Beroerte en hartziekte eisen meer dan 1000 levens in Suriname

Wereldwijd is beroerte de tweede belangrijkste doodsoorzaak. Het is volgens de Wereldgezondheids-
organisatie (WHO) ook de derde belangrijkste oorzaak van invaliditeit. Elk jaar sterven 6.2 miljoen mensen in de wereld aan de gevolgen van een beroerte. In Suriname is het ook de belangrijkste doodsoorzaak: in 2017 eisten beroertes 572 levens. In hetzelfde jaar lieten 571 personen aan coronaire hartziekte, dat daarmee de tweede plaats bezet van belangrijkste doodsoorzaken in Suriname. Beide worden gerekend tot hart- en vaatziekten.

Beroerte is de plotselinge dood van bepaalde hersencellen door zuurstofgebrek, wanneer de bloedtoevoer naar de hersenen verloren gaat vanwege verstopping of breuk van een slagader naar de hersenen. Het is ook een belangrijke oorzaak van dementie en depressie.

Wereldwijd vindt 70% van de beroertes en 87% van de beroerte-gerelateerde gevallen, met sterfte en invaliditeit als gevolg, plaats in lage- en middeninkomenslanden. In de afgelopen vier decennia is de incidentie van beroertes in lage- en middeninkomenslanden meer dan verdubbeld. Beroertes treffen vooral individuen op het hoogtepunt van hun productieve leven. Ondanks de enorme impact op de sociaaleconomische ontwikkeling van landen, heeft deze groeiende crisis tot nu toe weinig aandacht gekregen.

De risicofactoren voor een beroerte zijn vergelijkbaar met die voor coronaire hartziekten en andere vaatziekten. De belangrijkste risico’s zijn hypertensie, verhoogd cholesterolgehalte en diabetes. Tot de risico's als gevolg van leefstijlfactoren behoren roken, te weinig beweging, een ongezond voedingspatroon en obesitas. Volgens de laatste WHO is het risico op een beroerte vier keer groter en het risico op een hartinfarct (een hartaanval) twee keer groter als iemand een hoge bloeddruk heeft. Dit risico neemt toe, naarmate de bloeddruk van de persoon hoger is.

Aanzienlijke toename hypertensie
Hypertensie is in veel landen een groot probleem voor de volksgezondheid. De komende jaren zal naar verwachting de prevalentie aanzienlijk toenemen. In 2000 bedroeg het geschatte aantal volwassenen met hoge bloeddruk wereldwijd 972 miljoen. Naar verwachting zal dit tegen 2025 toenemen tot maar liefst 1,56 miljard. De aandoening verspreidt zich in een alarmerend tempo van ontwikkelde landen naar opkomende economieën, zoals India, China en Afrikaanse landen.

Het grootste probleem voor het beheersen van hypertensie is de naleving van de behandeling. Ondanks zeer effectieve en kosteneffectieve behandelingen worden streefwaarden voor de bloeddruk zeer zelden bereikt, zelfs in landen waar medicijnkosten geen probleem zijn. Helaas geloven veel patiënten nog steeds dat hypertensie een ziekte is die kan worden 'genezen' en ze stoppen of verminderen medicatie wanneer hun bloeddrukniveau tot een normaal niveau daalt.

Voorts blijkt dat ondanks de beschikbaarheid van effectieve en veilige antihypertensiva, hypertensie en de bijbehorende risicofactoren (obesitas, hoge cholesterol en diabetes mellitus) bij veel patiënten onbeheersbaar en ongecontroleerd blijft. Slechts de helft van de patiënten met hoge bloeddruk weet dat ze het heeft, slechts de helft van de patiënten die het hebben wordt behandeld en slechts de helft van de behandelde patiënten wordt zodanig behandeld dat hun bloeddruk tot normale waarden kan dalen.