Op deze Internationale Dag voor de Geestelijke Gezondheid is het belangrijk om tegen de achtergrond van de wereldwijde Covid-19 pandemie stil te staan bij de geestelijke gezondheidszorg (GGZ) in Suriname, de financiering en bewustwording hiervan. Er zijn volgens de WHO over de hele wereld bijkans 1 miljard mensen die lijden aan een geestelijke stoornis. Daarnaast is depressie een van de meest voorkomende geestelijke problemen en eist suïcide jaarlijks ± 800.000 levens. De noodzaak tot investeren in de GGZ in de preventieve sfeer, vooral vanwege de enorme uitgaven die gepaard gaan bij curatieve zorg, wordt onderkend met het thema van dit jaar: 'Greater investment – greater access'. Hoe meer wij investeren in GGZ, hoe beter de toegankelijkheid tot deze dienstverlening en GGZ-instellingen.

Waarom is het belangrijk om te investeren in GGZ? Eigenlijk kunnen wij daarover wel heel kort zijn: het is gewoon een must! Het komt nog al te vaak voor dat mensen die lijden aan psychische klachten geen toegang hebben tot de zorgdienstverlening die zij behoeven en/of de benodigde zorg niet ontvangen. Deze behandelingskloof binnen de GGZ wordt mede in stand gehouden doordat noodzakelijke investeringen uitblijven en de zorgdekking in vele landen onvoldoende is. Het feit dat landen gemiddeld rond (of zelfs minder) dan 2% van hun nationale gezondheidsbudget besteden aan GGZ, terwijl bijvoorbeeld depressie en angstklachten bijdragen aan productiviteitsverlies die de wereldeconomie op jaarbasis rond de $1 miljard kost, is voldoende indicatief voor de wijze waarop overheden omgaan met de geestelijke gezondheid van burgers.

Nemen wij de staatsbegrotingen van 2018 t/m 2020 (deze is nog niet eens behandeld), dan valt op te merken dat achtereenvolgens een bedrag á SRD 500.000 is opgenomen als begrotingspost ‘verbeteren geestelijke gezondheidszorg en suïcidepreventie’. Het logisch verstand doet al gauw concluderen dat dit bedrag bij lange na niet voldoende kan zijn en ook ontoereikend is als investering binnen de GGZ, vooral als het accent wordt gelegd op preventieve zorg en promotie van geestelijke gezondheid. Wij zullen ons serieus moeten afvragen welk belang wij hechten aan onze GGZ. Daarnaast is het maar de vraag wat het realisatiecijfer is van deze begrotingspost, en in hoeverre het ministerie van Volksgezondheid en/of diens werkarmen deze begrotingspost hebben benut, omdat ik als individu werkzaam in de gezondheidssector nog maar weinig heb gemerkt wat de uitvoering van projecten, programma’s en soortgelijke activiteiten binnen de GGZ betreft.

5. Een actievere rol van alle stakeholders. Hierbij is een belangrijke rol weggelegd voor de beroepsvereniging van psychologen (SVPO).

Geestelijke gezondheid is een essentiële investering en geen kostenpost. De strekking hierbij is dat wij als land (en overheid) op deze bijzondere dag moeten nadenken over een betere, grotere en gebalanceerde investering in en optimale financiering van GGZ. De huidige Covid-19 pandemie heeft ons keihard gewezen op de fragiliteit van onze economie en gezondheidzorgsystemen, en is het meer dan ooit gebleken waarom investeren in geestelijke gezondheid een prioriteit dient te zijn.

Een bezinningsvolle Internationale Dag van de Geestelijke Gezondheid toegewenst.