Bovenverdieping Centrale Markt is vergane glorie

Lekkend dak, geen sanitaire voorzieningen, geen water, slechte verlichting, geen doorstroming en snikheet. De klachten over de eerste verdieping van de Centrale Markt zijn eindeloos. En toch zijn er personen die blijven volharden, het nog niet opgeven en er hun brood proberen te verdienen.

Waar jaren geleden één en al bedrijvigheid heerste, is nu verworden tot een verlaten verwaarloosde ‘loods’, een 'broko pranasi'. Was de begane grond overwegend bestemd voor de verkoop van groenten, ‘boven’ de markt kon je er terecht voor al het andere. Specerijen, religieuze artikelen, kleding, schoeisel, bijouterieën en parfumerieën, huishoudartikelen, hengelattributen, je kunt het zo gek niet verzinnen of je was er ‘boven’ de markt voor terecht.

Standhouder S. Mohan staat er al 36 jaar zijn waren te verkopen. Nu ziet hij het niet meer zitten en denkt er hard over na zijn stand binnenkort te sluiten. “Wat doe ik eigenlijk nog hier? Ik verkoop niet, niemand komt. Ik sluit mijn stand om 12 uur en ga naar huis om te planten.” Hij vertelt hoe de meeste standhouders zijn vertrokken, omdat zij geen hoop meer hebben op een bestaan uit de opbrengsten van hun verkoopstand. Mohan is de enige van zijn unit die er nog is. De andere acht standhouders van zijn unit zijn al langer dan een jaar weg. “In een dag verkoop ik niet meer dan SRD 50. Hoe moet ik mijn gezin onderhouden?”, schetst hij het beeld. Vroeger was het zo druk dat hij het niet kon maken om zijn verkoopstand even te verlaten. Jaren achtereen heeft hij de situatie zien verslechteren en nu staat hij ook op het punt zijn stand te sluiten.

Ook standhouder Sandra Datai zegt dat ze vroeger zoveel klanten had, dat het niet verantwoord was om even van je stand weg te lopen. “De markt is echt achteruit gegaan. Nu verkoop je soms twee dagen niet meer.” Volgens Datai is de concurrentie van de chinezen die kleding en groenten verkopen moordend voor de standhouders. “Er zijn mensen die illegaal kleding en groenten in de binnenstad verkopen. Gelukkig hebben wij geen chinezen op de markt.” Ze wijst erop dat de standhouders standgeld betalen, terwijl de illegale verkopers op straat de kofferbak van hun auto opendoen en kleding en groenten aan de man brengen.

Narinder Timal is kleermaker op de markt. Hij komt niet elke dag op de markt, omdat hij weinig klanten krijgt. “De markt is donker, er is geen ventilatie en het is snikheet.” Op dagen dat het regent, moeten standhouders zich haasten om hun koopwaar te beschermen. “Het is nu regentijd en het dak van de markt lekt al jaren. De kledingstukken en waardevolle zaken moeten we zo snel mogelijk bedekken of verplaatsen om schade te voorkomen. De markt lijkt wel een badkamer en het water sijpelt naar alle hoeken en gaten. Je moet het water zelf wegzwabberen,” beschrijft Timal de situatie.

Henk Bachnoe die al 40 jaar keukenartikelen waaronder potten en pannen verkoopt, denkt dat er een financiële crisis is. “De koopkracht is gedaald en ik verkoop bijna niet. De mensen zeggen dat ze geen geld hebben.” De standhouder zegt dat je geluk moet hebben om wat te verkopen op een dag. Ook hij had vroeger een grote klantenkring. “Nu heb je chinezen die alles verkopen.” Bachnoe blijft doorbijten, omdat de stand nu eenmaal zijn werk is en hij ervan afhankelijk is.

“Moni no de,” antwoordt een potentiële klant als Mohan die roept om zijn koopwaar te bezichtigen. “Dit horen we elke dag, het is een bekend liedje. Ik ga opruimen en ga naar huis,” zegt hij bijna radeloos. “Ze moeten de markt boven opdoeken, want het stelt niets voor. Door de concurrentie en de slechte situatie hier, heb ik geen hoop meer. Gezinnen gaan kapot en relaties gaan stuk doordat er onvoldoende geld in huis is.”

De standhouders hebben hun problemen herhaaldelijk aangekaart. Ook over de slechte staat van de trappen die naar de eerste verdieping leiden. De trappen nodigen allesbehalve uit voor een bezoek aan de markt boven. Personen die slecht ter been zijn of andere gezondheidsproblemen hebben, peinzen er niet over om de trap op te gaan. Wie zich van geen kwaad bewust is, is marktmeester Stephanus Korendam. “Tot nu toe heeft geen enkele standhouder zijn stand opgezegd. Niemand heeft bij mij geklaagd dat zij niet verkopen. Als ze niet verkochten, zouden ze niet op de markt zijn. Alles wat in planning is voor de markt, ligt bij mijn superieuren. Ik heb alles gerapporteerd. Ik heb mijn werk gedaan,” wimpelt Korendam de situatie van de standhouders af.


Johanna Douglas

centr_markt_boven1.jpg