Bij de komende verkiezingen zal natievorming meer in het middelpunt staan voor de 385.000 kiesgerechtigden op 25 mei 2020 als de datum niet wordt verschoven. Veel ervaren wetenschappers die ik zal memoreren in mijn artikel, hebben zich met prominent wetenschappelijk onderzoek uitgelaten over de ontwikkelingen in Suriname met name betreffende de assimilatiepolitiek (C.E.S. Choenni, R.S. Gowricharn en H.K. Ramsoedh) vóór de onafhankelijkheid (de koloniale tijd) alsmede de ontwikkelingen daarna. 

Suriname is een multi-etnische en multiculturele samenleving waar de gevestigde politieke partijen soms inspelen op bijvoorbeeld deze sentimenten. Dit is geen pejoratief aan deze partijen maar een constatering. Weinig van de 17 partijen die deelnemen aan de verkiezingen hebben een ideologische basis waarop de kiezerslijsten bij de kandidaatstelling zijn gebaseerd. Bestuursleden van betrokken partijen nemen een prominente plaats (lijsttrekkers) in. Wij hebben gemerkt in de media dat bij bepaalde politieke partijen veel onrust is ontstaan, omdat bestuursleden zich hebben teruggetrokken, bovendien zijn anderen niet meer teruggekomen op de definitieve lijsten zoals de bekende vernieuwer Bholanath Narain van de VHP, waarvan bekend is dat hij een grote achterban vertegenwoordigt. Dit is nota bene gebeurd bij een partij die geen congres heeft gehouden om de kandidaten op de diverse lijsten definitief en democratisch vast te stellen! Wat mij eveneens is opgevallen, dat slechts een deel van de deelnemende politieke partijen netjes een partijcongres of partijraad hebben georganiseerd – zoals de democratische beginselen zulks voorschrijven tevens om de schijn van belangenverstrengeling, nepotisme alsmede patronage te vermijden – een ander deel niet! 

De vraag is of deze lijsten toch als rechtsgeldig beschouwd zullen worden door het Centraal Hoofdstembureau (CHS) alsmede het Onafhankelijk Kiesbureau (OKB). Behalve dat alsnog nagegaan moet worden of alle documenten die nodig zijn correct zijn ingediend, moet tevens de vraag beantwoord worden waarom bestuursleden van politieke partijen als slager zijn eigen vlees mag keuren en een ander deel niet. Er bestaat toch ook een wet op de politieke partijen? Het is schandalig dat iedere keer een partijleider eveneens als politiek leider wordt genomineerd wanneer de verkiezingen een bepaald resultaat opleveren zoals nu het geval is bij de huidige president afkomstig van de NDP. Naar de competenties voor dit ambt wordt nauwelijks gekeken. 

Wellicht is het aan te bevelen om niet (alleen) op de lijsttrekker te stemmen, maar op een andere kandidaat op de lijst. Deze situatie die dikwijls tot belangenverstrengeling leidt, moet weggewerkt worden in ons land. Daarnaast moet het totale bestuur in alle politieke partijen het beleid bepalen en niet slechts de partijleider (voorzitter), omdat dit gewoon ongewenst alsmede ondemocratisch is. Een goede zaak is overigens dat de meeste lijsten een afspiegeling vormen van de bevolking van Suriname. Niet alle kiezerslijsten vertegenwoordigen de grootte van de religies zoals deze verzuild zijn. Dat is bijzonder omdat de religieuze gezindheid heel groot is. In de kiesdistricten zijn veelal personen van het desbetreffende district gekandideerd die afkomstig zijn van de bevolkingsgrootte van een etnische groep die daar woonachtig is (bijvoorbeeld Marrons), om zodoende de identificatie met deze etniciteit mogelijk te maken. Dat sommige partijen nu roepen dat de gepleegde transformatie zichtbaar zal worden bij de verkiezingsresultaten, moet nog blijken. 

Net als in Guyana heeft Suriname eigenlijk een tweepartijensysteem waarvan de basis reeds in koloniale tijd is gelegd. Deze aangelegenheid wordt goed beschreven in het boek van Hans Ramsoedh, Surinaams onbehagen, Hilversum 2018. Net als in Suriname is het belangrijkste schisma in Guyana geen ideologie, maar etniciteit. De People ’s Progressive Party (PPP) wordt voornamelijk ondersteund door Indo-Guyanese mensen, terwijl de People’s National Congress (PNC) door Afro-Guyanezen. Deze status quo heeft alles te maken met de hiervoor genoemde assimilatiepolitiek die bij een deel van de bevolking in Suriname wel of niet is geslaagd. Veelal mochten onder andere de Chinezen, Javanen alsmede Hindoestanen (de schrijfwijze hindoestanen heeft volgens de historici R. Bhagwanbali, M. Hassankhan en H. Ramsoedh een semantische achtergrond) bijvoorbeeld de eigen cultuur en religie behouden (C.E.S. Choenni, 2011 Amsterdam, inaugurele rede aanvaarding leerstoel Hindoestaanse Migratie). 

Vaak is over verbroedering geschreven en gesproken terwijl dat slechts van één kant gestalte kreeg als onderdeel van pacifisme, terwijl door de koloniale mogendheden bij de gevoerde assimilatiepolitiek verdeeldheid werd gezaaid waardoor de angst voor een Creoolse overheersing bestond, omdat een groot deel zich beschouwen als de enige echte Surinamer (R.S. Gowricharn, 2009, Hindulife, Hilversum). Wellicht mede tegen deze achtergrond hebben partijen hun kieslijsten tot een afspiegeling van de etnische groepen in de samenleving gemaakt. Of daarmee insgelijks de geprojecteerde vooroordelen zijn weggenomen, valt te betwijfelen! Bij de verkiezingen in 2015 hebben veel kiezers de NPS verlaten ten faveure van de NDP die hierdoor een gemêleerde partij is geworden. 

Door het gevoerde wanbeleid van de huidige regering wordt verwacht dat kiezers weer naar hun oorspronkelijke partij zullen verhuizen. Natuurlijk zijn ook van andere politieke partijen in genoemd jaar kiezers naar de huidige regeringspartij vertrokken, terwijl wij kunnen aanschouwen dat de personen in onze regering in ieder geval geen afspiegeling zijn in grootte van de bevolkingsgroepen in ons land. Wellicht lukt het om dit beeld na de verkiezingen in 2020 te veranderen in de richting van één natie waarbij natuurlijk evenzo naar bekwaamheid als geschiktheid gekeken moet worden.