De International Labour Organisation (ILO) geeft in haar rapport ‘Small Matters’ (2019) aan dat liefst 70% van alle werkgelegenheid door MKMO wordt gecreëerd. De MKMO leveren meer werkgelegenheid in armere landen dan in rijkere landen. Ook in Suriname zijn de MKMO van groot belang en vormen zij de kern van het lokale bedrijfsleven, zegt de SER in een persbericht.

De SER maakt in haar advies aan de regering eerst een analyse van de economie van Suriname en met name de effecten daarvan op de werkgelegenheid. De SER constateert een sterke economische scheefgroei, grote afhankelijkheid van deviezen en van bedrijven die niet-hernieuwbare natuurlijke hulpbronnen exploiteren. Geringe benutting van duurzame natuurlijke hulpbronnen en ook geen effectieve benutting van de nationale menskracht. Tegelijk is er toename naar de vraag naar werkgelegenheid, maar een structureel tekort aan voldoende sociaaleconomisch acceptabele werkgelegenheid.

De overheid en mijnbouwsector bieden weinig ruimte voor toename van de werkgelegenheid, schrijft de SER. Daarbij zijn de investeringen in de grootschalige mijnbouw heel hoog per arbeidsplaats, terwijl de mijnbouwsector ook negatieve milieueffecten met zich meebrengt. Voor vrouwen is er ook minder werkgelegenheid in deze sector. De voordelen aan de bevordering van MKMO zijn o.m. zorgen voor meer ruimtelijke en economische diversificatie. Ze zijn flexibeler, waardoor er meer momentum bestaat voor lokale aanpassing, continuïteit, experimenteren en technologie inbreng. Het zorgt voor meer competitie en economische dynamiek. Ze kunnen nieuwe producten en diensten aanbieden en zorgen voor meer inclusiviteit en risicospreiding in de werkgelegenheid. Uiteindelijk kan de ontwikkeling van MKMO leiden tot goedkopere, snelle en effectieve creatie van duurzame arbeidsplaatsen en derhalve duurzame armoedebestrijding, meer productie en dienstverlening, en een betere benutting van menskracht en natuurlijke hulpbronnen, betoogt de organisatie.

De SER geeft aan dat MKMO in vrijwel alle sectoren voorkomen, maar dat voor een beleidsinterventie, de sectoren beperkt dienen te worden. De SER heeft op basis van haar onderzoek een aantal sectoren geïdentificeerd waar MKMO-bedrijven goede mogelijkheden hebben: De agrarische en visserijsector met bijbehorende agro-industrie; de bosbouwsector en niet-hout subsector; verwerkingsindustrieën met import van grondstoffen zoals bouwnijverheid, voedsel en textiel; Toerisme sector; Intensieve preventieve gezondheidszorg en sport; Technologiesector (ICT), inclusief Creative Industries; Transportsector.

Over het algemeen constateert de SER, dat de volgende belemmeringen zich bij de ontwikkeling van de MKMO zich voordoen: 1) Omslachtige, kostbare en langdurige processen om titels op geschikte grond te krijgen. 2) Verkrijgen van kapitaal is erg moeilijk en kostbaar. 3) Verkrijgen van technologie is vaak kostbaar en tijdrovend. 4) Infrastructuur is gebrekkig of niet aanwezig. 5) Er wordt weinig (markt)onderzoek en ontwikkeling verricht. 6) Er zijn beperkte gerichte (en diepgaande) trainingsmogelijkheden. 7) De lokale markt is klein.

De SER wijst erop dat MKMO worden gekenmerkt door kleinschaligheid, minder sterke groei (vanwege geringe investeringsvolumes per onderneming), moeilijke beheersbaarheid vanwege diversiteit, etc. Echter kunnen de beperkingen overbrugd worden met een samenhangend en compleet dekkend pakket van doelgerichte stimulerende maatregelen, zoals kredietverlening, fiscale incentieven, kernbedrijven en clustervorming, onderzoek, technische assistentie, etc.

De SER heeft een uitgebreid pakket aan maatregelen voorgesteld (een Actieplan) om de MKMO te stimuleren. Daarbij zijn de ervaringen van eerdere pogingen om de MKMO te stimuleren meegenomen en de sterktes en zwaktes geanalyseerd. De actiegebieden zijn onderverdeeld in adviezen voor de korte termijn en de middellange/lange termijn. Daarnaast in acties waarvan de financieringsbehoefte gering is en waar de behoefte groter is. Het voert te ver om alle specifieke adviezen (6 bladzijden) hier te noemen, maar het gaat om een investeringsprogramma, fiscale incentieven, onderzoek en ontwikkeling, toegang tot kapitaal, overheidsprocessen, human resource development, waardeketen analyses, wetgeving, en business clusterbeleid.