Overlevenden Afghaanse aardbeving hebben geen voedsel

Overlevenden van de dodelijkste aardbeving in Afghanistan in meer dan twee decennia, zitten zonder voedsel, water of onderdak, terwijl ze in verwoeste afgelegen dorpen wachten op hulp. De aardbeving met een kracht van 5,9 op de schaal van Richter van woensdag in de ruige oostelijke provincies - waarbij ten minste 1.000 mensen omkwamen en ongeveer 10.000 huizen werden verwoest of beschadigd - heeft mobiele telefoonmasten en hoogspanningslijnen neergehaald en tegelijkertijd rots- en modderstromen veroorzaakt die bergwegen blokkeerden.

Staatsmedia meldden dat minstens vijf mensen werden gedood en minstens 11 gewond raakten toen een andere, kleinere aardbeving hetzelfde gebied op vrijdag trof, net toen de hulp begon binnen te druppelen na aanvankelijke moeilijkheden om de getroffen provincies te bereiken.

Ali Latifi van Al Jazeera, die rapporteert vanuit Gardez in de oostelijke provincie Paktia, zei: "Hoewel helikopters een belangrijke rol hebben gespeeld bij het overbrengen van de gewonden en het verlenen van hulp, zijn er niet genoeg om meer te doen."

Mawlawi Khalid, commandant van het 203 Mansoori-legerkorps van de Taliban, vertelde Al Jazeera dat alle helikopters uit Kandahar en Kabul waren gehaald. "Natuurlijk hebben we nog veel meer nodig, er is nog steeds een tekort", zei hij.

In de zwaar getroffen provincie Paktika vertelde inwoner Yaqoub Khan aan Al Jazeera dat alle gebouwen met de grond gelijk waren gemaakt, inclusief de plaatselijke moskee. "Er is hier niets meer, alleen de gewonden", zei hij.

Autoriteiten zeggen dat de aardbeving ongeveer 2.000 mensen heeft verwond.

Ali Khan, een inwoner van het Gayan-district van Paktika, vertelde Al Jazeera dat de grond begon te trillen rond 01.30 uur lokale tijd. "Mijn familie – 10 mensen, waaronder kinderen – werden gedood." Khan zei dat het onmogelijk was om medische hulp te vinden voor zijn nabestaanden. "Er is een privékliniek, maar die is op 30 minuten rijden. Er is geen overheidsziekenhuis."

In enkele van de zwaarst getroffen districten zeiden overlevenden dat ze zelfs moeite hadden om apparatuur te vinden om hun doden te begraven en dat ze niet over de meest elementaire voorzieningen beschikten. "Er zijn geen dekens, tenten, er is geen beschutting. Ons hele waterdistributiesysteem is vernietigd. Er is letterlijk niets te eten", vertelde de 21-jarige Zaitullah Ghurziwal aan persbureau AFP in zijn dorp in de provincie Paktika.

De reddingsoperaties zijn een grote test voor de Taliban, die de macht overnamen toen de door de VS geleide internationale troepen zich in augustus na twintig jaar oorlog, terugtrokken.

Het Taliban-ministerie van Defensie beweerde woensdag al dat 90 procent van de zoek- en reddingsoperaties, was voltooid.

Vrijdag vertelde Mohammad Nassim Haqqani, een woordvoerder van het ministerie van Rampen, aan persbureau Reuters dat "de zoekoperatie is beëindigd". Hij ging niet in op de reden waarom de zoektocht naar overlevenden na zo'n 48 uur werd gestaakt. Overlevenden zijn na aanzienlijk meer tijd uit het puin van andere aardbevingen gehaald.

Twee gepensioneerde agenten in Nepal die betrokken waren bij de nasleep van de aardbeving in 2015 waarbij 9.000 mensen omkwamen, spraken hun verbazing uit dat de reddingsoperaties zo snel bijna voltooid zouden kunnen zijn, maar merkten op dat als de meeste beschadigde huizen klein waren, dit mogelijk was.

De Taliban-regering heeft herhaaldelijk opgeroepen tot internationale hulp, ondanks het feit dat het land vanwege sancties is afgesneden van veel buitenlandse hulp. "We roepen de instanties voor natuurrampenbeheer en de internationale gemeenschap op om onmiddellijke en alomvattende hulp te bieden aan het Afghaanse volk", zei Abdul Qahar Balkhi, woordvoerder van het Afghaanse ministerie van Buitenlandse Zaken, in een tweet.

Volgens de Verenigde Naties heeft de vluchtelingenorganisatie UNHCR tenten, dekens en plastic zeilen gestuurd; het Wereldvoedselprogramma heeft voedselvoorraden geleverd aan ongeveer 14.000 mensen in de provincie Paktika, en de Wereldgezondheidsorganisatie heeft 10 ton medische benodigdheden geleverd, voldoende voor 5.400 operaties.

Echter, VN-hulpchef Martin Griffiths vertelde de Veiligheidsraad donderdag dat de Taliban zich hebben verzet tegen recente inspanningen van de VN om humanitaire financiering in het land te krijgen en zich hebben bemoeid met de hulpverlening.

"Het formele banksysteem blijft overboekingen blokkeren vanwege buitensporige risicovermindering, gevolgen voor betalingskanalen en storingen in toeleveringsketens", vertelde Griffiths aan de Veiligheidsraad.

De VN heeft geprobeerd een systeem op gang te brengen – beschreven als een humanitaire uitwisselingsfaciliteit (HEF) – om miljoenen hulpdollars in te wisselen voor Afghaanse valuta in een plan om hulp- en economische crises te stoppen en Taliban-leiders die onder sancties staan ​​te omzeilen.

De Taliban-autoriteiten bemoeien zich ook steeds meer met de levering van humanitaire hulp, ondanks een toezegging aan VN-functionarissen in september dat ze dat niet zouden doen, zei Griffiths.

"Nationale en lokale autoriteiten proberen in toenemende mate een rol te spelen bij de selectie van begunstigden en het kanaliseren van hulp aan mensen op hun eigen prioriteitenlijst, daarbij verwijzend naar een bijna universeel niveau van behoefte", zei hij.

De verwoestende aardbeving heeft geleid tot een aantal noodsituaties waarmee Afghanistan wordt geconfronteerd, waaronder de ergste droogte in 30 jaar en enorme armoede. Het land heeft ook het hoogste aantal mensen ter wereld dat met hongersnood wordt bedreigd.

Het humanitaire bureau van de VN (OCHA) zei donderdag dat er voorbereidingen worden getroffen om een ​​cholera-uitbraak in de nasleep van de aardbeving te voorkomen, aangezien er al een half miljoen gevallen van acute, waterige diarree waren gemeld.

"Cholera-uitbraken in de nasleep van aardbevingen zijn een bijzonder en ernstig punt van zorg", zei OCHA donderdag in een verklaring. "De voorbereidingen om een ​​uitbraak te voorkomen zijn in volle gang." OCHA zei ook dat het bevestiging zoekt dat de zoek- en reddingsoperaties bijna voltooid waren.

Save the Children zei dat meer dan 118.000 kinderen zijn getroffen door de ramp. "Veel kinderen zitten nu hoogstwaarschijnlijk zonder schoon drinkwater, voedsel en een veilige slaapplaats", aldus de internationale liefdadigheidsorganisatie.