Enkele jaren terug kwam de FIFA met een uitvinding die volgens haar de eerlijkheidsgraad van beslissingen in het voetbal zou verhogen. De Video Assistant Referee (VAR) werd in 2016 voor het eerst geïntroduceerd bij een oefenwedstrijd tussen Italië en Frankrijk. Sindsdien zien we reeds enkele jaren dat de VAR nadrukkelijk aanwezig is op grote toernooien onder auspiciën van de FIFA en ook in vele grote Europese voetbalcompetities. Aanvankelijk waren velen optimistisch over de invoering van de VAR, omdat ze er vanuit gingen dat het een grote gelijkmaker zou zijn. Er hangt echter een enorm kostenplaatje aan de implementatie van VAR, dus spreekt het voor zich dat kleinere landen buiten Europa, zich deze technologie niet kunnen veroorloven. De vraag als de inzet van Sheraldo Becker namens Suriname tegen Canada, de doellijn gepasseerd was, blijft door de afwezigheid van doellijntechnologie en de VAR, onbeantwoord. Op de keper beschouwd is de wereld voetbalbond in gebreke gebleven. De FIFA zou er voor moeten zorgen dat alle lidorganisaties, vooral bij internationale krachtmetingen, over dit systeem moeten kunnen beschikken. De SVB zou technisch personeel moeten laten opleiden, zodat Surinaamse voetballers en trainers vertrouwd konden raken met de aanwezigheid van de VAR.

Waar de overkoepelende organisatie echter ook geen rekening mee heeft gehouden, is de omstandigheid dat het nog steeds individuen zijn die de technologie bedienen en dat die los van fraudegevoeligheid, onder verschillende vormen van druk staan bij het nemen van die beslissingen. Zo zou men rekening kunnen houden met de positie van de opponenten in het geheel, de plaats waar de krachtmeting wordt afgewerkt is in verband met de veiligheid van de arbiters cruciaal en ook de factor persoonlijke voorkeur, moet niet uit het oog verloren worden. Tegen de achtergrond van bovengenoemde factoren kunnen verschillende discutabele beslissingen worden verklaard. Dat ik geen voorstander ben van de VAR in zijn huidige vorm, behoeft geen betoog. Ik heb dat al meer dan eens duidelijk gemaakt. Los van de perikelen over vertraging van het spel en het ontnemen van het natuurlijk vreugdegevoel bij een gemaakt doelpunt, zou de VAR misschien effectiever zijn indien er eenduidigheid was bij te nemen beslissingen.

Was het vroeger zo dat er een strafschop werd toegekend wanneer de speler in balbezit, een scoringskans was ontnomen, nu kent de VAR zelfs een strafschop toe als de speler niet eens in balbezit is of zou kunnen komen op het moment van de overtreding. Je zou kunnen denken dat de regels zijn veranderd, maar dan zie je weer een situatie waarbij een speler eerder bij de bal is en daarna in botsing komt met een tegenstander en toch geen strafschop meekrijgt. De VAR zou als een grote gelijkmaker kunnen worden ervaren als de te nemen beslissingen voorspelbaar zouden zijn, maar vooralsnog lijkt er sprake te zijn van persoonlijke interpretatie dan wel willekeur.

De grove overtreding van de Argentijn Otamendi die de lip van zijn Braziliaanse opponent Raphinha aan flarden sloeg, is de reden waarom de VAR vandaag weer het onderwerp van deze column is. Dat de arbiter na het zien van de ravage aan de lip van Raphinha, niet ertoe over ging Otamendi van het veld af te sturen of tenminste de gele kaart te tonen, roept vraagtekens op, maar dat de VAR na het bekijken van de beelden het verzuim niet corrigeerde, is totaal onacceptabel. Op de beelden is overduidelijk te zien dat het geen toevallige botsing was tussen de twee tegenstanders, maar dat Otamendi bewust zijn elleboog ophief naar de ongelukkige Raphinha. Een vroege rode kaart voor verdediger Otamendi zou kunnen resulteren in een nederlaag voor het thuisspelende Argentinië, dat plaatsing voor het WK nog moet realiseren. Heeft het arbitrale team uit veiligheidsoverwegingen besloten om de overtreding ongestraft te laten? Wie zal het zeggen?

Mireille Hoepel