Vroege opsporing osteoporose belangrijk

Een vroege opsporing van osteoporose is erg belangrijk. Daardoor kan tijdig medicatie worden voorgeschreven of veranderingen in de levensstijl worden aangebracht. Om osteoporosepatiënten gerichte adviezen en begeleiding te bieden, laat het Medisch Diagnostisch Centrum (MDC) de Nederlandse osteoporoseverpleegkundige Jaqueline Schouten naar Suriname halen. Tot nu toe is er geen instantie waar osteoporose patiënten terecht kunnen voor specifieke begeleiding en hulp.

Schouten, werkzaam in het Bravis Ziekenhuis in Nederland en bestuurslid van de beroepsvereniging Vallen, Fracturen en Osteoporose, komt in oktober naar Suriname en zal er ruim een maand verblijven. Haar komst is onderdeel van een osteoporosecampagne van het MDC, die op 1 september begint en duurt tot eind oktober. De campagne houdt, naast bewustwording over de ziekte, ook in dat belangstellenden voor bijna de helft van het normale tarief een Dexascan mogen laten verrichten. Bovendien krijgen zij daar bovenop deskundig en gericht advies van Schouten. Het MDC heeft er bewust voor gekozen om de campagne in september te beginnen, zodat Schouten bij haar aankomst in oktober de resultaten kan beoordelen van degenen bij wie de aandoening eerder is vastgesteld.

Wereldwijd
Osteoporose treft naar schatting 75 miljoen mensen in Europa, de Verenigde Staten van Amerika en Japan. In 2000 waren er ongeveer 9 miljoen nieuwe osteoporotische breuken, waarvan 1.6 miljoen heupfracturen, 1.7 miljoen onderarmfracturen en 1.4 miljoen klinische wervelfracturen. Europa en Amerika waren goed voor 51% van al deze fracturen, terwijl de rest zich voordeed in de westelijke Stille Oceaan en Zuidoost-Azië. Volgens internationale data zal wereldwijd 1 op de 3 vrouwen boven de leeftijd van 50 jaar een fractuur oplopen vanwege osteoporose, tegenover 1 op de 5 mannen boven 50 jaar. Een 10% verlies van botmassa in de wervels kan het risico op vertebrale fracturen reeds verdubbelen. Een verlies van 10% aan botmassa in de heup leidt tot 2.5 maal hoger risico op een heupfractuur.

Sluipende ziekte
In het begin merkt de persoon niets van botontkalking. Daarom staat het ook bekend als een sluipende ziekte. Pas als het bot zodanig broos is dat bij een kleine misstap al iets breekt, zal de arts na een verwijzing voor verder onderzoek de diagnose van osteoporose kunnen vaststellen. Tegen die tijd zijn echter veel mensen, die aan osteoporose lijden, in een vicieuze cirkel beland. Osteoporose kan ernstige gevolgen hebben. Zo kunnen de wervels inzakken, als de botten in de wervelkolom verzwakken. Gaat het om meerdere ingezakte wervels, dan kan de rug steeds krommer worden en dat kan erg pijnlijk zijn. Verder kan men ook ademhalingsproblemen krijgen, omdat de longen door de kromme wervelkolom minder ruimte hebben achter de ribben. Een ander gevolg is dat door het inzakken van de wervels en een veranderde lichaamshouding het evenwichtsgevoel vermindert, waardoor de kans op vallen en botbreuken toeneemt.

Mensen die aan osteoporose lijden hebben vaak heel erge pijn, onder meer vanwege de ingezakte wervels. Door deze pijn en de angst om te vallen – en daarbij het risico om iets te breken – worden zij minder actief: zij gaan minder dingen doen dan ze normaal gewend zijn. Eenvoudige dingen zoals winkelen, huishoudelijk werk doen of je verkleden kosten veel meer moeite en worden dan ook steeds meer vermeden. Daardoor bewegen osteoporosepatiënten zich nóg minder, waardoor de botafbraak en botontkalking veel sneller dan voorheen verloopt. Osteoporose heeft ook ernstige gevolgen voor de kwaliteit van leven. Zo is bij oudere mensen die hun heup breken vaker te zien dat ze heel snel achteruit gaan. Ze raken immobiel, met allerlei andere gevolgen van dien. Invaliditeit en vroege sterfte zijn twee belangrijke maatschappelijke gevolgen van osteoporose.