De nieuwe regering ligt onder een vergrootglas. Wat mij wel verbaasd is dat de ABOP de klappen krijgt terwijl onze grondwet zegt in artikel 99 dat de uitvoerende macht bij de president rust. Dhr. Santokhi is eindverantwoordelijke van de regering. Hij benoemt en ontslaat. Er is natuurlijk een coalitie maar het is niet correct om naar één coalitiepartner te kijken bij beslissingen binnen het bestuur van het land. Ondanks er sprake is van machtsdeling ontslaat dit de president niet van zijn verantwoordelijkheid volgens de grondwet.

Regeerverantwoordelijkheid komt met druk. Onder een vergrootglas functioneren is uitdagend en betekent dat de regering in een heel nieuwe maar cruciale fase zit. Waar komt de druk vandaan? Dit heeft naar mijn mening een belangrijke oorzaak: Het volk. Het volk van Suriname is 10 jaar getergd en is door het gegroeide activisme enorm alert. Aan alles merk je dat het Surinaamse volk zover is om stappen te zetten richting een samenleving waar wet en recht geldt en het algemeen belang gediend wordt. Het volk heeft meerdere regeringen Front en Nieuw Front gekend. Deze mensen zouden het beter doen dan de militairen die het land met geweld hebben geregeerd. Dat werd een teleurstelling want het Front bleek niet in staat om ontwikkeling te brengen. 

In 2010 gaf het volk het vertrouwen aan de NDP. De volksleider van NDP die verklaarde dat hij van alle Surinamers houdt maar toch 100 miljoen kasreserve uit de Centrale Bank wegnam zonder toestemming en zonder duidelijke bestemming. De ex-president van de Centrale Bank zit in de gevangenis en de ex-minister van Financiën is spoorloos. Na tien jaren populistisch beleid en slecht bestuur zit het land aan de grond. Daarom zijn ze nu getergd. En terecht ook.

Het is eigenlijk heel simpel wat het volk van Suriname wil hebben. Het Surinaamse volk wil deugdelijk bestuur hebben. Het volk is moe geworden van jarenlange corruptie en vriendjespolitiek. Suriname is rijk genoeg om welvaart te brengen voor alle inwoners. We missen alleen deugdelijke bestuurders. Deugdelijk en deugden, die liggen dicht bij elkaar. Het belangrijkste kenmerk van deugden is het gevoel voor het juiste evenwicht, het niet zwichten voor de verleiding van overdrijving, het extremisme, het extravagante. Het volk wil deugdelijk bestuur omdat de regering werkt met middelen van het volk. Alle middelen (financieel/materieel) die de regering aanwendt zijn van het volk. De regering als bestuursorgaan heeft discretionaire bevoegdheid. De regering heeft in meer en mindere mate de vrijheid naar eigen inzicht besluiten te nemen. Wat de regering in Suriname moeten weten is dat deze bevoegdheid geen vrijbrief is tot willekeur. De afwegingen die de regering maakt moeten doelgebonden zijn en gericht op het behartigen van het algemeen belang en niet het eigen belang.

Er is nu in de samenleving twijfel of de afwegingen die deze nieuwe regering maakt doelgebonden zijn. Vooral het benoemen van familieleden in raden van commissarissen is een doorn in het oog van veel Surinamers. Het is nu vroeg om een hard oordeel hierover te geven maar het is een teken aan de wand.

Misschien is het een goed idee om als samenleving na te gaan denken over wetgeving die beginselen van goed bestuur inkaderen. Er is helaas geen Surinaamse algemene wet bestuursrecht. In het bestuursrecht is sprake van een algemene set geschreven en ongeschreven spelregels waaraan de overheid geacht wordt zich te houden. Deze spelregels worden de algemene beginselen van behoorlijk bestuur genoemd. Centraal hierbij staat dan de vraag: aan welke eisen van recht moet het openbaar bestuur in Suriname voldoen?

Ik geloof niet dat een wet alles oplost, want het zijn bestuurders die beslissen, maar ik zie winst in het ontketenen van een discussie in de samenleving over beginselen van deugdelijke bestuur.