Inheemsen pakken strijdbijl op

De inheemsen eisen van de regering dat zij aan een aantal eisen voldoet, alvorens de wet grondconversie wordt aangenomen. In een verklaring van de Beweging Ondersteuning Collectieve Grondenrechten wordt onder andere geëist dat de regering de inheemse volken van Suriname in de grondwet erkent als eerste bewoners van Suriname. Ze willen ook wettelijke erkenning van het zelfbeschikkingsrecht, wettelijke erkenning van traditionele inheemse bestuurs-en gezagsstructuren en wettelijke erkenning van het recht om de eigen ontwikkelingsrichting te bepalen.

"De rechten van de oorspronkelijke bewoners op gronden kunnen nooit worden gelijkgesteld aan de rechten op gronden van de tribale bevolking," stellen de inheemsen. "We bezitten immers het oudste recht op basis van onze voorouderlijke erfenis." In de verklaring staat "Wij, het inheems volk van Suriname, proclameren op heden 25 november 2021 onze soevereiniteit op onze woon- en leefgebieden."

De inheemsen stellen dat de onafhankelijkheid onrechtmatig is doorgedrukt en dat 46 jaar lang hun rechten worden geschonden en zij niet worden gerespecteerd als de eerste bewoners in de grondwet. "Ons bestaansrecht op dit grondgebied staat onomstotelijk vast, omdat onze voorvaderen ons land Suriname nooit hebben verkocht of verruild." Ze voegt eraan toe dat vanuit inheems perspectief Suriname nooit een kolonie is geweest van Nederland. "We hadden te maken met wilde occupenten en barbaren die zonder toestemming ons land toe-eigenden en verhandelden onder elkaar."

De strijd van de inheemsen tegen de onderdrukking en uitbuiting begon volgens de beweging in 1674, wat bekendstaat als de elfjarige oorlog. Het begon eerste met kleine overvallen. Op gegeven moment kwam er een alliantie van de drie inheemse groepen -Waraw, Caraïben en Arowakken- naar Paramaribo die plantages en de stad belegerden. Er werden branden gesticht en planters gedood. "Zij waren de eerste vrijheidsstrijders van ons land."

Uiteindelijk werd in 1686 een verdrag "concordari sanie" getekend met gouverneur Van
Sommelsdijck. In het verdrag werd vastgelegd dat het Nederlandse leger en hoogwaardigheidsbekleders niet zonder toestemming van de inheemsen hun gebied mochten betreden. En dat is zo gebleven tot de onafhankelijkheid in 1975. Nederland heeft volgens de inheemsen bij de onafhankelijkheid onrechtmatig gehandeld in de "overdracht van ons land aan de Nederlanders Henck Arron en Jagernath Lachmon terwijl er al vrije Surinamers, de oorspronkelijke bewoners, in Suriname woonachtig waren."