Asabina roept Marrons op tot zelfreflectie

Op 10 oktober wordt het feit herdacht dat 256 jaren geleden het eerste blijvende en belangrijkste vredesverdrag werd gesloten tussen de toenmalige koloniale heerser en de Marrons. De dag staat symbool voor respect, erkenning en vrijheid en dus ook de zegeningen van de voorouders. De Marrongemeenschap ondergaat een radicale verandering en groeit de laatste tijd opmerkelijk snel. Met een percentage van meer dan 21.7% mogen de Marrons ongetwijfeld tot de op een na grootste bevolkingsgroep aangemerkt worden.

Dit zegt ex-Assembleelid, BEP-topper en lid van de Staatsraad, Ronny Asabina, aan Starnieuws. Hij roept de Marrons op tot zelfreflectie en het nemen van de toekomst in eigen handen. "Wij vormen mede de ruggengraat van de economie, want wij zijn actief aan de basis van sectoren, die deviezen genererend zijn, te weten, bosbouw, goud, ecotoerisme en het uitdragen van het cultureel erfgoed van ons land. De laatste jaren is indrukwekkende vooruitgang geboekt op het gebied van sport en entertainment, waaronder Surinaams muziek. Helaas zijn wij nauwelijks zichtbaar in de keten waar het grote geld wordt verdiend, onder meer handel, marketing en relevante toeleveringsbedrijven. Ofschoon de ondernemingsdrang groot is, moet geconstateerd worden dat de groep nog steeds worstelt met een aantal uitdagingen. De Marrons staan nog steeds onderaan de lijst als het gaat om analfabetisme, kinder- en moedersterfte, levensverwachting, verstedelijking en urbanisatie, drop-outs, ongelijke toegang tot onderwijs en nutsvoorzieningen, een ouder en kwetsbare gezinnen, (jeugd)werkloosheid, geweld en criminaliteit," betoogt Asabina.

Grondenrechtenvraagstuk
Er is onzekerheid, onduidelijkheid en onvrede over het grondenrechtenvraagstuk. Het is meer regel dan uitzondering volgens Asabina dat dit vraagstuk ook wordt gebruikt om angst te zaaien onder de doelgroep. Er worden gouden bergen beloofd, maar ook om beleidsmakers aan te spreken en negatief te bekladden. "Als wij de balans opmaken valt te constateren dat de vorderingen nog niet zichtbaar, kwantificeerbaar, voelbaar en evenmin meetbaar zijn. De belangrijke discussie over de mate waarin en de wijze waarop erkenning van de grondenrechten, zoals de internationale vonnissen gebiedend voorschrijven, zal bijdragen aan bevordering van handel en ondernemerschap als belangrijke voorwaarden voor duurzame ontwikkeling in het achterland, wordt nog niet gevoerd. We moeten met zijn allen beseffen dat de oplossing ook staat en valt met het zoeken en vinden van de waarheid".

"In mijn optiek is het geen automatisme dat de echte genoegdoening en verandering zal komen wanneer de doelgroep over de gronden beschikt, maar wanneer zij bewust is. Met andere woorden is het niet waar dat het ontbreken van de formele collectieve rechten op de grond de grootste en meest acuut probleem van de Marrons is. Gebrek aan kennis, bewustwording en geestelijke bewapening is onze grootste vijand. Kennis is en blijft een krachtig wapen, als je succesvol wilt zijn. Dat heeft onze veelzijdige en rijke historie bewezen. Ter illustratie werd ten tijde van de slavernij en marronage handel gedreven met de koloniale heersers, maar vanwege onvoldoende kennis was de onderhandelingskloof heel groot en zijn er geen Marron kapitaalkrachtigen uit die tijd geboren. Thans maken wij mee dat nog steeds op dezelfde wijze als ten tijde van de marronage aan landbouw wordt gedaan, m.n. met met tjappen, houwers alsook het op dezelfde wijze telen van gewassen, nota bene dezelfde (zonder irrigatie en kunstmest en kilometers verwijderd van de woongemeenschappen)," stelt Asabina.

Leiderschap serieus probleem
Het is jammer dat de zegeningen van de voorouders niet meer het dagelijks leven van de Marrons domineren, vindt Asabina. Vandaag aan de dag is leiderschap een serieus probleem en enorme uitdaging onder de doelgroep. "Op het gebied van de politiek, merken wij dat de onderlinge verwijdering toeneemt, zien wij dat Marronpolitici zich onverdraagzaam naar elkaar toe opstellen om maar te zwijgen dat men elkander niet hartelijk bejegent. In deze fase van het ontwikkelingsproces moeten Marronpolitici zich juist inspirerend, sympathiek en innovatief opstellen, positieve attitude uitstralen, visionair zijn en denken, minder inspelen op de emoties van de doelgroep, meer geloofwaardigheid aan de dag leggen en niet bang zijn om verantwoordelijkheid te dragen.

We kunnen anderen niet overal en altijd de schuld blijven geven. Wij hebben ook grote steken laten vallen in onze prioriteitsstelling. Ik merk dat weinig rolmodellen zich aandienen terwijl er heel veel potentie en talenten aanwezig zijn. Wij moeten met zijn allen voorkomen dat het vertrouwen verder afbrokkelt. Al jaren merken wij een sterk protest van de doelgroep tegen de bejegening vanuit het beleidscentrum. In onvoldoende mate wordt rekening gehouden met het gegeven dat marron politici en politieke partijen de laatste jaren ook vertegenwoordigd zijn in het beleidscentrum en dus mede verantwoordelijk voor het beleid. In het Surinaams zou men zeggen: 'yu no kan lobi a okro, da yu no lobi a siri'. Met andere woorden, als er sprake is van ondermaatse behartiging van de belangen van de doelgroep, dan doet de doelgroep ook mee aan het spel, want de afgelopen drie verkiezingen heeft onomwonden bewezen, dat de partijen en of combinaties, die de verkiezingen in de traditionele Marronwoongemeenschappen hebben gewonnen, de president hebben voortgebracht en dus ook de coalitie uitmaken. Kortom, de stem van de Marrongemeenschap is doorslaggevend bij het kiezen van de president en formatie van de regering. We moeten ophouden om ons zelve steeds meer en meer in een slachtofferrol te manoeuvreren. Wij moeten de moed opbrengen om de spiegel ook voor ons zelf te houden."

Spierballentaal
Ook het traditioneel bestuurssysteem gaat volgens Asabina gebukt onder het leiderschapsprobleem en lijkt de spierballentaal de laatste tijd steeds op de voorgrond te komen. In dit kader is het goed te verwijzen naar de zwaar overdreven ruzie en zinloze strijd onder de Saramaccaanse stam over de opvolging van de overleden Graman. In plaats van een bijdrage te leveren om de doelgroep uit hun benarde en kwetsbare positie te halen, om zich het lot van de stam aan te trekken worden de onderdanen 'vereerd' met hoog opgelopen emoties. "Jammer voor het feit dat wij in onvoldoende mate beseffen dat wij als bevolkingsgroep over goede communicatie en gezagsstructuren beschikken waaraan de generatie voor ons hun vorming en opvoeding te danken hebben."

"Ik hoop dat iemand heel snel zal opstaan om de eerbiedwaardige nalatenschap van de legendarische Gramans Matodja Gazon en Daniel Aboikoni in de vorm van een biografie voor het nageslacht te produceren. Deze toenmalige opperhoofden zullen voortleven in de hoofden en harten van hun volk. Hun nalatenschap moet tot leven worden gebracht, want zij hebben bewezen en getoond een leider te zijn. De jeugd heeft geen herinneringen aan deze leiders, kent hen niet uit boeken en weet nauwelijks wat hun verdiensten zijn. Wij moeten waken voor de 'tikkende bom' van stuurloosheid, want die zal voor het voortbestaan als tribale volk onze grootste vijand zijn. In de praktijk van alle dag lijkt collectiviteit als basis voor de identiteit als tribale volk steeds meer onder druk te staan."

Zelfreflectie
Asabina stelt dat een lange weg afgelegd is sinds 1760. De grootste obstakel voor de Marrongemeenschap is allang niet meer sociale ongelijkheid en evenmin het feit dat de formele erkenning van de grondenrechten nog niet een feit is, alhoewel deze zaken zeer gevoelig en ontmoedigend zijn en dus het dagelijks leven van de gemeenschap beïnvloeden. "Ik ben van mening dat dit jaar de herdenking van Dag der Marrons in het teken moet staan van zelfreflectie in combinatie met het belang van onderwijs, bewustwording en gezonde normen en waarden. Het is tijd voor zelfreflectie, er is geen ontkomen hieraan, willen wij geraken tot duurzame ontwikkeling en verheffing van de doelgroep. Suriname is een rijk land en gratis onderwijs voor iedereen, ook hoger en wetenschappelijk onderwijs, is mogelijk."

Meer dan de helft van de Marrongemeenschap is jong. Deze generatie is letterlijk de toekomst van Suriname en heeft de meeste potentie en talenten om politieke en sociale verandering teweeg te brengen, stelt de ex-volksvertegenwoordiger. Het is de hoogste tijd dat de jonge generatie zich betrokken en actief opstelt, maar ook beseft dat kennis de belangrijkste productiefactor is. "Deze 'doe mentaliteit' moeten wij tot ons vlaggenschip maken. Dit betekent ook dat we een positiever beeld van de groep kunnen neerzetten, want we klagen teveel. Wij zetten nog steeds te veel het beeld neer van 'de zielige Marron'. Wij moeten een halt toeroepen aan de grote vergissing en misvatting dat wij onze toekomst in handen is van derden moeten leggen, want deze opstelling is niet alleen een mythe, maar zal op termijn het nieuwe kolonialisme zijn. Eerlijke behandeling hebben wij in de hand, ook voor ons is er een toekomt van hoop."