Brazilië: Inheemse leider Kayapó-stam sterft aan Covid-19

De inheemse bevolking van Brazilië heeft woensdag één van hun krachtigste leiders verloren. Paulinho Payakan, een Kayapó-leider die in de jaren tachtig protesten leidde tegen de hydro-elektrische dam van Belo Monte, is woensdag overleden aan Covid-19.

Samen met Kayapó-leider Raoni en muzikant Sting vestigde Payakan internationale aandacht op de ecologische en sociale kosten van de bouw van de op twee na grootste dam ter wereld aan de Xingu-rivier in het Amazone-regenwoud. De 66-jarige Payakan stierf woensdagochtend in het ziekenhuis van Redençao in de zuidelijke deelstaat Pará, waar de coronavirusepidemie zich heeft verspreid onder de inheemse gemeenschappen en stamoudsten doodt.

De leider van Kayapó werd in 1998 veroordeeld tot zes jaar gevangenisstraf voor de verkrachting van een 18-jarige student in 1992 met de hulp van zijn vrouw, die ook was veroordeeld. De misdaad heeft de reputatie van Payakan ernstig geschaad, zei Sydney Possuelo, de bekendste ontdekkingsreiziger van Brazilië van geïsoleerde Amazone-stammen in Brazilië, die op dat moment het hoofd was van het inheemse agentschap Funai van de regering.

Toch prees Possuelo Payakan voor het zoeken naar de economische overleving van zijn stam met behoud van zijn inheemse identiteit. Een resultaat van zijn inspanningen was een deal met de milieuvriendelijke cosmetica-detailhandelaar The Body Shop en zijn sociaal bewuste Trade Not Aid-marketinginitiatief, waarbij de stam paranoten in het regenwoud verzamelde voor de extractie van olie die wordt gebruikt om cosmetica te maken. Het Britse bedrijf is nu eigendom van de Braziliaanse cosmeticagroep Natura & Co.

Belo Monte begon in 2016 met het opwekken van elektriciteit, maar het oorspronkelijke ontwerp werd afgebouwd vanwege een internationaal protest en de dam produceert slechts ongeveer een derde van de geplande 11.200 megawatt.