In een democratische rechtsstaat mag de overheid niet handelen zonder een wettelijke  grondslag, zogenaamd legaliteitsbeginsel of wetmatigheid van bestuur. Dat wil zeggen, dat de overheid voor het nemen van besluiten moet beschikken over een op de wet gebaseerde bevoegdheid. Bovendien wordt deze bevoegdheid beperkt door het doel waarvoor ze bestemd is en mag dus niet voor andere doeleinden worden gebruikt, zogenaamd specialiteitsbeginsel en dat ter voorkoming van dictatuur. In het verlengde van het legaliteitsbeginsel beperkt dit specialiteitsbeginsel samen met het verbod van willekeur (détournement de pouvoir of 'machtsverdraaiing') de overheidsbevoegdheden. 

Anderzijds zijn burgers vrij om te handelen, tenzij de wet dat verbiedt. Deze fundamentele regel moet de vrijheid, rechtszekerheid en rechtsgelijkheid van burgers waarborgen. Het lijkt alsof wij in een omgekeerde situatie leven in Suriname, namelijk dat enkelingen (coalitietoppers en sponsoren) kunnen doen en laten wat ze willen, waarbij de burgers in de pas moeten lopen. Deze handelingen zijn duidelijk symptomen van maffia-achtig denken uitgemond in een maffia-achtig systeem met een bijbehorende maffia-achtige cultuur. 

Vanaf de twintigste eeuw is het legaliteitsbeginsel een onderdeel geworden van het rechtmatigheidsbeginsel, dat eist dat de inrichting en het handelen van de overheid onderworpen moeten zijn aan het recht. Dus de zogenaamde ‘rule of law’ betekent sindsdien niet meer ‘de macht van de wet,’ maar ‘de macht van het recht’. Dit houdt in dat zowel het overheidshandelen als de toepassing van de wet en de wet zelf in overeenstemming moeten zijn met de rechtsbeginselen. Al heeft de wetgever het primaat bij de rechtsvorming, inherent aan de staatsrechtelijke idee van checks and balances is dat het recht grenzen stelt aan onevenwichtige rechtsvorming. In een democratische rechtsstaat dient de rechter dan ook in voorkomende gevallen de wet te toetsen aan de rechtsbeginselen, zogenaamde democratische legitimatie. Met andere woorden, de wet moet wijken voor het recht! Hierdoor kan de overheidsmacht als overheidsgezag worden ervaren. 

Algemene rechtsbeginselen ontlenen hun gelding aan onder meer de rechtsleer, de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, andere geratificeerde internationale verdragen en de algemene beginselen van behoorlijk bestuur (abbb). Rechtsbeginselen normeren de samenleving en beïnvloeden de werking van redelijkheid en billijkheid, zodat ook een maffiacultuur kan omslaan in een rechtscultuur van rechtvaardigheid. Enkele andere voorbeelden van de abbb zijn:

• Het rechtszekerheidsbeginsel; dit beginsel betekent dat de burger moet kunnen rekenen op het consequent handelen van de overheid, wat ook van toepassing is op besluiten die terugwerkende kracht hebben. 

• Het zorgvuldigheidsbeginsel; dit beginsel vereist dat bij de voorbereiding van besluiten de overheid de nodige kennis vergaart betreffende de relevante feiten en de af te wegen belangen (belangenafwegingsplicht).

• Het motiveringsbeginsel; uit dit beginsel volgt dat de overheid haar besluiten begrijpelijk, deugdelijk en volledig moet motiveren.

• Het evenredigheidsbeginsel; dit beginsel stelt dat de nadelige gevolgen van een besluit niet voor belanghebbenden onevenredig mogen zijn in de verhouding met de tot het besluit te dienen doelen.

• Het verbod van vooringenomenheid; dit beginsel houdt onder meer in dat bij of voor de overheid werkzame personen, die een persoonlijk belang bij een besluit hebben, de besluitvorming niet mogen beïnvloeden, waarbij ook de schijn van vooringenomenheid moet worden voorkomen.

De abbb verplichten de overheid rekening te houden met de belangen van belanghebbenden c.q. de burger. Artikel 93 van onze grondwet gaat over de eed die wordt afgelegd en omvat dezelfde doelen: “… Ik zweer (beloof), dat ik bij de vervulling van het presidentieel (vicepresidentieel) ambt, de belangen van land en volk met al mijn vermogen zal voorstaan, waarnemen en bevorderen.“ Zie ook onze grondwet artikelen 6 lid b, 46, en 54 leden d en f. Legitiem bestuur is daarom niet alleen wetmatig maar wordt voornamelijk afgemeten aan de abbb. Tegenwoordig wordt de term good governance of goed bestuur gebezigd, wat ruimer wordt opgevat, namelijk als ‘het gezag van het recht, transparant -, responsief – rechtvaardig -, inclusief -, verantwoordend -, effectief -, efficiënt - en participatief bestuur.’* Aan de andere kant merken wij dat het resultaat van onze 44 jarige staatkundige onafhankelijkheid wordt weergegeven met ‘trafasi no de – er is geen andere weg,’ terwijl een ieder met gezond verstand bliksems goed weet dat ‘waar een wil is, een weg is.’ Datmeki PVP srefidensi boskopu tak so: ‘Trafasi de ini wanten – er is altijd een andere weg!’