Tekort rechters opheffen met moderne driejarige opleiding
20 Dec 2021, 06:37
foto
Raadsvoorzitter Dinesh Sewratan. (Foto: HvJ)


De opleiding voor rechters wordt ‘gemoderniseerd’. Al dan niet direct uit de collegebanken, worden juristen in drie jaar tijd klaargestoomd tot rechters. In de nieuwe opzet wordt gewerkt aan specialismen: civiele rechter of strafrechter. “We krijgen zo sneller rendement om de onderbezetting bij de rechterlijke macht op te heffen”, zegt voorzitter Dinesh Sewratan van de Raad voor de Selectie en Opleiding voor de rechtelijke macht, tevens lid van het Hof van Justitie in gesprek met Starnieuws.

Medio 2022 moet de eerste driejarige rechterlijke ambtenaar opleiding (raio-opleiding) civiel, van start gaan. Op 28 september installeerde justitieminister Kenneth Amoksi de raio-raad die hiermee belast is. “We zijn nu bezig met de fundering van de opleiding en kijken naar het raio-besluit van 1976. Dit voldoet niet meer aan de hedendaagse realiteit en wordt daarom aangepast”, geeft de raadsvoorzitter aan. Onder meer wordt de ‘driejarige raio-opleiding nieuwe stijl’ geïntroduceerd.

De behoefte aan civiele rechters is groot. Het aantal zaken in eerste aanleg en hoger beroep staat niet in een evenredige verhouding. Ook moet rekening worden gehouden met uitstroom van rechters, door bijvoorbeeld pensionering, legt Sewratan uit. “En naar het zich laat aanzien in de nabije toekomst, moeten rechters gereed gemaakt worden voor de bestuurs- en belastingrechtspraak.” Tegen deze achtergrond is de keuze nu voor de driejarige raio-opleiding civiel, in plaats van de oude vijfjarige algemene (civiel en straf) opleiding.

Juristen die pas zijn afgestudeerd/met geen of weinig werkervaring volgen de raio-opleiding, terwijl die met relevante werkervaring in de rechtspraktijk de tweejarige rechtersopleiding (rio-opleiding) kunnen volgen om rechter te worden.

On-the-job trainen
Inkorten van de raio-opleiding is mogelijk omdat er wordt gewerkt aan specialisme. “We kunnen zonder aan de kwaliteit in te boeten, binnen drie jaar sec civiele rechters of strafrechters opleiden.” Eenmaal achter de groene tafel, kan de rechter een on-the-job training krijgen om bijvoorbeeld straf- of civiel- of bestuursrechtelijk bijgespijkerd te worden. “Zo kunnen ze op termijn ook kleine zittingen doen in de andere sector - al dan niet in een hof-samenstellingsverband of als enkelvoudig rechter in eenvoudige zaken.”

Concept staatsbesluit
Amoksi krijgt het concept van het aangepaste raio-staatsbesluit op korte termijn voor het traject van verdere goedkeuring. Sewratan hoopt op een snelle bekrachtiging en publicatie vóór eind januari 2022. “Het streven is eind december, en als het niet lukt dan in januari. Hierna begint de raad met de selectierichtlijnen en preselectie.” In het concept staan de selectiecriteria en -procedure. De wettelijke basis is nodig voor de rechtszekerheid en -positie, transparantie en eerlijkheid naar de sollicitanten toe.

75 sollicitanten
Op de sollicitatieoproep van afgelopen augustus reageerden 75 Surinamers, van wie het gros vrouwen. Aanvankelijk was de leeftijdgrens 27 tot 40 jaar maar Amoksi trok die grens op naar 50 jaar. De raad had liever jongere mensen, gelet op de leeftijden van de huidige rechters - enkelen gaan de komende 5 jaar met pensioen. Het gros van de rechters is nu tussen 50 en 60 jaar. Volgens de Grondwet moet een kandidaat-rechter 30 jaar zijn om benoemd te kunnen worden.

Crème de la crème
Aan de hand van de criteria en selectieprocedures, worden tien kandidaten gekozen. “Tien is wat ons is meegegeven dat men kan behappen om op te leiden qua capaciteit. Het zullen de beste van de beste zijn, crème de la crème.” Alhoewel gehoopt wordt op honderd procent resultaat, leert de ervaring uit de afgelopen opleidingen dat uit de tien cursisten, slechts vijf tot zeven de eindstreep halen, merkt Sewratan op. Voor de eerste raio-opleiding civiel krijgen de cursisten een “stevige civiele basis”. Het curriculum is daarom uitgebreider dan de normale tweejarige rio-opleiding.

Ontwikkeling olie- en gassector
Het hof volgt ook de ontwikkelingen in de olie- en gassector en verwacht mede daardoor een toename in civiele zaken. “We spelen daar nu al op in door nieuwe mensen op te leiden.” Er zal meer business zijn, weet Sewratan “en als het om de rechtspraak gaat dan draait het meer om geschillenbeslechting, dus cases in de civiele sector. Maar misschien ook in gevallen van corruptie, dus de strafsector.”
Permanente opleiding rechters
Opleiding is voor het hof een doorlopend proces, want behalve rechtspreken moeten rechters via de permanente opleiding min of meer verplicht hun kennis continu actualiseren en verdiepen. Hardop nadenkend stelt Sewratan dat voor de oliesector zal gelden verdieping in arbeids- en contractenrecht als onderdeel van het civiele handelsrecht en internationaal privaatrecht. “Het is allemaal al onderdeel van onze uitrusting als civiele rechter.” Afhankelijk van de behoefte zal het hof met lokale en internationale refreshment trainingen, hierop inspelen.

Laatste kandidaat-rechter
Als raadsvoorzitter sluit Sewratan het daarom niet uit dat de vijfjarige raio-opleiding weer eens gedraaid wordt, “speciaal voor breder georiënteerde rechters”. De laatste raio-opleiding is in 2010 verzorgd en vanaf 2014 hebben juristen met werkervaring als zij-instromers de rio-opleiding gevolgd. Afgelopen 8 december werd de laatste kandidaat-rechter Sieglien Kasanpawiro-Sewdien van de tweejarige rechtersopleiding civiel 2019, beëdigd tot lid-plaatsvervanger van het hof. Haar installatie volgt binnenkort.

Rio-raad opgehouden
De raio-raad is voor vijf jaren benoemd en bestaat verder uit ondervoorzitter Astrid Niamat, de leden Ingrid Lachitjaran, Mureye Winter, Samantha Gadjradj, Sharma Lakhisaran, Shiraz Boedhoe en secretaris Bitoya Pakosie. De rio-raad belast met de tweejarige rechtersopleiding, is in augustus 2021 opgehouden te bestaan, nadat het zittingstermijn zonder enige argumentatie niet meer werd verlengd. Sewratan zat deze raad ook voor. “Het is vanzelfsprekend dat ik de heikel- en verbeterpunten en opgedane ervaring meeneem.” Aanpassing van het Staatsbesluit is daar een van en verder een betere vergoeding voor de leden, geeft hij aan.
Advertenties

Friday 19 April
Thursday 18 April
Wednesday 17 April