De doodse stilte op het gebied van de koers en de kwestie van de
kasreserves van de kant van de regering lijkt er weer op alsof zij in slaap is
gevallen. Ondertussen lijkt niemand zich te houden aan de nieuwe wet Controle
Valutaverkeer. Nogmaals wordt duidelijk dat beleid niet begint en zeker niet
eindigt met het maken van nieuwe wetten of het wijzigen van bestaande wetten.
Juist nu terwijl de samenleving geconfronteerd wordt met het Covid-19-virus
verwacht het volk van de regering dat zij wakker is en wakker blijft.
Meer dan ooit wordt het duidelijk dat de samenleving samengebracht zou
moeten worden om gezamenlijk te werken aan de financieel-economische crisis die
aan het verergeren is. De regering holt inmiddels achter de feiten aan en zal
moeten afstappen van de werkwijze waarbij zij kennelijk geen pottenkijkers
tolereert bij de illegale handelingen die zij inmiddels gepleegd heeft om de economische situatie beter te doen lijken dan
zij is. De PALU ziet in het betrekken van de samenleving bij het komende
regeerbeleid een essentiële voorwaarde om te komen tot een stabiele koers en
duurzame ontwikkeling op de lange termijn.
De nieuwe wet Controle Valutaverkeer zou om “ideologische redenen” zijn
ingevoerd volgens NDP-toppers, maar heeft meer chaos gecreëerd dan dat er
ordening en verlichting is gebracht voor de burger. De Centrale Bank (CBvS)
heeft inmiddels een instructie doen uitgaan naar de particuliere banken dat de
Bankwet moet worden gevolgd. Op grond
daarvan weigeren de banken SRD-aflossingen van cliënten voor de valuta
hypotheken en leningen. Ook bedrijven weigeren SRD-aflossingen voor de
US-dollar koopleningen tegen de koers van de CBvS. De koers die daarbij wordt
gehanteerd ligt tussen de 10 en de 12. Ondertussen zijn US-Dollars nergens te
vinden. CBvS en de banken verkopen niet en de cambio’s baseren zich op de
nieuwe wet en kopen slechts op. Verkopen cambio’s dan hun valuta nou wel of niet dagelijks door aan de CBvS tegen
SRD 7.52, zoals wettelijk bepaald? Het volk waar deze wet juist voor gemaakt
zou zijn zit in het donker. Mogen er in de praktijk nou wel of geen
valutabetalingen meer plaatsvinden? Wat moet het volk doen nu bedrijven en
banken weigeren uitvoering te geven aan de nieuwe wet?
In de kwestie van kasreserves heeft de procureur-generaal (pg) de
banken gelijk gegeven: de kasreserves zijn gestolen. Het kon niet anders dan
dat de regering illegaal bezig is geweest om de kasreserves te gebruiken voor
valuta interventies en de import van basisgoederen. De banken hebben de
regering nu een deadline gesteld voor het terugbetalen van de gestolen
kasreserves.
Maar ondertussen zit de regering duidelijk in nood vanwege het eigen
wanbeleid. De vele leningen die genomen zijn, zijn niet-productief besteed. De
inkomsten van de overheid zijn daardoor niet gegroeid ten opzichte van de
uitgaven. Integendeel, de uitgaven zijn gegroeid door de toegenomen aflossingen
van de leningen. Inmiddels heeft de regering uit wanhoop een nieuwe vorm van
monetaire financiering uitgevonden om de eigen tekorten te dekken: “toekomstige
inkomsten” uit de goudsector zijn bij de CBvS als onderpand gegeven om meer
SRDs te kunnen lenen. Met andere woorden, er worden meer SRDs in de samenleving
gepompt zonder dat er meer gouddekking ertegenover staat en/of dat de productie
op dit moment is toegenomen. Inmiddels zou de regering op deze wijze meer dan
SRD2 miljard geleend hebben en voornemens zijn om in de samenleving te pompen.
Ondanks de aanname van de nieuwe wet Controle Valutaverkeer zal dit de facto
betekenen een devaluatie van de SRD. De vraag die rijst, wanneer zal de
aanpassing van de CBvS-koers volgen.
Volgens de PALU moeten alle actoren met elkaar om
de tafel gaan zitten. Iedereen is erover eens dat de koers
gestabiliseerd moet worden en dat dat slechts kan plaatsvinden door te
investeren in de productie. Daarvoor zal een lange termijn plan op tafel gelegd
moeten worden waar we met onze productie economie naartoe moeten gaan. Onze
olie verdiensten zullen met name daarvoor gereserveerd worden. Op korte termijn
en middellange termijn moet dan een plan van aanpak op tafel moeten komen om de
koers te beteugelen en de overheidsbegrotingen meer in evenwicht te brengen met
onze ogen gericht op de lange termijn doelen. Op korte termijn zullen de
banken, inclusief de CBvS, en bedrijven samen met de overheid moeten komen tot
een herschikking van gestolen kasreserves, andere leningen die genomen zijn
alsook om een gezamenlijke aanpak van de dollarisering van de Surinaamse
economie te verminderen. Maar ook de leningen die zijn aangegaan met
buitenlandse instituten als Oppenheimer zullen herschikt moeten worden.
Productieprojecten kunnen binnen 6 maanden geconcretiseerd worden waarin de
samenleving duurzame werkgelegenheid en meer mogelijkheden vindt om export
dollars te verdienen. Alleen op deze wijze kan volgens de PALU Suriname ready
gemaakt worden voor de toekomst.