Dollarisering Surinaamse economie geen duurzame oplossing

De laatste tijd gaan er veel stemmen op om in Suriname over te gaan tot dollarisering van onze economie. Het lijkt allemaal heel romantisch om de US-dollar als wettig betaalmiddel in het land te gebruiken en met de fantasie te leven dat al onze problemen in 1 keer zullen worden opgelost. Helaas is de realiteit anders en schuilen er veel adders onder het gras als er wordt besloten om tot dollarisatie over te gaan. Alle goedbedoelde adviezen ten spijt zullen mensen die om dollarisering roepen, er rekening mee moeten houden dat verandering van een betaalmiddel niet per definitie voor verandering van onze mentaliteit en voor groei en vertrouwen in een economie zorgt.
 
Elke economie staat of valt met vertrouwen. Het gezegde is dan ook: “vertrouwen komt te voet en gaat te paard”. Als de mentaliteit, de integriteit en de werkethiek van het Surinaamse volk en haar overheidsbestuurders niet veranderd, zal Suriname ondanks een dollarisering altijd achter de feiten blijven aanlopen. De US dollar als nationale munt zal niet ineens voor wonderen zorgen en voorspoed brengen voor Suriname. Integendeel zelfs, als het wanbeleid, de institutionele corruptie en de lage productiviteit van onze bevolking niet significant veranderen. Ook de hebzucht, het nepotisme en het machtsdronken gedrag van bestuurders die zich verrijken ten koste van het volk moet stoppen om zo een missie te doen slagen.  
 
Wat is dollarisering?
Van dollarisering is sprake wanneer de nationale munt van een land wordt vervangen door een munt van een ander land. Omdat deze overgang vaak met de Amerikaanse dollar plaatsvindt, wordt dit proces dollarisering genoemd. Dollarisering kan zowel formeel als informeel plaatsvinden. Van informele dollarisering is sprake wanneer naast de nationale munt, een buitenlandse munt gebruikt wordt om in te handelen. Informele dollarisering is vaak een reactie op economische instabiliteit, hoge inflatie en weinig vertrouwen in de eigen munt. Bij een formele dollarisering wordt de nationale munt volledig vervangen door de US-dollar. Dit is vanaf dat moment het officiële betaalmiddel in een land. Enkele landen die dollarisering met weinig succes hebben doorgevoerd zijn Ecuador en El Salvador.
 
Waar moet men op letten als men overgaat tot dollarisering?
Overgaan tot dollarisering is duur, en invoering zal in het geval van Suriname een nog dieper gat slaan in ons toch al enorme begrotingstekort. Suriname heeft namelijk onvoldoende US-dollars tot haar beschikking om de omschakeling van SRD naar USD succesvol te implementeren. Denk hierbij aan honderden miljoenen US-dollars die, naast de internationale reserves, nodig zijn om de introductie van een eventuele dollarisering te doen slagen. Daar komt nog bij dat dollarisering een sterk financieel systeem en streng toezicht van controle-instituten vereist. De Centrale Bank verliest haar monetaire autoriteit met het invoeren van de dollar als wettig betaalmiddel en kan zelf niet meer de rentepercentages bepalen en aan geldschepping doen om haar eigen monetair beleid uit te voeren. Vanaf het moment van introductie bepaalt de Federal Reserve van Amerika grotendeels het monetair beleid in Suriname. Het land raakt hiermee een deel van zijn soevereiniteit kwijt.

Teruggaan naar de oude SRD-situatie wordt vrijwel onomkeerbaar door de hoge kosten en de economische chaos en onzekerheid die hiermee gepaard gaan. Dollarisering zorgt er ook voor dat een land dat wil produceren en exporteren haar comparatief voordeel kan kwijtraken. Dit is het voordeel wanneer een land bepaalde producten relatief goedkoper kan produceren dan de handelspartner in een ander land. Waar Suriname nu per eenheid product in SRD lonen moet uitbetalen, zal dat vanaf de dollarisering in US-dollars moeten plaatsvinden. Deze omschakeling kan ervoor zorgen dat onze productie en export duurder worden, waardoor Suriname haar concurrentievoordeel kan verliezen t.o.v. het buitenland.
 
Veel landen denken door de US-dollar als nationale munt in te voeren hun economie stabieler te maken, zonder erbij stil te staan dat de fundamentele pijlers van de eigen economie een belangrijke rol spelen om een dollarisering te doen slagen. Dollarisering zorgt wel voor een relatief stabiele inflatie, maar zorgt niet perse voor economische groei. En dat is nu juist wat Suriname nodig heeft, gezien onze slechte schuldpositie. Een ander voordeel van dollarisering is dat het de transactiekosten tussen landen met hetzelfde betaalmiddel vermindert, omdat er geen wisselkoers- en transactiekosten bijkomen. Echter, voordat er überhaupt bespaard kan worden op transactiekosten, zal Suriname eerst meer moeten produceren en exporteren.
 
Conclusie: vanwege onze zwakke economische fundamenten (slecht functionerende belastingdienst, importeconomie, lage productiviteit, gebrekkige exportpositie), de slechte mentaliteit en de ondeskundigheid van bestuurders, een zwak financieel-monetair systeem en het chronisch gebrek aan internationale reserves, is de Surinaamse economie nog lang niet klaar voor dollarisatie.
 
Peter M Wolff
Petermartinwolff@outlook.com