Een lid van de Hamphire Fire and Rescue Service bereidt een dosis van de Oxford-AstraZeneca Covid-19-vaccin voor bij Basingstoke Fire Station in Basingstoke, Groot-Brittannië. (Foto: Reuters)
De Britse medicijnfabrikant AstraZeneca AZN.L zei zaterdag dat het vaccin dat is ontwikkeld in samenwerking met de Universiteit van Oxford slechts beperkte bescherming lijkt te bieden tegen milde ziekten veroorzaakt door de Zuid-Afrikaanse variant van Covid-19, gebaseerd op eerste gegevens van een proef. De studie van de Zuid-Afrikaanse University of the Witwatersrand en Oxford University toonde aan dat het vaccin de werkzaamheid tegen de Zuid-Afrikaanse variant aanzienlijk had verminderd, volgens een eerder op de dag gepubliceerd rapport van de Financial Times (FT).

Onder coronavirusvarianten die momenteel het meest zorgwekkend zijn voor wetenschappers en volksgezondheidsdeskundigen, zijn de zogenaamde Britse, Zuid-Afrikaanse en Braziliaanse varianten, die zich sneller lijken te verspreiden dan andere. "In deze kleine fase I/II-studie hebben vroege gegevens een beperkte werkzaamheid aangetoond tegen milde ziekte, voornamelijk als gevolg van de Zuid-Afrikaanse variant B.1.351", zei een woordvoerder van AstraZeneca in reactie op het FT-bericht.

De krant zei dat geen van de meer dan 2.000 proefpersonen was opgenomen in het ziekenhuis of overleden. "We zijn er echter niet in geslaagd om het effect ervan op ernstige ziekte en ziekenhuisopname goed vast te stellen, aangezien de proefpersonen voornamelijk jonge gezonde volwassenen waren", aldus de woordvoerder van AstraZeneca.

Het bedrijf zei dat het geloofde dat zijn vaccin bescherming kon bieden tegen ernstige ziekten, aangezien de neutraliserende antilichaamactiviteit gelijk was aan die van andere Covid-19-vaccins die bescherming hebben getoond tegen ernstige ziekten.

De proef, waarbij 2.026 mensen waren betrokken, van wie de helft de placebogroep vormde, is niet door vakgenoten beoordeeld, zei de FT.

Hoewel er duizenden individuele veranderingen zijn opgetreden terwijl het virus muteert in nieuwe varianten, is volgens het British Medical Journal waarschijnlijk slechts een kleine minderheid belangrijk of verandert het het virus op een merkbare manier.

"Oxford University en AstraZeneca zijn begonnen met het aanpassen van het vaccin tegen deze variant en zullen snel vooruitgang boeken in de klinische ontwikkeling, zodat het klaar is voor levering in de herfst als dat nodig zou zijn", aldus de woordvoerder van AstraZeneca.

Vrijdag zei Oxford dat hun vaccin een vergelijkbare werkzaamheid heeft tegen de Britse coronavirusvariant als tegen de eerder circulerende varianten.

Veel landen hebben beperkingen opgelegd voor het gebruik van AstraZeneca. Zweden is tegen het gebruik van het vaccin voor personen ouder dan 65 jaar. Zweden dient het vaccin alleen toe aan 18 tot 64 jarigen. De andere vaccins Pfizer/BioNtech en Moderna gaan eerst naar de ouderen. Duitsland gebruikt het AstraZeneca-vaccin ook niet bij 65-plussers. Italië raadt het af voor mensen tot 55 jaar. Het Verenigd Koninkrijk gebruikt het voor iedereen. Ook België dient het niet toe aan personen ouder dan 55 jaar. De landen beroepen zich erop dat er nog te weinig resultaten zijn oer de werking van het vaccin bij mensen boven de 55 jaar.