Iraniërs wonen een begrafenisprocessie bij voor de Iraanse majoor-generaal Qassem Soleimani, hoofd van de elite Quds Force en de Iraakse milities commandant Abu Mahdi al-Muhandis. De twee militaire toppers zijn vrijdag door de Verenigde Staten geliquideerd in een luchtaanval op een luchthaven in Bagdad. (Foto's: Reuters)
Tienduizenden Iraniërs trokken maandag door de straten van Teheran voor
de begrafenis van Quds Force-commandant Qassem Soleimani die vorige week werd
gedood in een Amerikaanse luchtaanval. Zijn dochter zei dat zijn dood een
"donkere dag" voor de Verenigde Staten zou brengen.
Crazy
Trump, denk niet dat alles voorbij is met het martelaarschap van mijn
vader," zei Zeinab Soleimani in haar toespraak die werd uitgezonden op
staatstelevisie. De Amerikaanse president Donald Trump gaf vrijdag de opdracht
tot de luchtaanval die de hoogste Iraanse generaal doodde.
Iran
heeft beloofd de moord op Soleimani, de architect van Iran's streven om zijn
invloed in de regio uit te breiden en een nationale held onder veel Iraniërs,
te wreken. Zelfs vele Iraniërs die
zichzelf niet als toegewijde aanhangers van de geestelijke leiders van de
Islamitische Republiek beschouwden, zinnen op wraak.
De omvang
van de menigte in Teheran die op televisie werd getoond, weerspiegelde de massa
die zich in 1989 verzamelde voor de begrafenis van de stichter van de
Islamitische Republiek, Ayatollah Ruhollah Khomeini.
Als
reactie op de waarschuwingen van Iran heeft Trump gedreigd 52 Iraanse locaties
te treffen, inclusief culturele doelen, als Teheran Amerikanen of Amerikaanse
bezittingen aanvalt. De uitspraken van de Amerikaanse
leider heeft de crisis alleen maar erger gemaakt en de angst vergroot voor een grote escalatie in het Midden-Oosten.
De
doodskisten van de Iraanse generaal en de Iraakse militieleider Abu Mahdi
al-Muhandis, die ook werd gedood bij de aanval van vrijdag op de luchthaven van
Bagdad, gingen van hand tot hand
over de hoofden van rouwenden die zich hebben verzameld in het centrum van
Teheran. Velen reciteerden 'Dood aan Amerika'.
Eén van de
belangrijkste regionale doelen van de Islamitische Republiek- het verdrijven van Amerikaanse troepen uit
buurland Irak - kwam zondag een stap dichterbij toen het Iraakse parlement een
aanbeveling van de premier steunde om alle buitenlandse troepen uit te zetten.
"Ondanks
de interne en externe problemen waarmee we geconfronteerd kunnen worden, blijft
het in principe en praktisch het beste voor Irak", zei de Iraakse
interim-premier Adel Abdul Mahdi, die in november zijn ontslag nam temidden van
anti-regeringsprotesten. Rivaliserende sjiitische leiders van Irak, inclusief
degenen die tegen de Iraanse invloed zijn, hebben zich sinds de aanval van
vrijdag verenigd in de oproep voor de uitzetting van Amerikaanse troepen.
Esmail
Qaani, het nieuwe hoofd van de Quds Force,
de eenheid van de Revolutionaire Garde die verantwoordelijk is voor
activiteiten in het buitenland, zei dat Iran het pad van Soleimani zou
voortzetten en zei: "de enige compensatie voor ons zou zijn om Amerika uit
de regio te verwijderen."
Protesten bij begrafenis
De gebeden
op de begrafenis van Soleimani in Teheran, die later naar zijn zuidelijke
geboortestad Kerman zal verhuizen, werden geleid door de Opperste leider van
Iran, Ayatollah Ali Khamenei. Soleimani werd algemeen gezien als de tweede
machtigste figuur in Iran na Khamenei.
De
begrafenis werd bijgewoond door enkele bondgenoten van Iran in de regio,
waaronder Ismail Haniyeh, de leider van de Palestijnse groep Hamas die zei:
"Ik verklaar dat de martelaar commandant Soleimani een martelaar van
Jeruzalem is."
Iran droeg
bij aan de spanningen en zei dat het weer een stap terug deed van de
verplichtingen in het kader van een nucleaire deal van 2015 met zes grote
mogendheden, een pact waaruit de Verenigde Staten zich in 2018 heeft
teruggetrokken. Washington heeft sindsdien zware sancties opgelegd aan Iran,
het beleid omschreven als 'maximale druk' en gezegd dat het de Iraanse
olie-export - de belangrijkste bron van overheidsinkomsten - naar nul wilde
verlagen.
In gesprek
met verslaggevers aan boord van Air Force One
op weg naar Washington vanuit Florida op zondag, bleef Trump bij zijn
opmerkingen om culturele sites op te nemen op zijn lijst met potentiële doelen,
ondanks kritiek van Amerikaanse politici. "Ze mogen onze mensen doden. Ze
mogen onze mensen martelen en verminken. Ze mogen bermbommen gebruiken en onze
mensen opblazen. En we mogen hun culturele sites niet aanraken? Zo werkt het
niet," zei Trump.
Democratische
critici van de Republikeinse president hebben gezegd dat Trump roekeloos was in
het autoriseren van de actie. Sommigen zeiden dat zijn opmerkingen over het
aanvallen van culturele sites neerkwamen op bedreigingen om oorlogsmisdaden te
plegen. Velen vroegen waarom Soleimani, lang gezien als een bedreiging door
Amerikaanse autoriteiten, nu moest worden gedood.
Republikeinen
in het Amerikaanse congres hebben over het algemeen de actie van Trump
gesteund. Trump dreigde ook met sancties tegen Irak en zei dat als de
Amerikaanse troepen het land moesten verlaten, de Iraakse regering Washington
zou moeten betalen voor de kosten van een "zeer buitengewoon dure"
luchtmachtbasis daar. Hij zei dat als Irak Amerikaanse troepen vroeg om op een
onvriendelijke manier te vertrekken, "we zullen hen sancties opleggen
zoals ze nog nooit eerder hebben gezien. Het zal de Iraanse sancties ietwat zwak maken."