In de afgelopen week is er veel informatie vrijgegeven in de pers, ondanks dat er een persstilte was afgesproken, die dus niet is nagekomen. Dit is in het nadeel van onze universiteit, de AdeKUS. En wel om verschillende redenen. De naam van de universiteit is gekozen, omdat Anton de Kom een historische figuur was die opkwam voor de onderdrukten in de samenleving, vlak voor de Tweede Wereldoorlog. Hij heeft een boek geschreven over de koloniale geschiedenis van Suriname, ‘Wij slaven van Suriname’ waarin hij -als een van de eersten- het koloniale regime aanklaagde.

Hij was een man van principes, en de naam van de universiteit en de verwachting vanuit de samenleving is dan ook dat mensen die er werken dat ook uitdragen.
Drie van de meest belangrijke wetenschappers van de universiteit zitten nu in de beklaagdenbank. Dit schaadt hun persoonlijke reputatie, omdat nu alleen gefocust wordt op de huidige stand van zaken, dus de vermeende malversaties. En niet langer op hun lange track-record van inzet voor de universiteit en voor ons land, hun publicaties, de vele studenten die ze tijdens hun colleges hebben helpen vormen tot wetenschappers en goede ambtenaren in spe.

Het schaadt de universiteit omdat de uitstraling van het instituut nationaal en internationaal onder de loep komt te liggen. Door middel van bijvoorbeeld de kennisbeurs en veel openbare lezingen heeft de universiteit een spoor uitgezet om zich meer en positief in de samenleving te profileren en meer bekendheid te krijgen voor haar inspanningen. Deze schade raakt ook de andere medewerkers en de studenten van het instituut. Wat een demotivatie.
Het schaadt de internationale reputatie van wetenschappelijk Suriname, die bij uitstek door de drie mensen werd uitgedragen, middels internationale contacten, innovatieve onderzoeken, conferenties en publicaties. Het topkader van Suriname is al klein. Dan schuif je drie gepromoveerde topwetenschappers maar even opzij?

Vragen die voor de samenleving overblijven zijn: er zijn regels en controleapparaten binnen de universiteit. Bij de opzet van de instituten, maar ook tussentijds, was ingrijpen mogelijk om zaken bij te sturen, die dreigden scheef te groeien. De besturen, zowel van het IGSR als van de AdeKUS zelf, hebben de capaciteiten, mogelijkheden en verantwoordelijkheden om in te grijpen. Waarom zijn er afspraken vastgelegd over de organisatiestructuur en financiële concepten van het IGSR en de PhD-school, als daar nu kritiek op komt? Men spreekt over dubbele functies, maar dat was toch bekend voor de opstart van de instituten? Waarom heeft het universiteitsbestuur in het vroege beslissingsstadium daar geen rekening mee gehouden?

Het is vanzelfsprekend dat moderne instituten profielen opmaken voor de functies die van doorslaggevend belang zijn, zoals besturen. En dat die niet worden ingevuld door mensen met een duidelijke politieke signatuur. De leiding van het universiteitsbestuur is nu overgenomen door Lothar Boksteen, die in mei 2018 zelf aangaf dat het niet gaat om beschuldigende vingers te wijzen, maar om een oplossing te bedenken (dit ivm de perikelen rondom het Academisch Ziekenhuis in mei 2018.) Vlak voor het nieuwe jaar is hij in het universiteitsbestuur benoemd en heeft dus geen lange ervaring met het reilen en zeilen van de AdeKUS.
Ook de bemensing van het IGSR-bestuur doet de wenkbrauwen fronsen. Voldoet de invulling daarvan aan van te voren opgestelde profielen? De regering wekt zo zelf de indruk dat er politiek wordt gespeeld, terwijl was benadrukt dat Onderwijs en Gezondheidszorg zouden worden gedepolitiseerd. Niets lijkt minder waar.

STREI! staat voor transparantie en openheid. Elke functionaris in dienst van de samenleving dient verantwoording af te leggen aan die samenleving. Als dat niet gebeurd, vraagt dat om een onderzoek. Dat dient ingesteld te worden door een onafhankelijk instituut. Nu is er om een CLAD-rapport gevraagd. Daarvan zijn er reeds eerder enkele opgemaakt; we noemen dat over de ‘Naschoolse opvang’ en ‘Carifesta 2013’. De vervaardigde rapporten zijn in het nieuws gekomen, vervolgens hoort de samenleving er niets meer over.