Bij 8 decemberstrafproces stilgestaan bij situatie 40 jaar geleden
30 Nov 2022, 00:00
foto
Desi Bouterse kon tijdens de schouw zich niet meer herinneren waar zijn bureau was in zijn werkkamer. Het is 40 jaar geleden, merkte hij op. (Foto's: Ranu Abhelakh)


Het 8 decemberstrafproces is dinsdag voortgezet in Fort Zeelandia. De rechters, het Openbaar Ministerie, advocaten, verdachten en getuigen waren samen in ruimtes waar een deel van 15 mannen gevangen werden gehouden, het kantoor van voormalig legerleider Desi Bouterse, de weg die de slachtoffers hebben afgelegd naar de plek om doodgeschoten te worden. Tijdens de schouw, waar de pers niet aanwezig mocht zijn, is niet stilgestaan bij het feit dat 5 van de verdachten niet gevangen werden gehouden in de ruimte waar 11 van de mannen, onder wie Fred Derby, opgesloten waren.

De getuigen hebben verklaard dat Bouterse in het Fort was, dat er op meerdere momenten is geschoten en dat er -zoals de verdediging aangaf- geen panieksituatie heerste alsof er een invasie werd uitgevoerd. Bij de oriëntatie waren naast hoofdverdachte Bouterse ook Iwan Dijksteel, Ernst Gefferie en Stephanus Dendoe aanwezig. Benny Brondenstein was door ziekte afwezig. Raadsman Irvin Kanhai heeft zich laten vertegenwoordigen door collega Aashna Kanhai.  

"Je probeert natuurlijk alles weer voor de geest te halen," deelt Bouterse aan het eind van de schouw aan journalisten mee. "Maar het lukt niet altijd. Het is ruim 40 jaar geleden." Op de vraag hoe het was om na 40 jaar op de plek te zijn geeft Bouterse aan: "Het is wel even wennen. Het lijkt alsof alles een beetje veranderd is, wat niet helemaal waar is. Maar goed."

De getuigen na de schouw bij Fort Zeelandia.

De getuigen Birendrepersad Jankipersadsingh, Onno  Flohr en Jatiman Djojoatmo waren aanwezig in het Fort op 8 december 1982. Hugo Essed, advocaat van de nabestaanden, deelt mee dat de getuigen niet zijn afgeweken van hun eerdere verklaringen. "In feite is er niets nieuws toegevoegd," merkt hij op. "Maar alles bij elkaar opgeteld kan als conclusie getrokken worden dat de getuigen het erover eens zijn dat er op meerdere momenten is geschoten in het fort gedurende 8 december. Op welke tijdstippen is onduidelijk."

Essed vervolgt: "Een tweede conclusie is dat alle getuigen hebben verklaard dat Bouterse op een of meerdere momenten in het Fort gezien te hebben op 8 december. Of de momenten van schoten en de momenten van zijn aanwezigheid samenvielen is niet duidelijk naar voren gekomen. Een volgende conclusie is dat geen van de getuigen op enige manier heeft aangegeven dat er sprake was van een panieksituatie in het Fort."

Hugo Essed, advocaat van de nabestaanden.

"Ik wijs hier met nadruk op omdat bij de laatste zitting de verdediging van de verdachten heeft geconcludeerd dat er een panieksituatie is ontstaan," geeft Essed aan. "Omdat men ervan uitging dat de zogenaamde invasie die gepland was, werd uitgevoerd. Geen van de getuigen heeft op enig moment het woord paniek gebruikt. De indruk is juist dat hoewel er veel op en neer gelopen werd en er op verschillende momenten geschoten werd,  dat er van paniek in het Fort absoluut geen sprake was."

De rechters hebben ook de gang gevolgd van een deel van de slachtoffers vanuit de 'driehoek' waar ze opgesloten waren, de trap naar boven naar de werkkamer van Bouterse, en van daaruit naar het bastion waar zij door vuurpeletons zijn geëxecuteerd. Essed merkt op dat Bouterse geen concrete antwoorden kon geven op verschillende vragen. De oud-legerleider kon zich bijvoorbeeld niet herinneren waar zijn bureau stond op zijn werkkamer.  

De zaak wordt op 16 december voortgezet. Vandaag is het precies 15 jaar geleden dat het proces begon, 30 november 2007. Essed stelt dat er nog 3 of 4 zittingen zullen zijn voordat er vonnis komt in het eerste kwartaal van 2023. Hij verwacht ook dat de verdachten hun straf gaan uitzitten. Essed: "We gaan ervan uit dat er bestraffing zal plaatsvinden. We hebben de president  enkele weken geleden op de radio horen verklaren dat hij ervan uitgaat dat als de mensen veroordeeld worden, de gevangenneming zal plaatsvinden. Daar gaan wij ook vanuit."
Advertenties

Tuesday 16 April
Monday 15 April
Sunday 14 April