Terwijl ik dit artikel schrijf, besef ik dat de man/vrouw in Pont, Ramgoe, Sunny Point etc., maar ook de inheemse en tribale volken, mijn verhaal hoogstwaarschijnlijk niet zullen lezen. Voor hen is een politiek vraagstuk en een artikel daarover in de krant ondergeschikt aan de waan van de dag, zij hebben andere zeer belangrijke zorgen. 

Hoe en wat eten we vandaag? 

Hoe komen we deze dag door? 

Basisbehoeften ontbreken of zijn in elk geval nooit vanzelfsprekend. Voor hen zijn begrippen als “broko ede”, “stress e nak mi”, “mi swaki toch”, “mi skeer tide” dagelijkse realiteit. 

Surinamers zijn ook gewend te zeggen “maar die arme mensen zoeken het zelf toch?” Laten we het samen erover eens zijn: niemand kiest voor armoede! Kinderen belanden in benarde situaties omdat ouders niet de verantwoordelijkheid op zich kunnen nemen, niet waakzaam kunnen zijn, niet over (voldoende) middelen beschikken. Dat is op zich ook niet gek als hun ouders 2 tot 3 banen moet hebben om het gezin draaiende te houden.

Ik durf zonder meer te stellen: Armoede in een land is vooral een gevolg van slecht bestuur. Met de verkiezingsuitslag is een goed moment aangebroken om juist nu stil te staan bij de samenstelling van de regering van ons land. Kijkend naar hoe de ministeries door een gezamenlijke actie van de winnende partijen in een ”vingerknip” zijn ingedeeld, dan kan ik op mijn vingers natellen dat men “de koek” samen heeft gedeeld. Het lijkt erop dat eigenlijk alle gekozen leden van de nieuwe partijen wel minister wilden worden, het “gevecht” van “mi wan tron minister tu yere”. 

Let wel: we breiden uit (met 4 bestuurlijke functies) naar een totaal van 20 (onder)ministeries, dit op een bevolkingsaantal van iets meer dan een half miljoen mensen. Hoe verhoudt deze keuze zich tot de (volgens beweringen Sranan skeer) lege staatskas, hoge staatsschuld, schaarste aan capabel kader en niet te voorspellen gevolgen van de Covid-19 pandemie?

  

Drie dingen wil ik hierover kwijt. Allereerst is dit geen goed voorbeeld naar onze samenleving toe. Waar sprake zou moeten zijn van bezuinigingen op - en krimp van - het ambtelijk apparaat, wordt dit juist uitgebreid. Met bijkomende flinke financiële gevolgen. Wat de onderliggende (politieke?) overweging ook mag zijn: deze omvangrijke indeling heeft o.a. verlies van efficiëntie tot gevolg, waar mijns inziens eenvoud (en daardoor beheersbaarheid) een betere keuze was geweest. 

Ten tweede, door de traditionele benadering voor het inrichten van het bestuur laat men mijns inziens een eerste kans liggen om de urgente problemen van Suriname voortvarend aan te pakken. Er moeten voor de gewenste groei van de economie, werkgelegenheid en welvaart meer productiebedrijven komen, meer (klein) ondernemerschap en extra investeringen. Hiervoor is naast grote deskundigheid ook een geschikte inrichting van het bestuur nodig (geen piki piki pley!).

Belangrijke vraagstukken zullen afgestemd moeten worden op nieuw te ontwikkelen beleid, ingebracht door de 4 nieuwe partijen, en gezamenlijke plannen zullen dan (opnieuw) moeten worden getoetst op haalbaarheid en uitvoeringspotentie. 

Good governance vormt een belangrijke basis voor duurzame ontwikkeling. Mijns inziens begint dit bij een deskundige herbezetting van de (huidige) ministeries en diensten en deze, indien noodzakelijk/ gewenst, vanuit beleidsmatige visie te transformeren. Dit vereist de nodige tijd, een capabel kader en weloverwogen besluitvorming. 

Ten derde, ik zou ervoor willen pleiten dat onze bestuurders duidelijk afstand nemen van afkeurenswaardige zaken (corruptie/verduistering/etc.) die hebben geleid tot de huidige situatie van ons land. Dit zouden zij kunnen vastleggen in een “pramisi” manifest, als harde belofte aan het volk voor een betere toekomst.

Ik neem, als geboren Surinamer, de vrijheid en verantwoordelijkheid en doe een appel op iedereen die Suriname een warm hart toedraagt hierover mee te denken. En natuurlijk kan er gezegd worden “je woont toch niet in Suriname, wat weet je vanaf de Noordzee? Dit is geen Holland hor!”. Betrokkenheid bij het vergroten van het welzijn van Surinamers, in algemeen belang, door inzet, competentie, kennis en kunde is van enorme meerwaarde. Laat iedereen de kans krijgen om zijn of haar bijdrage te leveren. 

Hoe wij hier ook samen kwamen…

We hebben in de afgelopen decennia bewezen dat we met elkaar kunnen leven “zij aan zij”. Laten we dit blijven koesteren (Soso Lobi) en de volgende decennia onszelf bewijzen dat we het nog beter kunnen. Het begint bij goed voor elkaar zorgen, elkaar respecteren voor wie en wat we zijn, vertrouwen hebben in de goedheid van de mens. Vertrouwen hebben in verantwoordelijken die in eerlijkheid en alle oprechtheid zullen zorgen voor goed bestuur in Suriname.