'Betaalbare woningen' steeds meer een mythe

Eenieder die vanaf de koers van SRD 4.04 de stap heeft gewaagd om een eigen woning te bouwen, zal hebben opgemerkt dat het begrip 'betaalbare woningen' in Suriname langzamerhand een mythe wordt. De bouwsector is grotendeels gekoppeld aan de US-dollar, waardoor de vele stijgingen van de koers enorme gevolgen heeft gehad voor de bouwsector. Dit omdat de bouwsector een conjunctuurgevoelige sector is. Dat wil zeggen dat bij een groeiende economie er grotere en nieuwe gebouwen zullen worden neergezet. En bij een krimpende economie wordt er als gevolg van de dalende koopkracht juist minder en kleiner gebouwd. Een eigen woning bouwen is voor velen het duurste dat ze in hun leven zullen doen en daardoor ook het moment waar die de meeste voordelen van prudent monetair beleid of de rillen van monetair wanbeleid zullen ervaren.

Echter, de regering doet op haar manier hoogst waarschijnlijk haar best om het effect dat haar monetair wanbeleid op woningzoekenden heeft te verkleinen. Woningbouwprojecten te Waterland, Hannaslust en Richelieu zijn daar concrete voorbeelden van. Dit is trouwens het minste dat een regering die de koopkracht van haar volk sterk heeft doen dalen, terug kan doen! Dergelijke projecten juich ik toe, maar dan moet de bijhorende informatie wel correct zijn. Hieronder enkele feiten die noodzakelijk zijn om een objectieve kijk te krijgen op de huidige situatie aangaande de bouwsector en de projecten voor de zogenaamde 'betaalbare woningen' van de overheid.

1. De hoofddoelen van de regering op het gebied van woningbouw zijn volgens de website van ‘Stichting Volkshuisvesting Suriname’: het voeren van een transparant en rechtvaardig toewijzingsbeleid, het bevorderen van woningbouwproductie en het stimuleren van eigen woningbezit. Echter, het traject om in aanmerking te komen voor woningen van de overheid is voor duizenden Surinamers alles behalve transparant gelet op de vele onbeantwoorde aanvragen die inmiddels langer dan 10 jaren op zich laten wachten, woningbouw wordt juist steeds minder vanwege de hoge US$ koers en daardoor blijven opeenvolgende generaties meer dan ooit nog steeds in 1 huis vertoeven.

2. Om te kunnen voldoen aan de laagste aflossing voor de nieuwste 2- kamerwoningen van de overheid (SRD 1.500 per maand) zou de aanvrager ten minste SRD 4.500 per maand moeten verdienen. Om te kunnen voldoen aan de een na laagste aflossing (SRD 1.750 per maand) zou de aanvrager tenminste SRD 5.250 per maand moeten verdienen. Hiermee zijn sociaal zwakkeren nog steeds niet geholpen.

3. In mei 2016 werd door de regering reeds groots bekendgemaakt dat zij samen met ‘Broad homes’, een Chinese woningbouwfabrikant die zich bezighoudt met assemblagebouw, 8.000 betaalbare woningen zou neerzetten. Achteraf bekeken waren deze woningen alles behalve betaalbaarder dan onze traditionele stapelbouw (gebruikelijke bouwmethode met metselstenen). Daarom hebben de Surinamers daar ook niet massaal gebruik van gemaakt.

4. Een woning van 80 m2 kan met een ploeg van gemiddeld 5 arbeiders in minimaal 3 maanden sleutelklaar worden opgeleverd. Indien de regering menens is om steeds simultaan te starten met de bouw van 300 van der gelijke woningen zou zij ten vroegste na (3.250/300) (*3 maanden) 33 zeer vruchtbare maanden klaar zijn met de beloofde 3.250 woningen. Om dit doel te kunnen realiseren heeft de regering tenminste (3.250*5) 16.500 zeer gemotiveerde bouwvakkers nodig. Indien alles vlekkeloos verloopt zijn de woningen eind 2022 eindelijk opgeleverd.

Voorstellen
- De overheid kan zich liever serieus richten op het stabiliseren en verlagen van de US$ koers ten einde alle sectoren, dus ook de bouwsector, te stimuleren.

- De overheid kan liever overstappen naar het eerlijk uitgeven van domeingronden. Of zij kan zich gaan richten op het transparant maken van het aanvraagtraject, zodat mensen op een eerlijke, structurele en betrouwbare wijze aan bouwrijpe gronden kunnen komen. Indien diegenen zelf kunnen bouwen of die omringd zijn door mensen die hen kunnen ondersteunen met het bouwen, dan zijn zij enorm geholpen met dat stukje bouwrijpe grond.

- De overheid kan zelf op basis van het ‘break even principe’ (bouwen zonder winst op het oog), via het ministerie van OWT & C en KPA (via gedetineerden), als aannemer/ bouwvereniging voor sociaal zwakkeren kunnen fungeren. Dit zal de bouwkosten aardig drukken en verkleint de kans dat gelden verspild worden door malafide aannemers en andere onvoorziene zaken. Hierdoor hoeft die groep mensen minder geld te lenen voor de bouw van hun woningen en kan de looptijd van de hypotheek lening korter.

Bryan Boerleider
Politiek leider PRO