Henri Behr doet president Bouterse een voorstel

Henri Behr, broer van de op 8 december 1982 gemartelde en vermoorde journalist Bram Behr, biedt in een open brief president Desi Bouterse een handreiking. Hij doet vijf voorstellen om voor eens en voor altijd af te komen van de last van 8 december 1982.

President Bouterse…,

Wat zich deze dagen afspeelt in onze Nationale Assemblee en in onze samenleving kan geenszins uw primaire bedoeling zijn geweest. Ik zie nog de momenten rondom uw inauguratie toen u uw geluk verwoordde met “a p’tien indji boi disie” die net de eed als President van de Republiek had afgelegd. Een bijzonder gelukkig mens, die heel even, voor dat moment, alle zware lasten van zich kon afleggen.

In alle eerlijkheid moet ik constateren dat u vanuit die eerste enigszins nerveuze stappen in 2010 in dit hoogste ambt van ons land, uzelf gestaag heeft ontwikkeld, richting het moment in de maanden februari en maart 2012 dat u zich kon presenteren als de trotse leider van dit land, en die Suriname op krachtige wijze binnen de Caricom profileerde.
Tijdens die recente momenten zie ik een man die werkt aan het uittrekken van een bevlekt en met bloed doordrenkt hemd en met de intentie worstelt om zich daarvoor in de plaats te kleden in nieuwe schone kleding.
Ik behoor tot die prachtige beschaafde Surinaamse samenleving, die van huis uit hebben meegekregen, dat je een mens, die van gemaakte fouten wil leren en bereid is het goede pad in te slaan, je deze mens daarin volop moet ondersteunen. Mijn moeder van 95 jaar is daar tot op de dag van vandaag nog altijd heel streng over: Jongen, erken gemaakte fouten, leer ervan, vraag de Heer om kracht en ga verder op het juiste pad.

Indachtig deze waarden heb ik u ook gevolgd. Tot die bewuste maandag, toen u enkele van uw partijgenoten met een onbegrijpelijke opdracht naar hun werkplek, het Parlement, stuurde: “Zorg ervoor dat ik niet langer word geplaagd door die 8 december hebie.”
Wat ik vooral niet kon plaatsen, is dat u met het gratie-middel in handen, zichzelf altijd al, vanuit uw Presidentschap, zou kunnen vrijpleiten na een eventuele veroordeling.
Om dan nu het Parlement en de gehele samenleving toch te gaan opzadelen met een amnestiewet, leek mij totaal zinloos en dus bleef ik vertwijfeld zoeken naar wat voor u de werkelijke redenen zouden zijn om deze ‘sergeanten’ aan het werk te zetten.

Toen besefte ik dat het wel eens angst zou kunnen zijn. Angst om een strafeis tijdens het requisitoir van de auditeur-militair te moeten aanhoren. Dat u daar angstig en nerveus van bent geworden kan ik mij voorstellen.
Je ziet je mooi opgebouwde wereld, welke zojuist prachtig was opgeluisterd met collegae regeringsleiders uit de regio, plotseling weer verknald worden. Angst is een slechte raadgever. Sterker nog: het is uw slechtste raadgever. Angst heeft vele mensen tot misdaden gebracht. Nog erger wordt het, wanneer de angst van anderen die u om u heen heeft verzameld, naar u wordt terug gecommuniceerd. Deze angst zal u in versterkte mate beïnvloeden en leiden tot hele onevenwichtige en nare conclusies en beslissingen.

Geachte President,
Angst hebben hoeft niet. Er zijn wegen en kansen om op een meer evenwichtige, waardevolle en zuivere wijze uw loodzware last van u af te zetten.
Deze weg vraagt om moed, om durf, om kracht en mededogen.

De stappen op deze weg heb ik hieronder voor u uiteengezet:

1. Allereerst is het noodzakelijk dat u zich opnieuw als President van dit land en volk presenteert en dat u uw eerdere uitspraken herhaalt dat de thans lopende rechtsgang inzake de 8 december moorden, niet zal worden belemmerd en normaal voortgang zal hebben. Met deze daad zult u opnieuw respect verdienen, niet alleen in ons land maar vooral ook internationaal: De President die, hoewel hij als hoofdverdachte direct betrokkene is, toont zich een groot man, door de rechtsgang te garanderen.
2. Vervolgens besluit u om in een besloten bijeenkomst met religieuze leiders van alle grote religies in Suriname, een boetedoenings gesprek te hebben. Tijdens deze besloten bijeenkomst is het aan deze leiders om uw biecht aan te horen en u voor begane daden kwijting te verlenen. Deze stap zal voor allen die leed en verdriet hebben ondervonden gedurende de afgelopen 32 jaar, een belangrijk moment zijn om rust en vrede te vinden. Voor uzelf als mens betekent dit, dat u aan onze Schepper vergiffenis kunt vragen. In politieke zin zult u uitgroeien tot een bijzonder en ongekend niveau: Te biecht gaan en je schuld bekennen en erkennen vraagt om moed, kracht en grootheid.
3. Door uzelf op deze wijze vrij te maken en te verschonen van dat bebloede hemd, raakt u ook alle angsten kwijt. U kunt nu met recht uitgroeien naar die grote President van dit mooie land. Mocht de Krijgsraad tot een veroordeling besluiten, dan kunt u het middel van gratie inzetten. Geen burger die zich dat nog zal aantrekken, want u wordt inmiddels gerespecteerd.
4. Belangrijk is nog wel dat u koren en kaf in de gelederen om u heen ook gaat scheiden. Aan die zogenaamde ‘sergeanten’ heeft u geen behoefte meer. Diegenen die zich in het Parlement positief hebben gekwalificeerd kunt u verder inzetten om op correcte en professionele wijze hun werk voort te zetten. Er kan vanaf dat moment, op een oprechte integere wijze aan politiek Suriname worden gewerkt. Zowel binnen de coalitie als in de oppositie.
5. Om tot de verdere ontwikkeling van dit land te kunnen overgaan, is het nuttig om te beginnen met een brede ‘middenweg’ dialoog waaraan alle politieke partijen en organisaties kunnen meedoen. Het doel hiervan is, dat wij allen weer gaan leren luisteren naar elkaar. Leren luisteren waardoor we stap voor stap terugkeren naar het waarderen van elkaar en elkanders standpunten. Dit is waarachtige verzoening. Dan kunnen wij dit land ontwikkelen tot ongekende successen.

Ik hoop van harte dat u zich in bovenstaande kunt terugvinden.
De kwaliteit en het positieve licht van de 15 mannen van 8 december kunnen de uwe worden.
Als u het wilt. Hun passie voor democratie en rechtsstaat liggen binnen uw bereik: Grijp het.
Ik ben gaarne bereid u hierin te ondersteunen, zodat de kinderen en jongeren van onze samenleving kunnen opgroeien in een prachtig land, een democratische rechtsstaat, waar waarden en normen onze culturen opnieuw verrijken. En waar wij hebben geleerd naar elkaar te luisteren om begrepen te willen worden.

Henri Behr