WHO: Nieuwe Covid-variant Omicron 'zorgelijk'

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft een nieuwe variant van het coronavirus zorgwekkend verklaard en heeft deze Omicron genoemd. De variant had een groot aantal mutaties en vroeg bewijs suggereert volgens de WHO op een verhoogd risico op herinfectie.

Het werd op 24 november voor het eerst gemeld aan de WHO vanuit Zuid-Afrika en is ook vastgesteld in Botswana, België, Hong Kong en Israël. Een aantal landen heeft inmiddels besloten het reizen van en naar zuidelijk Afrika te verbieden of te beperken.

Zo kunnen reizigers uit Zuid-Afrika, Namibië, Zimbabwe, Botswana, Lesotho en Eswatini, het Verenigd Koninkrijk (VK) niet binnenkomen, tenzij ze de Britse of Ierse staatsburgers of inwoners van het VK zijn.

Amerikaanse functionarissen zeiden dat vluchten vanuit Zuid-Afrika, Botswana, Zimbabwe, Namibië, Lesotho, Eswatini, Mozambique en Malawi zouden worden geblokkeerd, in navolging van eerdere stappen van EU-lidstaten. Die gaat maandag in.

Het is niet ongebruikelijk dat een virus in de loop van de tijd verandert of muteert. Een variant wordt een zorgwekkende variant wanneer die mutatie zaken als overdraagbaarheid, virulentie of de effectiviteit van vaccins kan beïnvloeden.

'Slecht nieuws'
Op vrijdag zei de WHO dat het aantal gevallen van deze variant, aanvankelijk B.1.1.529 genoemd, in bijna alle provincies van Zuid-Afrika leek toe te nemen. "Deze variant heeft een groot aantal mutaties, waarvan sommige zorgwekkend zijn", zei de VN-instantie voor de volksgezondheid in een verklaring.

Er stond in dat "de eerste bekende bevestigde B.1.1.529-infectie afkomstig was van een monster dat op 9 november werd verzameld".

De WHO zei dat het een paar weken zou duren om de impact van de nieuwe variant te begrijpen, terwijl wetenschappers probeerden te bepalen hoe overdraagbaar het was.

Een hoge Britse gezondheidsfunctionaris waarschuwde dat vaccins "vrijwel zeker" minder effectief zouden zijn tegen de nieuwe variant. Maar professor James Naismith, een bioloog van de Universiteit van Oxford, voegde toe: "Het is slecht nieuws, maar het is geen dag des oordeels."

Hij zei dat mutaties in de variant suggereerden dat het zich sneller zou kunnen verspreiden - maar overdraagbaarheid "is niet zo eenvoudig als 'dit aminozuur dit doet'". Er werd ook bepaald hoe mutaties samenwerkten.

Als de variant zich sneller zou verspreiden, zou deze onvermijdelijk het VK bereiken, zei prof. Naismith.

Ondertussen zei Dr. Anthony Fauci, hoofd van de Amerikaanse afdeling voor infectieziekte dat hoewel de rapporten over de nieuwe variant een "rode vlag" opwierpen, het mogelijk was dat vaccins nog steeds zouden werken om ernstige ziekten te voorkomen. "Totdat het goed is getest... weten we niet of het de antilichamen ontwijkt die je tegen het virus beschermen."

De WHO heeft gewaarschuwd tegen landen die haastig reisbeperkingen opleggen en zegt dat ze moeten kijken naar een "op risico's gebaseerde en wetenschappelijke benadering".

Naast het VK en de VS hebben echter ook EU-landen en Zwitserland vluchten van en naar sommige Zuid-Afrikaanse landen tijdelijk stopgezet. "Het is nu belangrijk dat wij allemaal in Europa heel snel, vastberaden en verenigd handelen", zei Ursula von der Leyen, hoofd van de Europese Commissie.

De Zuid-Afrikaanse minister van Volksgezondheid Joe Phaahla vertelde verslaggevers dat de vliegverboden "onterecht" waren. "De reactie van sommige landen, in termen van het opleggen van reisverboden en dergelijke maatregelen, is volledig in strijd met de normen en standaarden zoals voorgeschreven door de Wereldgezondheidsorganisatie."

In navolging van zijn woorden vertelde Angelique Coetzee, voorzitter van de South African Medical Association, aan de BBC dat de reisbeperkingen voor haar land voorbarig waren. "Voorlopig is het een storm in een kopje thee."

De aandelenmarkten over de hele wereld zijn vrijdag ook scherp gedaald, een weerspiegeling van de angst van beleggers over de mogelijke economische impact.