Nieuw jaar, nieuwe kansen! – mediation en arbitrage in 2021
07 Jan 2021, 22:26
foto


Mediation en arbitrage als instrument voor het oplossen van geschillen
In zijn installatiespeech op 23 december jl. heeft de president van het Hof van Justitie mr. Iwan Rasoelbaks, expliciet mediation en arbitrage genoemd als vormen van buitengerechtelijke geschillenbeslechting die beiden kunnen bijdragen aan het wegwerken van achterstanden bij de rechterlijke macht.

In dit artikel staan het Surinaams Arbitrage instituut (SAI) en de Stichting Mediation Professionals Suriname (MPS) stil bij deze twee instrumenten om een (potentieel) conflict effectief op te lossen. Zij stellen zich op het standpunt dat met meer inzetten van mediation en arbitrage, op de lange termijn achterstanden bij de rechterlijke macht voorkomen kunnen worden en de rechter zich kan focussen op conflictkwesties die inderdaad alleen via een strikt juridische benadering opgelost kunnen worden.

Persoonlijke conflicten en zakelijke geschillen
Conflicten zijn van alle dag en alle tijden; dit geldt ook voor zakelijke geschillen binnen en tussen organisaties en conflicten op en rond de werkvloer waartoe wij ons in dit artikel beperken. De kunst en de uitdaging zijn namelijk niet hoe persoonlijke conflicten en zakelijke geschillen te voorkomen - want dat is een illusie - maar hoe om te gaan met conflicten wanneer ze zich voordoen. Er geen aandacht aan besteden, denken dat het vanzelf wel overwaait of juist olie op het vuur gooien of elkaar in vijandschap houden en het licht in de ogen niet gunnen, blijken over het algemeen geen oplossing te zijn en zeker geen constructieve oplossing. Voortdurende zakelijke geschillen werken doorgaans nadelig en zorgen voor schade bij partijen.

De strekking van mediation en arbitrage
Over wat een mediation- of arbitragetraject precies inhoudt kan de lezer op internet en op de websites van beide organisaties genoeg informatie vinden. Een belangrijk verschil tussen mediation en arbitrage dat wij hier kort aanstippen, is dat bij mediation de mediator een faciliterende rol heeft en partijen triggert en bewust maakt van (een) oplossing(smodellen) in wederzijds belang waar zij zelf aan bijdragen. Bij arbitrage neemt een deskundige arbiter of een arbitragecommissie met expertise op het conflictgebied een afgewogen beslissing voor partijen.

Gemeenschappelijk hebben mediation en arbitrage dat in beide gevallen relatief snel en discreet een conflict kan worden opgelost. Bij mediation is geheimhouding een verplichting die van tevoren overeengekomen wordt en bij arbitrage ondertekent de arbiter of scheidsman een verklaring van onpartijdigheid, onafhankelijkheid en geheimhouding.

Nadelen van een aanhoudend conflict
Wanneer een conflict niet direct en gestructureerd aangepakt wordt, kan een conflict zich heel lang voortslepen. Wat men zich vaak niet realiseert is wat zo’n slepend conflict kost, zowel emotioneel als financieel. Emotioneel door een verziekte sfeer, hoog ziekteverzuim en soms vertrek van medewerkers, vastlopen van een zakelijke relatie of opheffen van een projectteam. Financieel kan onderscheid gemaakt worden in intrinsieke kosten (verloren arbeidstijd omdat energie direct of indirect gestoken wordt in het conflict of de gevolgen ervan zoals bijvoorbeeld fouten door miscommunicatie of gewoon niet communiceren, noodgedwongen stil leggen van werkzaamheden), flankerende kosten (verzuimkosten omdat medewerker zich ziek meldt vanwege een conflict, overplaatsing of andere uitvoerders of zakenpartners moeten zoeken) en de behandelingskosten (bemiddeling, inzet HRM, juridische kosten om tot een oplossing te komen, werving en selectie, etc.).

We hebben het dan nog niet eens over gemiste kansen omdat directie, management en HRM bezig zijn brandjes te blussen. Wat denkt u dat wij als samenleving in zijn geheel hierdoor mislopen nog los van een slechte reputatie?
Suriname is een kleine samenleving waarin iedereen elkaar tegenkomt en waarin we allemaal verschillende petten op hebben. Overdag bent u de projectleider en in het weekend is de conflictpartij uw trainer of aangetrouwd/ bevriend familielid, clubgenoot of docent of … vul maar in. Hoe vaak komt het niet voor dat de uitvoering van een project of opdracht stagneert, omdat er verschil van mening is of helemaal niet meer uitgevoerd wordt? Nogmaals, op zich hoeft een conflict geen probleem te zijn want daar kan zelfs een briljante oplossing uit voortkomen waar niemand aan het begin aan gedacht had. Maar... wat als dat niet zo is en iedereen maar de kop in het zand blijft steken en zaken niet bespreekbaar maakt?

Mindshift nodig voor een productief en vreedzaam Suriname
Een van de uitdagingen in 2021 is de mindshift maken om op een volwassen manier met (potentiële) conflicten om te gaan. Een conflict op te lossen via mediation of arbitrage of andere vorm van bemiddeling, zal bijdragen aan een meer volwassen, productiever, effectiever en vreedzamer 2021. Een samenleving waarin conflictpartijen op basis van wederzijds respect voor elkaars belangen tot een win-win oplossing kunnen komen en weer samen door één deur kunnen of niet … maar dan wel zonder elkaar zakelijk kapot te maken. Een conflict op zich is zoals eerder gezegd niet bij voorbaat ‘fout’ want het kan ook leiden tot nieuwe inzichten en ideeën. Het gaat erom hoe je met een conflict omgaat en nog belangrijker: hoe los je het op!

SAI en MPS wensen u een gezond en productief 2021 toe!

Ferdinand Welzijn (SAI) en Judith van der Gughten (MPS)
info@sai.sr mediationgroep.suriname@gmail.com

Advertenties