Column: Yu no man broko mi
12 May 2021, 00:59
foto
Jeangu Macrooy (foto: songfestivalupdate.nl


Een bijzondere eer viel Jeangu Macrooy te beurt. Hij mocht in 2020 Nederland vertegenwoordigen op het Eurovisie Songfestival, maar vanwege de Covid-19 pandemie ging dit zangfestijn niet door. Het werd verschoven naar 2021 en…  Jeangu schoof mee. In verschillende andere landen werd de vertegenwoordiger vervangen. Jeangu bleef en schreef een nieuw lied Birth of a new age. Met het opnemen van een odo - Surinaamse gezegde – in de tekst legde hij de discussie over de multiculturele Nederlandse samenleving prominent op tafel.

Hij gebruikte 8 woorden uit het Sranan. Maar van het lied dat 2 minuten en 46 seconden duurt beslaat het Sranan deel ruim 1 minuut - dus bijna 33% van het lied. De odo is zo dominant aanwezig dat velen het lied niet anders kennen dan Yu no man broko mi. Dat veel Nederlanders het houden op You are my broccoli nemen wij voor lief. Velen die wel zingen Yu no man broko mi, staan m.i. onvoldoende stil bij de enorme gedachte die Jeangu in die ± 2½ minuut heeft verwoord.

Hij grijpt terug naar het verleden om een boodschap te brengen die door velen vandaag als inspiratiebron gebruikt kan worden. De halve cent werd ooit als betaalmiddel gebruikt in Suriname. De letterlijke vertaling van de odo is, Ik ben een halve cent, jij kan mij niet breken, maar in feite betekent het dat je die kleinste munt niet kan omwisselen.

Het lied van Jeangu lijkt wel een protestlied uit het repertoire van Bob Dylan of Bob Marley. Toen ik het de eerste keer hoorde gingen mijn gedacht direct naar het ijzersterke nummer van Bob Marley: Small axe. Marley schrijft en zingt: If you are the big tree. We are the small axe. Sharpen to cut you down. Ready to cut you down. Die kleine bijl die een enorme boom velt.

Als Jeangu zingt over They burn your leaders …  dan spreek hij over een verleden waar de Black lives matter beweging vandaag terecht over spreekt. Het is een tekst met historische en actuele waarden tegelijk. Met de zinsnede They buried your guts, they imprisoned your thoughts wordt een essentieel aspect van het kolonialisme subliem neergezet. Maar nieuwe moed geeft hij aan de moede wandelaar This ain't the end, no we are the birth of a new age.
Wij allen die geconfronteerd zijn met Covid-19 kunnen uit deze song hoop putten hoop dat er een new age komt na de pandemie.

Maar het sterke refrein uit het lied zou ook op Suriname kunnen slaan. Hoe zeer men Suriname heeft leeggeroofd - en dat nu nog doet – Suriname zal ooit herrijzen en aan de wereld zeggen: Yu no man broko mi. En steekt Jeangu met zijn lied niet ook ons Natio elftal een riem onder het hart? De misdeelden van onze wereld; personen die vanwege hun geloof, hun huidskleur, hun persoonlijke geaardheid naar de periferie worden geduwd, kunnen blijven zeggen: Yu no man broko mi.

Ook het Sranan krijgt een flinke opsteker. En terecht, want Jeangu kon staan op de schouders van al die mensen die door de tijden heen deze taal – tegen de verdrukking in - hebben gekoesterd middels de Soko psalm, de aria, de kawina en de kaseko. Groten als Lieve Hugo, maar zeker ook Max Nijman die in een tijd dat op de tiener shows vooral Amerikaanse zangers werden geïmiteerd, de durf had om zijn eigen - in het Sranan geschreven liederen - te zingen.
Ik denk dat papa Koenders, Trefossa, Johanna Schouten Elsenhout en dokter Sophie Redmond - waar ze ook mogen zijn op 22 mei 2021 luid zullen ‘applaudisseren’ voor Jeangu als hij de ruim 180 miljoen televisiekijkers kennis zal laten maken met het Sranan. Koenders en andere hebben het Sranan gepromoot. Zij zwommen gedurfd tegen de stroom in. Ze wilden geen trendvolgers, maar trendzetters zijn.

Jeangu zou het eigenlijk vooraf tegen vertegenwoordigers uit 39 landen moeten opnemen, maar aangezien Duncan Laurence in 2019 met zijn nummer Arcade het songfestival voor Nederland won mag Jeangu de voorrondes overslaan. Hij zal direct in de finale te zien zijn.

Nederland won 5 keren het Eurovisie Songfestival; In 1957,1959,1969 (4 winnaars) 1975 en 2019, maar - zoals blijkt - nooit op rij. Er zijn 3 landen die twee keer het festival op rij wonnen: Spanje in 1968 en 1969, Luxemburg in 1972 en 1973 en Israël in 1978 en 1979.  Ierland won zelfs 3 keer op rij. In 1992, 1993 en 1994. Zou het Nederland lukken, middels Jeangu het festival voor de eerste keer op rij te winnen? Het blijft spannend. Maar als jouw dochter deel uitmaakt van de ondersteunende groep van Jeangu dan ben je als vader niet alleen erg geïnteresseerd, maar ook mega trots!

Hans Breeveld
Advertenties

Thursday 25 April
Wednesday 24 April
Tuesday 23 April