Vroeger werd vaak van huis uit bepaald op welke partij gestemd zou worden, nu nemen velen pas in het stemhokje een definitieve beslissing. Zelden zweefden  zoveel kiezers tot vlak voor de verkiezingen als nu, en dat maakt veel politici zenuwachtig en de uitslag van de verkiezingen onvoorspelbaar. Partijen overtuigen een deel van de kiezers niet meer, er is een grote kloof tussen hun standpunten en die van deze kiezers. Politieke partijen hebben aanleiding gegeven om te aarzelen en te zweven. Kiezers willen best voor een ideologisch samenhangend verhaal kiezen als dit zou worden aangeboden. Maar dat is vaak niet het geval. En dus switchen en zweven ze.

In deze fase richt de verkiezingsstrijd zich met name op de kiezers die nog niet weten wat te stemmen. Voor het behalen van zetels wordt elk kunstje uit de kast gehaald. Maar waar letten kiezers nu echt op? Kennen ze de standpunten van de partijen? Een deel van de stemgerechtigden wel, maar een groot gedeelte is matig ervan op de hoogte. Hoe win je de stem van deze kiezers. 

Belangrijk voor kiezers is dat een politieke partij gezien wordt als een goed merk (net zoals Toyota een goed merk is). Door duidelijke standpunten in te nemen kan een partij kiezers verleiden zich te verbinden aan de partij. Het creëren van een politiek merk zou de grote uitdaging voor de hedendaagse politiek moeten zijn.

Een belangrijke stap in de goede richting is onderscheidend te zijn van andere partijen. Durf anders te zijn en straal dit ook duidelijk uit. Verdedig eens een standpunt dat niet door iedereen wordt behandeld. Zorg hierbij wel dat de standpunten aansluiten bij de behoeften van de kiezers. Een juiste balans van programma, communicatie en partijleider is hierbij van eminent belang. Naast een duidelijk programma blijken ook de lijsttrekker en de indruk die de kiezer heeft van de partijleider, belangrijk te zijn.  

In de eindsprint naar de verkiezingen wordt alles uit de kast gehaald om de grote groep zwevende kiezers over de streep te trekken. Gawronski (universiteit van Western Ontario) deed een onderzoek naar zwevende kiezers. Hij komt tot de conclusie dat in 70 % van de gevallen de uiteindelijke keuze van twijfelende kiezers is te voorspellen. De meeste zwevende kiezers hebben onbewust hun keus al gemaakt. De kiem van de beslissing die ze in het stemhokje zullen nemen is allang gelegd. Ze weten het alleen zelf nog niet. 

Een meerderheid van zwevende kiezers heeft onbewust zeer sterke associaties bij een bepaalde kandidaat. Die automatische associaties vervormen de manier waarop kiezers informatie interpreteren. Iemand die Desi Bouterse bijvoorbeeld onbewust associeert met vooral positieve dingen, zal sneller geneigd zijn televisieprogramma’s te vermijden waar kritisch over hem gesproken wordt.

Campagneteams zouden dus de associaties van kiezers doelbewust moeten manipuleren. Ze moeten proberen zwevende kiezers te conditioneren door hen steeds opnieuw dezelfde goed-kwaad schema’s voor te schotelen. Dergelijke associaties blijven hangen bij kiezers, of ze nu kloppen of niet, zegt Gawronski.

Maar hij zegt ook dat negatieve campagnes soms ook averechts werken. Zwevende kiezers schrik je daarmee eerder af. Het belangrijkste gevolg van al te agressieve campagnes is een lage opkomst. Associaties met valutawet hebben wel een effect, maar zwevende kiezers zullen er niet direct door naar de stembus gaan. Hetzelfde geldt voor de pogingen van de NDP om de heer Santokhi te associëren met Nederland. Gawronski heeft een onorthodox advies om zwevende kiezers te beïnvloeden: prijs je tegenstander. Het beste voorbeeld daarvan noemt hij de verkiezingsbijeenkomst van McCain, toen Republikeinen Obama uitmaakten voor Arabier en terrorist. Toen McCain het opnam voor Obama en hem een fatsoenlijke man noemde, bleek dat een positief effect te hebben op zwevende kiezers. Het leverde McCain meer waardering op van de twijfelende kiezers dan zijn aanvallen op Obama. Hoe simpel het ook klinkt, in de Surinaamse politiek kun je dat net zo goed toepassen.

Zwevende kiezers zullen de komende dagen door politici worden aangemaand, gevleid en gewaarschuwd. Allemaal zullen de kiezer zeggen beter te zijn dan hun politieke tegenstanders. In bepaalde gevallen is het eerder een verschil van toon en stijl dan van inhoud. Om de stem van de zwevende kiezers te winnen, worden grote onderwerpen als veiligheid, stabiele economie en goed onderwijs door elke partij als belangrijk speerpunt opgevoerd. 

De zwevende kiezers maken vaak hun keuze door wat zich in de laatste dagen voor de verkiezingen afspeelt. Maar hoe ongebonden de kiezer ook is, als een partij in zijn/haar ogen het goed heeft gedaan, is er weinig reden tot aarzelen, zweven of wisselen.