Vermoedelijk geen economische stabiliteit. Maar zeker politieke veranderingen en waarschijnlijk een kleinere rol voor Desi Bouterse.

Politieke voorspellingen doen is altijd riskant en zonder twijfel gewaagd in de Surinaamse politiek. Met een overvloed aan politieke partijen en fracties in steeds veranderende coalities, zijn verkiezingen in Suriname het startschot voor wekenlange koehandel met onvoorspelbare uitkomsten in aanloop naar het stemmen van de president en de vicepresident. Met nog enkele dagen voor de verkiezingen vertoont het veelzijdig beeld van de ontwikkelingen in media en informatie een aantal trends die een nadere analyse zeker de moeite waard maken.

Het lijkt erop dat voor veel kiezers het gebruikelijk thema ‘verandering’ op de achtergrond is geraakt. De aandacht is verschoven naar thema’s rond de huishoudportemonnee of de schandalen van de regeringen Bouterse I en Bouterse II. ‘Bouterse-moeheid’ is echter niet iets nieuws als je de groei die Bouterse en de NDP hebben doorgemaakt nader bekijkt. Tot nu toe heeft Desi Bouterse politieke obstakels altijd overwonnen door handig gebruik te maken van zijn charisma en zijn imago als sterk nationaal politiek leider. De jongste opmars van politieke leiders als Chan Santokhi en Ronny Brunswijk laat zien dat Bouterse nu niet de enige is die met ‘klare taal’ toehoorders aan zich weet te binden. We zien president Bouterse alle politieke manoeuvres die hem eerder goed van pas zijn gekomen toepassen: distribueren van voedselpakketten, antikoloniale retoriek en verguizen van politieke tegenstanders.

Op maandag 25 mei bestaat ook voor de NDP de kans dat zij minder zetels binnenhaalt dan bij de vorige verkiezingen. Daarbij kan de grootste klap voor Bouterse zijn dat of de VHP, of de ABOP of PL met een groter aantal zetels dan in 2015 in De Nationale Assemblee terugkomt. Dit zal echter niet het einde zijn van Desi Bouterse. De ultiem goede politiek strateeg Bouterse zal - ook om de tenuitvoerlegging van zijn veroordeling tot 20 jaar cel te ontlopen - iedere mogelijkheid aanwenden om weer tot president gekozen te worden. De kans op een meerderheid in de Nationale Assemblee of in de Verenigde Volksvergadering voor de 3e verkiezing van Bouterse tot president, is echter niet gegarandeerd. Daarnaast hebben de VHP, de ABOP en PL de kiezer beloofd dat zij geen deel willen uitmaken van een regering met Bouterse. Dat lijkt een goed vooruitzicht voor de overige politieke partijen in de nieuwe Nationale Assemblee, maar is beslist geen goede basis voor een frisse start van de volgende regering.

Hoe groot de versnippering van stemmen op 25 mei ook zal zijn, de meeste stemmen zullen naar verwachting uitgebracht worden op (gevestigde) politieke partijen zoals de NDP, de VHP, de ABOP, PL en de NPS. Als het een van deze partijen (of een combinatie van deze partijen) lukt om in de Nationale Assemblee of in de Verenigde Volksvergadering een meerderheid te vormen voor het kiezen van een president en een vicepresident, dan is dit nog geen garantie voor economische stabiliteit. Elk van deze partijen wilt de huidige terugval van de Surinaamse economie stoppen. Echter is het de vraag in welke mate deze meerderheid op basis van een gezamenlijke ideologie de komende jaren een aantal noodzakelijke bezuinigingsmaatregelen kan doorvoeren.

In 2010 en 2015 hadden veel kiezers gekozen voor ‘verandering’. Het vertrek van Bouterse, als dat een feit wordt, komt alleen door het verlies aan vertrouwen bij de kiezers. Bouterse is een symptoom en een oorzaak van de problemen binnen de Surinaamse politiek. De grootste problemen van Suriname stoppen niet eenvoudigweg met zijn vertrek, wanneer dat ook zal zijn.