De humanitaire en medische consequenties van het Covid-19 virus staan centraal, daar kan geen weldenkend mens het over oneens zijn. Maar er zijn uiteraard ook andere gevolgen van dit virus. Gedacht wordt aan culturele, maatschappelijke, politieke en financieel-economische gevolgen. 

De aanbieders van goederen en diensten in de kleine open Surinaamse economie zijn in de volgende tabel aangegeven. 

De eerste conclusie uit de tabel is dat bijna ¾ van de in het Handelsregister geregistreerde ondernemingen handelsondernemingen waren. Zij zijn de aanbieders van merendeels geïmporteerde goederen in de Surinaamse micro-economie. De tweede conclusie is het relatief geringe aantal ondernemingen in de branche nijverheid en industrie, wat wijst op een nog in vele opzichten onontwikkelde economie. De micro-economische markt die de ondernemingen bedienen, bestaat uit ruim 160.000 gezinshuishoudingen.

Nog voordat de eerste Covid-19 patiënt op vrijdag 13 maart 2020 in Suriname was geïdentificeerd, waren er al ernstige macro-economische gevolgen van dit virus voor de open kleine economie voelbaar. Door het Covid-19 virus in China, Zuid-Korea en Japan is de vraag naar olie als gevolg van de verstoorde industriële verhoudingen drastisch afgenomen. De voorname olieproducerende landen als Rusland, Saudi-Arabië waren niet bereid om in OPEC verband tot een prijsakkoord te komen. Het gevolg was een plotseling en aanzienlijke daling van de prijs op de internationale olieprijzen naar US$ 30 per vat. Een dergelijke sterke daling van de internationale olieprijs heeft direct consequenties voor het rendement van Staatsolie, terwijl een prijs lager dan US$ 30 per vat zelfs tot het schrappen van geplande investeringen zou kunnen leiden.

Op vrijdag, de dertiende van dit schrikkeljaar heeft de regering een ‘lockdown’ aangekondigd en enige andere voorzorgsmaatregelen afgekondigd teneinde het Covid-19 virus zoveel zal mogelijk buiten de deur te houden en de burgers zoveel als mogelijk tegen dit virus te beschermen. De maatregelen zullen de nodige micro-economische en macro-economische gevolgen hebben. Zo zal het sluiten van het luchtruim tot gevolg hebben dat zowel persoonlijke als zakelijke verplichtingen van inkomende reizigers een knik zullen ondergaan. De deviezenstroom van inkomende toeristen en zakenlieden stopt onmiddellijk, terwijl de reeds gedane boekingen in hotels zullen worden geannuleerd. Dit zal ook een direct negatief effect op de horecasector hebben. 

De beperking van sociale bijeenkomsten tot 100 personen zal ernstige financiële consequenties hebben voor de sportwereld, de organisatie van congressen en ook voor de ‘entertainment’ activiteiten. De macro-economische effecten van een ‘lockdown’ van een maand of langer kunnen zijn dat het bruto binnenlands product afneemt door de daling van de omzetten van ondernemingen. Als gevolg van het hamsteren van de burgers zal de nationale consumptie toenemen. 

Naar verwachting zullen de overheidsuitgaven door faciliterende en stimulerende maatregelen ter ondersteuning van de private sector en de werkenden toenemen. Ter voorkoming van faillissementen in met name het micro-, midden en kleinbedrijf zal de overheid, mede uit behoud van de werkgelegenheid en de inkomenszekerheid van de werkenden moeten bijspringen, omdat het Covid-19 virus en de gevolgen voor de economie niet als een ondernemersrisico kan worden gezien, maar als een risico dat van ‘buitenaf’ is afgekomen.

Helaas moet in tijden van het COVID-19 virus worden gevreesd voor de afname van de export, die nu voornamelijk bestaat uit goud, aardolie, rijst, hout en visproducten. Er zullen door het relevante bedrijfsleven en het openbaar bestuur specifieke maatregelen moeten worden genomen ter behoud en bescherming van deze bron van deviezen voor de economie. Door de reeds bestaande schaarste aan buitenlandse valuta en de verminderde economische activiteiten loopt de economie de kans dat de importen zullen afnemen. Ook deze ontwikkeling kan een negatief effect op de werkgelegenheid hebben. 

In Suriname behoren ongeveer 250.000 mensen tot de werkende klasse. Deze werkenden bevinden zich in de leeftijdsgroep tussen de 15-60 jaar. Ongeveer 52.000 zijn werkzaam bij de overheid en ruim 200.000 in de particuliere sectoren. De werkenden lopen persoonlijk en collectief gevaar indien er geen adequate voorzorgsmaatregelen voor hun bescherming worden genomen. Bovendien geldt dat indien de werkenden massaal thuis zouden zitten dit grote micro- en macro-economische gevolgen zou hebben voor de economie als geheel. Het Covid-19 heeft zowel de werkenden als de werkgevers in ons land overvallen. 

Diverse landen hebben al globale berekeningen  gemaakt, of hebben al reserveringen gedaan. Zo hebben de landen Egypte, de Arabische Emiraten en Saudi-Arabië reeds een bedrag van US$. 27 miljard gereserveerd om de gevolgen van dit virus op te vangen. De regering van Jamaica heeft gelijk na het eerste Covid-19 besmettingsgeval een bedrag van US$ 52 miljoen vrijgemaakt en heeft gepleit voor een suppletoire begroting om de gevolgen van dit virus te kunnen dekken.

Wat zou de Surinaamse regering kunnen doen. Een benadering zou kunnen zijn om in dit stadium een bedrag per capita te reserveren.