Kans op voedselvergiftiging groter tijdens feestdagen
26 Dec 2020, 14:27
foto
Ricky Stutgard over voedselvergiftiging tijdens de feestdagen 2020.


Hoewel de feestdagen vanwege de lockdown-maatregelen minder groots gevierd worden, wordt er – in huiselijke kring of bij de afhaaleetgelegenheden - toch meer gekookt dan doorgaans het geval is. De kans op voedselvergiftiging, voedselintoxicatie en voedselinfectie kan daardoor toenemen. Voedseltechnoloog/microbioloog Ricky Stutgard waarschuwt hiervoor.

Voedselintoxicatie vindt plaats wanneer levensmiddelen op ondeskundige manier worden bereid, opgeslagen, gedistribueerd en verkocht. Tijdens kerst en straks ook oudjaar wordt er relatief veel meer gekookt. Een consequentie daarvan kan echter zijn dat, omdat er veel klaargemaakt wordt, de kans bestaat dat levensmiddelen onvoldoende worden verhit en onvoldoende worden gekoeld vanwege de massaproductie. “En wanneer mensen haast hebben om een gerecht te produceren, krijg je een situatie waarbij levensmiddelen onverantwoord worden bereid en de kans op voedselintoxicatie is dan groot. Vandaar dat zowel de producent van voedingsmiddelen als de consument extra kritisch moet zijn in deze feestdagen, om ervoor te zorgen dat ze geen mensen ziek maken dan wel ziek worden.”

Hygiëne blijft erg belangrijk
Vooral in deze hoogtijdagen is persoonlijke en algemene hygiëne zeer belangrijk. De belangrijkste vorm van hygiëne is handhygiëne, brengt Stutgard in herinnering. Immers kunnen mensen met hun handen ziektekiemen van de ene plek naar de andere plek overbrengen. “Stel je raakt een besmette oppervlakte aan, je raakt rauwe kippenvlees aan dat salmonella heeft en je gaat daarna, zonder dat je je handen hebt gewassen, bereid voedsel zoals barbecuevlees aanraken. Daardoor vergroot je de kans op infecties en voedselvergiftiging.”

Stutgard doet een beroep op degenen die deze levensmiddelen klaarmaken om hun handen in voldoende mate te reinigen en desinfecteren. Ook tijdens de bereiding van gerechten dienen ze tussendoor hun handen te reinigen. De voedseltechnoloog adviseert degenen die voedsel klaarmaken verder om reeds bereide levensmiddelen niet onnodig met de handen aan te raken. Daardoor wordt de kans op voedselvergiftiging en voedselintoxicatie geminimaliseerd.

Letten op vervallen producten
Stutgard merkt op dat in deze hoogtijdagen veel kerst-, oudjaars- of nieuwjaarspakketten worden gemaakt. Familieleden en vrienden krijgen ook wel een waardebon voor levensmiddelen. Hij adviseert de consument om geen kant-en-klare pakketten te kopen, omdat malafide handelaren vaak genoeg gebruik maken van de gelegenheid om levensmiddelen die ze het hele jaar door niet konden verkopen en al of bijna vervallen zijn er tussenin te zetten. “Als je een geliefde iets wil geven, geef ze een waardebon. Dan kan de persoon zelf naar die desbetreffende winkel gaan en zelf die levensmiddelen uitkiezen, controleren als de vervaldatum al dan niet verstreken is en het dan nemen. Omdat de kans op een pakket waarbij er vervallen producten in zitten, dat is heel groot.”

Voedselvergiftiging of voedselinfectie
Clostridium botulinum is een van de meest voorkomende bacteriën die voedselvergiftiging kan veroorzaken. “We noemen het ook ‘meneer vervaldatum’, omdat de vervaldatum op blikjeswaren vanwege die bacterie is bedacht,” vertelt Stutgard. Niet bij iedereen loopt de voedselvergiftiging even ernstig of gaat het even snel. De voedseltechnoloog geeft als voorbeeld dat wanneer er sprake is een voedselvergiftiging, dat in feite binnen een half uur merkbaar kan zijn, waardoor de rest van het gezelschap het eten niet meer consumeert.

Een voedselinfectie kan echter pas na 24 of 48 uur plaatsvinden. “Daar heb je een situatie waarbij iedereen al heeft gegeten en pas na een dag ontdek je dat mensen zijn ziek geworden. Dus om het zo te zeggen: een voedselvergiftiging is gevaarlijker en ernstiger, maar een voedselinfectie kan waarschijnlijk meer slachtoffers maken, omdat je pas over 24 of 48 uur geconstateerd hebt dat mensen geïnfecteerd zijn geraakt.”

Dodelijke gevolgen
Stutgard geeft aan dat ongeveer 3 gram gif die de bacterie clostridium botulinum produceert genoeg is om de hele wereldbevolking te kunnen doden. Symptomen zijn duizeligheid, misselijkheid, braken, diarree en eventueel de dood. “Ik weet dat bij Salmonella bijvoorbeeld 10 tot 15 procent van de mensen doodgaat. Bij clostridium botulinum gaan mensen dubbel zien, allerlei verlammingsverschijnselen vertonen en op een bepaald moment krijg je een hartverlamming en dan volgt onherroepelijk de dood. Die risico’s moet je minimaliseren, waardoor het dan niet mis kan gaan. Handhygiëne blijft daarom van eminent belang”, benadrukt Stutgard. Hij is al jaren een grote voorvechter van het vergroten van de hygiëne-awareness en voert samen met onder anderen Intermed Caribe bewustwordings- en voorlichtingscampagnes uit.

Surinaamse realiteit
Dat mensen in Suriname aan voedselvergiftiging kunnen overlijden, is volgens de voedseltechnoloog een realiteit. Hij kan zich herinneren dat 29 personen in de periode 1982-1993 eraan waren gestorven. Er zijn veel meer die het hebben opgelopen, maar gelukkig hebben overleefd. Vandaag de dag zijn er volgens Stutgard nog steeds mensen die een voedselvergiftiging of voedselinfectie krijgen.

De praktijk geeft aan dat het aantal werkelijke gevallen tien keer hoger is dan het aantal geregistreerde gevallen. “En dat komt, omdat niet iedereen naar de dokter gaat als men de symptomen krijgt. En ook als iemand thuis dood gaat, denkt men niet meteen aan voedselvergiftiging. Maar men gaat wel aan voedselvergiftiging denken wanneer men tijdens het feestje iets eet en de persoon vlak daar dood neervalt. Dus het aantal mensen dat geïnfecteerd raakt en eventueel doodgaat, dat is veel hoger dan het aantal geregistreerde gevallen”, stelt de voedseltechnoloog.
Advertenties