Pater Toon: Bouterse heeft landverraad gepleegd

Pater Toon te Dorsthorst heeft aan de herdenking van 34 jaar decembermoorden donderdagavond in de Alfonsiuskerk, een nieuwe dimensie gegeven. Indachtig het thema van de herdenkingsdienst van de Organisatie voor Gerechtigheid en Vrede (OGV), wees niet bevreesd, heeft de voorganger onomwonden de vinger gewezen naar de toenmalige bevelhebber van het Nationaal Leger, Desi Bouterse, nu president van Suriname tevens hoofdverdachte van de decembermoorden. Hij stelde dat Bouterse landverraad heeft gepleegd.

"Surinamers hoeven geen genoegen te nemen met propaganda en valse geschiedschrijving. Laat mij u een heel duidelijk voorbeeld geven van wat ik bedoel. Ik noem de gewapende illegale groeperingen die in Suriname de kop opstaken na het Vredesakkoord van Kourou in mei 1989. Ons is voorgehouden en verteld dat dit zogenaamde spontane volksbewegingen waren die strijd leverden tegen de regering van Suriname. Wij hebben gekend de Tukajana Amazonas, de Angula's, de Mandela's en de Kofiemaka's. Ik kan u verzekeren dat dit groeperingen waren die mede georganiseerd en ondersteund werden door het Nationaal Leger onder leiding van toenmalige bevelhebber Desi Bouterse. Ik weet dat heel zeker. Uit eigen ervaring," zei de geestelijke, die 'boslandpater' was. Hij merkte op dat eenieder die bekend was met de situatie in het binnenland, dit weet maar men was bang en hield zijn mond.

Bouterse buiten schot
Te Dorsthorst zei dat de Tukajana Washabo en Apoera in West-Suriname eind augustus 1989 hebben bezet. Het Nationaal leger liet zich verdrijven zonder een kik te geven. Op gegeven ogenblik ontstaat er ruzie binnen de organisatie van de Tukajana. Een groep onder leiding van Piko neemt Washabo en Apoera over van de groep onder leiding van de commandanten Thomas, Matto en Frank Jong. Toen kwam het leger wel in actie. Piko had volgens 'pater Toon' een dorpsvergadering gehouden in de krutu oso van Washabo. Hij vertelde dat hij in de jaren daarvoor als soldaat van het Nationaal Leger veel duistere taken had moeten uitvoeren voor Bouterse. Hij zei dat Bouterse er alles aan zou doen om hem te elimineren, want hij wist teveel. Piko vluchtte naar Guyana. Hij is daar gearresteerd en uitgeleverd aan Suriname.

"Bouterse regelde het nu zo dat Piko en zijn metgezellen zogenaamd voor een reconstructie naar Washabo werden gevlogen. Daar werden zij opgewacht door de commandanten Thomas en Frank Jong van de Tukajana's, onder toeziend oog, ze waren verdekt opgesteld, van de soldaten van het Nationaal Leger. Piko en metgezellen werden vanuit het vliegtuig geboeid aan handen en voeten, rechtstreeks op een vrachtwagen gegooid, afgevoerd en richting Blanche Marievallen levend in stukken gezaagd met een motorkettingzaag. Dat is wat gebeurd is," zei de geestelijke. Hij merkte op dat zo Bouterse op een slimme of sluwe wijze zich heeft bevrijd van Piko en gezellen, die hij niet langer nodig had, omdat ze een potentieel gevaar voor hem waren geworden. "Bouterse zelf bleef buiten schot. Naar buiten toe leek het enkel op een afrekening tussen Tukajana's onderling."

"Als verantwoordelijke boslandpater kom ik reeds 46 jaar regelmatig in Washabo en Apoera." In die periode van de Tukajana's zei pater Toon aan Frank Jong, de commandant van de Tukajana in Apoera en Washabo dat het bezwaarlijk was om steeds via Nickerie met een boot naar Washabo te komen. Hij vroeg hem of hij niet zoals vroeger, over de weg kon reizen. De Tukujana-commandant zei hem dat hij een pasje moest gaan halen bij commandant Matto. Op de vraag hoe in contact kon komen met deze commandant, zei Frank Jong dat Matto kantoor hield in de Memre Boekoe Kazerne van het Nationaal Leger.

Onderzoek
"De gewapende illegale groepering, Tukajana Amazonas, die tegen de wettig gekozen regering van Suriname vocht en een groot deel van het Surinaamse grondgebied bezet hield, dezelfde Tukajana Amazonas had een kantoor in de hoofdkazerne van het Nationaal Leger van de Republiek Suriname. Laat dit goed tot u doordringen. In een geordend en zichzelf respecterend land, zou men dit landverraad noemen. Inderdaad, niet alleen volksverlakkerij, maar landverraad. Let wel, ik zeg hier niet dat de heer Desi Delano Bouterse een landverrader is, maar ik zeg wel dat deze handelingen en daden van de heer Bouterse in een geordend en zichzelf respecterend land, zonder meer landverraad genoemd zouden worden. Want landverraad was het. Willens en wetens de soevereiniteit en de integriteit van het Surinaamse grondgebied schenden en verkwanselen voor persoonlijk voordeel," stelde Te Dorsthorst.

Hij vroeg zich af hoe het mogelijk is dat dit ongestraft kon gebeuren. "Hoe is het mogelijk dat ik deze geschiedenis in meer details meerdere keren wereldkundig heb gemaakt tijdens persconferenties en in artikelen in de Ware Tijd en het parlement, journalisten en de regering heb gevraagd, om te onderzoeken of deze zware beschuldigingen juist of onjuist zijn, er geen reactie op gevolgd is. Men reageerde niet, alsof men hoopte dat de zaak vanzelf in de doofpot zou verdwijnen. Dat alles op de oude manier verder kon gaan. Ik herhaal hier vandaag mijn oproep aan de minister van Justitie en Politie, aan de voorzitter van De Nationale Assemblee en aan verantwoordelijke journalisten, om te onderzoeken of wat wat ik hier vanavond gezegd heb over de Tukajana Amazonas, de rol van het Nationaal Leger en van de heer Bouterse, of dat juist is of niet juist is. En als het juist is moet men zijn conclusies trekken en als het niet juist is zal ik mijn excuses aanbieden," zei de geestelijke die de herdenkingsdienst leidde. Na zijn toespraak kreeg Te Dorsthorst een uitbundig applaus. De dienst werd ook bijgewoond door de ambassadeurs van de Verenigde Staten van Amerika, Nederland, ex-president Ronald Venetiaan en bisschop Karel Choennie.