Ik heb met belangstelling kennisgenomen van de bijdragen van mr. Carlo Jadnanansing en de heren Sunil Sookhlall en Kries Mahabier betreffende artikel 22 van de Bankwet. Ik heb de behoefte om daar het navolgende aan toe te voegen. 

Ik kan de interpretatie van de heer Jadnanansing van artikel 22 van de Bankwet integraal onderschrijven. Hierbij merk ik op dat ik zijn interpretatie van dat artikel als zuiver juridisch beschouw, zonder het innemen van een politiek standpunt. Andere politiek gemotiveerde reacties op de bijdrage van de heer Jadnanansing, die ik uit enkele media heb vernomen, zijn dan ook wat mij betreft misplaatst.

Het lijkt mij goed om allereerst het verschil te belichten tussen de juridische begrippen 'nietig verklaren' en 'vernietigen'.

Indien een rechter een rechtstoestand nietig verklaart, dan is dat een passieve, vaststellende handeling. Juridisch spreken we van een declaratoire handeling. De rechter stelt uitsluitend vast dat deze rechtstoestand nooit heeft bestaan en dus nooit tot stand is gekomen. 

Indien een rechter een rechtstoestand vernietigt, dan is dat een actieve, uitvoerende handeling. Juridisch spreken we van een constitutieve handeling. De rechter stelt vast dat de rechtstoestand wel heeft bestaan, maar vernietigt deze. Daarmee bepaalt de rechter dat de rechtstoestand – met terugwerkende kracht – geacht wordt nooit te hebben bestaan.

Indien derhalve een vonnis dat in eerste aanleg (Kantonrechter) is uitgesproken, in hoger beroep (Hof van Justitie) wordt vernietigd, wordt – met terugwerkende kracht – bepaald dat dat vonnis in eerste aanleg nooit heeft bestaan en dus ook nooit kan zijn uitgesproken. 

Een in eerste aanleg veroordelend vonnis, dat in hoger beroep is vernietigd, en derhalve (geacht wordt) nooit te hebben bestaan, kan dus geen beletsel vormen in de zin van art. 22 Bankwet. 

Het begrip 'onherroepelijk vonnis' is in deze context minder relevant: dat een vonnis onherroepelijk is betekent slechts dat het niet meer vatbaar is voor verzet of hoger beroep (en dus niet meer kan worden vernietigd).

De interpretatie dat artikel 22 Bankwet erom draait dat de betreffende persoon nooit 'in aanraking is gekomen met justitie', vindt derhalve geen ondersteuning in de wettekst noch in de memorie van toelichting. De Bankwet spreekt slechts over een bestaand vonnis of een geaccepteerd transactievoorstel. 

Er zijn gevallen bekend van valse aangiften die ten onrechte hebben geleid tot strafvervolging (met als gevolg: vrijspraak). De overheid c.q. het OM is niet feilloos en maakt ook fouten.