Een krachtige aardbeving met een kracht van 8.8 op de schaal van Richter heeft woensdag het Russische schiereiland Kamtsjatka getroffen. De beving leidde tot tsunamiwaarschuwingen en evacuaties in meerdere landen rond de Grote Oceaan, waaronder Japan, Hawaï en delen van de westkust van de Verenigde Staten.

Tsunamigolven van 3 tot 5 meter hoogte troffen delen van Kamtsjatka en overspoelden onder meer de haven en een visverwerkingsfabriek in Severo-Koerilsk. Ongeveer 2.000 inwoners van de kustplaats in de regio Sachalin moesten worden geëvacueerd. Ook in Petropavlovsk-Kamtsjatski, een stad met 165.000 inwoners, is de noodtoestand uitgeroepen.

Japan, dat nog steeds getekend is door de verwoestende tsunami van 2011, werd meerdere keren geraakt door golven. De hoogte liep op tot 1,3 meter aan de noordoostkust. De Japanse meteorologische dienst meldde dat de golven blijven toenemen en geen tekenen vertonen van terugtrekking. Tienduizenden mensen werden geëvacueerd, en het personeel van de kerncentrale in Fukushima werd tijdelijk in veiligheid gebracht.

Op beelden van NHK was te zien hoe mensen op daken schuilden op het eiland Hokkaido, terwijl vissersboten de havens verlieten om schade te voorkomen.

In Hawaï sloegen golven tot 1,7 meter toe. Metingen op Midway Atol gaven zelfs pieken aan van 1,8 meter. Gouverneur Josh Green meldde dat alle vluchten op Maui tijdelijk waren geannuleerd.

Langs de Amerikaanse westkust werd het eerste tsunami-effect opgemerkt in Monterey, Californië, rond 00:48 lokale tijd. Ook in Ecuador, Chili, Peru, Costa Rica en verschillende eilanden in de Stille Oceaan werden waarschuwingen uitgegeven.

Waar zijn tsunamiwaarschuwingen van kracht?
Waarschuwingen of adviezen zijn uitgegeven voor: Rusland, Japan, Taiwan, Filipijnen, Hawaï, Alaska (Aleoeten), 
Californië, Oregon, Washington (VS), British Columbia (Canada), Ecuador, Peru, Mexico, Costa Rica, Guam, Tonga, 
China, Australië (advies) en Nieuw-Zeeland (advies, geen evacuaties)

Waarschuwing: Verwacht wordt dat de tsunami grootschalige schade, overstromingen en levensgevaar veroorzaakt. Evacuaties en noodmaatregelen kunnen nodig zijn.

Advies: De tsunami veroorzaakt mogelijk sterke stromingen of gevaarlijke golven, maar zonder ernstige schade. Blijf uit de buurt van stranden en havens.

Wat moet je doen bij een tsunamiwaarschuwing?
Wie zich in een tsunamiwaarschuwingsgebied bevindt, wordt geadviseerd onmiddellijk naar hoger gelegen gebieden te vertrekken en laaggelegen kustzones te vermijden. Blijf weg van stranden, rivieren, havens en bruggen. Meerdere golven kunnen elkaar urenlang opvolgen. Mensen op boten volgen best maritieme richtlijnen, aangezien open zee soms veiliger is. Hulp bieden aan kwetsbare personen en luisteren naar officiële communicatie is cruciaal.

Hoe ontstaat een tsunami?
Volgens geoloog Chris Elders vond de aardbeving plaats in de zogeheten Ring of Fire, een gebied met intense tektonische activiteit. Door het verschuiven van aardplaten wordt de zeebodem opgetild, waardoor het water erboven verplaatst wordt en een tsunami ontstaat die zich van het epicentrum verspreidt.

"In dit specifieke deel van de Stille Oceaan beweegt de Stille Oceaan zich onder de oostkant van Rusland ... en het is die beweging van de tektonische platen die deze zeer grote aardbevingen veroorzaakt", aldus Elders.

De aardbeving vond plaats om 08:25 uur lokale tijd in Japan op een diepte van 19,3 km, ongeveer 119 km ten oosten van Petropavlovsk-Kamtsjatski. Volgens de Russische Academie van Wetenschappen is het de zwaarste aardbeving in de regio sinds 1952. Het is mogelijk de zesde krachtigste beving ooit gemeten. Ter vergelijking: de aardbeving in Chili in 2010 met dezelfde kracht (8.8) kostte 523 mensen het leven en vernietigde meer dan 370.000 woningen.

Een inwoner van Petropavlovsk-Kamtsjatski beschreef de beving als langdurig en beangstigend. "Ik verliet meteen het gebouw, het voelde alsof de muren konden instorten. De schokken duurden zeker drie minuten," aldus Yaroslav (25) tegenover Reuters.