangi in ernstige liquiditeitsproblemen kwam, het begon al met de presentatie van een behoorlijk verlies over het afgelopen boekjaar, werd er ingegrepen om dat liquiditeitsgat te vullen.”
“Geen wonder, want de overheid is een van de grote aandeelhouders van de Bana-bangi.”
“Maar de andere, nog grotere aandeelhouder, de geassureerde verzekeria-maatschappij zei de bank door dik en dun te ondersteunen, net als de andere banken, nou dan is het omvallen van de bacovenwinkelbank gestuit.”
“Maar intussen blijkt dat die Verzekeria Assurantie al jaren een aandelenpakket bij de bananenbank heeft dat ver boven de 20% is die wettelijk is toegestaan. Heeft de Centrale Bank daar ook steeds tegen gewaarschuwd, zonder er verder iets tegen te kunnen doen?”
“Maar laat dat gewroetsel met die bankmensen; wattebout dat gedoe met de vakbonden rond die zoveelste Wilgo-staking?”
“Machtsstrijd, mi boi, en opportunisme. Nu men ziet dat Wilgo’s ding zwelt, ik bedoel de aanhang van z’n staking, dan djoinen meer bonden hem die wat willen mee snoepen van een eventueel succes.”
“Nu pas, na een week, gaan ze de onderwijzers lijfelijk steunen? Nu Wilgo met z’n ALS, on speaking terms is met z’n Kortemettenman? Dan heb ik meer respect voor Merkante Marcus die consequent zegt: ik doe niet mee, al djoint z’n aanhang steeds meer en meer opa’s Wilgo’s actie.”
“Mi mati Bellefour liep tenminste consequent vanaf het begin mee.”
“Natuurlijk, die droomt ervan ooit weer minister van Juspol te worden.”
“Allemaal machtsgokkers, zo van: ‘Ik zet ik al m’n fiches op rood, of nee, terwijl het balletje nog rolt, schuif ik alles maar op zwart, nee, wachte, een deel toch op rood, dan verlies ik ook niet alles.”
“Inderdaad, het lijkt gewoon een gokspelletje om de macht en niet om doelgericht ordening te gaan brengen in die bacoven winkel van ons, fu go seti n’a kondre bun.”
“Tuurlijk niet; ordening betekent: veel minder kans voor zovele frommelaars om te sjoemelen. Daarom wordt elke ordening zoveel als mogelijk tegengewerkt.”
“Geef de frommelaars ongelijk. Al was jij het ook. Hé, wat doet die man daar op straat met dat stukje beschreven karton?”
“Die is ons aandeel in het wereldwijd vrouwenprotest tegen die Trompet in het Witte Huis.”
“Hoe meer ze tegen hem protesteren, hoe meer ze hem in the picture brengen en in feite reclame voor hem maken. We moeten hem gewoon doodzwijgen, negeren, wegdenken. Daar kan die Trompet niet tegen.”
“En al protesteer je van vandaag tot morgen, neks no kenki. Hij zit al decreten te tekenen en af te kondigen in dat Witte Tromphuis. Maar ga je met die Australische mannelijke feminist meelopen naar de ambassade in Noord?”
“Nee hoor, ik drink liever. Proost heren. Laten we troost en vreugde zoeken in dit heilzaam langzaam vergift.”
“Nee, dan proost ik niet.”

Rappa