Hopelijk dat deze FID uiteindelijk ter beschikking komt met de gelijktijdige productie van olie en gas. De bevolking smacht naar de olie-inkomsten om daarmede uit de armoede te komen en wordt nu geconfronteerd met deze grote teleurstelling en met een uitgestelde verwachting. Regering en Staatsolie moeten een vooruitziende blik hebben.

Vanaf de eerste olievondsten in januari 2020 zou de regering samen met Staatsolie een sterk team van deskundigen moeten samenstellen om het hele proces vanaf de exploratie tot en met de productie en export van de koolwaterstoffen (olie en gas) te monitoren en ervoor te zorgen dat juiste beslissingen tijdig worden genomen om de voortgang van alle activiteiten te waarborgen ter bereiking van het productiedoel van 2025.

Hebben we in hemelsnaam nog niet geleerd hoe we met buitenlandse maatschappijen moet dealen? Enerzijds moeten wij als Staatsolie niet denken dat we de wijsheid in pacht hebben, en anderzijds moeten wij ook niet alles aan de buitenlandse maatschappijen overlaten, omdat zij menen over alle expertise te beschikken en wij zonder meer deze gedachte aannemen.

We moeten ons niet te groot voelen om lering te trekken van ons buurland, omdat wij al circa 25 jaar onze raffinaderij hebben geëxploiteerd en daarom ons op de borst slaan “we kunnen het veel beter dan ons buurland”. Wat blijkt nu? De eerste ontdekkingen die in Guyana zijn gedaan waren in 2015 en vijf jaren daarna eind 2019 was er al een Floating, Production, Storage & Offloading (DESTINITY FPSO) voor Liza 1 met een dagelijkse capaciteit van 120.000 barrels. Vervolgens een tweede UNITY FPSO met een dagelijkse productiecapaciteit van 220.000 barrels. Verder is op weg een derde PROSPERITY FPSO, en een vierde ONE GUYANA FPSO elk met een dagelijkse productie capaciteit van 250.000 barrels.

De cruciale vraag is waarom Guyana wel in is geslaagd om binnen 5 jaar de productie te realiseren en waarom is de planning van Suriname met 2 jaren verder verschoven? Volgens de directeur van Staatsolie is het uitstel gelegen in de tegenvallende resultaten in geboorde bronnen. Is dat dan de enige reden die we zonder meer voetstoots aannemen?  Is er een gedegen rapport dat het uitstel van de beslissing rechtvaardigt of is het louter een mededeling tijdens een van de reguliere besprekingen? Waarom is er geen second opinion gevraagd van externe deskundigen? Waarom nu pas de beslissing om de tweede boring voor de juistheid van de reserves vast te stellen en niet direct na de eerste boring? Zou het ook niet zo kunnen zijn dat in het portfolio van TotalEnergies het juist goed uitkomt om de productie uit te stellen, rekening houdend met de reeds genomen FID in andere landen? Het zijn allemaal vragen die de hele gemeenschap beantwoord wil zien en Staatsolie moet zich hierover rekenschap geven en niet louter verschuilen achter de brede rug van TotalEnergies.

Op de ceremonie van de Port of Nickerie heeft de president voor de zoveelste keer zijn teleurstelling en ongenoegen kenbaar gemaakt over het uitstel van de FID. Dit had voorkomen kunnen worden indien de voorgestelde commissie was gevormd, die zou waken over de tijdige voortgang van de diverse activiteiten, die moeten leiden naar het behalen van het productiedoel van de koolwaterstoffen in 2025. Volgens Phoenix Development zal op 25 Nov. 2025 de “Inaugural LNG cargo sets sail to Europe”.

Alles staat en valt met de FID, die volgens planning in Mei 2023 beschikbaar zal komen en daarom is het noodzakelijk om de voorgestelde commissie samen te stellen teneinde productie-opties alvast te bespreken. Als de uitkomst van de FID zal uitwijzen dat TotalEnergies alleen geïnteresseerd is in de olieproductie en om hun moverende redenen besluit het associated gas weer te injecteren, wat zal Suriname nog kunnen doen? Blijven slapen?? En als TotalEnergies weer zal besluiten tot uitstel van de FID, wat zal Suriname dan doen? Aangezien Phoenix Development de belangrijkste partner is van Suriname, is het vanzelfsprekend dat deze projectontwikkelaar als trekker van de commissie zal moeten fungeren.

WIJ HOPEN DAT DE PRESIDENT DIT ADVIES TER HARTE NEEMT.

Drs. Johan Tjang-A-Sjin,

Voormalig lid van de RvC van Staatsolie in 1992-1996

email: johan@tjang-a-sjin.com