Nu het traject met IMF wederom vertraagd is, is het interessant om na te gaan welke mogelijkheden Suriname heeft om het land op te bouwen, en vooral op eigen kracht. De SRD koers is al maanden redelijk stabiel en Suriname stoomt voort.

Dat IMF verlopig niet neerstrijkt in Suriname hoeft geen groot probleem te zijn. Suriname wordt nu gedwongen om buiten de kaders te denken. En vooral binnen de eigen mogelijkheden. Grote ambities zullen even moeten wachten, terwijl de urgente zaken mogelijk meer aandacht kunnen krijgen. En dat is juist goed! 

IMF was de makkelijke weg. IMF was plan A, als je de excel spreadsheet, de geduldige berekeningen, geloofde. Maar in het echte leven, de realiteit, is plan B altijd belangrijker. Rest nu 2 vragen; Wat nu, is er een plan B? Zo ja, wat zou plan B kunnen inhouden/bevatten?

1. Bevries voorlopig alle grote verhalen; bruggen, torens, airports, diaspora sprookjes en andere ambities die leiden tot belachelijkheid, luchtfietserij, tenzij private investeerders het aandurven.

2. Focus op de 4 belangrijkste zaken die het volk meteen wat opleveren; 

A Uitmuntende gezondheidszorg, 

B (klein en vooral lokaal) werkgelegenheid (zet in op sociale woningbouw, visserij, dienstensector, landbouw, Suriname moet zoveel te eten hebben dat voedsel praktisch gratis moet zijn en de geïmporteerde spullen in de winkels blijven staan) 

C veiligheid (stop de roofovervallen, en corruptiebestrijding (groot geld van IMF kan juist meer corruptie creëren, dus werk aan de zuivering), D) uitmuntende onderwijs (de olie komt eraan dus er zullen lokale capabele professionals nodig zijn). Ik heb hier eerder een uitgebreid artikel aan gewijd (de 4 focus punten).

3. Vraag een grotere bijdrage aan de goudsector, en verhoog de belastingen bij alle Cambio’s om de Staatskas aan te vullen en verhoog het toezicht op de Cambio’s (houdt ze goed in de gaten, want de koersstijging van de SRD, nu IMF weer op zich laat wachten, kan een luis in de pels van Suriname in opbouw zijn).

4. Gebruik de inkeerregeling om de informele economie te transformeren en meer te integreren in de formele economie. Iedereen zou gebruik moeten kunnen maken om eenmalig in te keren. Dit houdt eenvoudig in dat iedereen al het geld “bewaarde geld” dat niet op bankrekeningen staat, dat in schoenendozen en oude matrassen zit, te storten bij de Surinaamse banken. Als inkeerder, betaal je eenmalig 10-15% belasting over je geld (USD of Euro’s die je had bewaard) en klaar! 

Doe je dit niet, maak je geen gebruik van de inkeerregeling, dan zullen de consequenties groter zijn bij nacontrole van de belastingdienst (flinke boetes). Suriname kan zo meerdere vliegen in 1 klap slaan. En de informele economie reduceren en de Staatskas flink spekken met de eenmalige inkeer-belastingen.

5. Voer spoedig (parallel aan punt 4) het betalen met “3 munten stelsel” in. Euro’s, USD’s en SRD’s alle drie als wettig betaalmiddel. Ook door deze maatregel zal het geld uit de schoenendozen en matrassen rijkelijk vloeien en rollen in de lokale economie. En de Staat harkt dan voortaan een deel van de belastingen binnen in valuta. 

Durf zo gefaseerd een stukje identiteit en autonomie op te geven voor professionele monetaire integratie in de wereldeconomie (met euro’s en USD’s). DE SRD kan blijven bestaan. Maar laat de Europese Centrale Bank en de Federal Reserve Bank van de Verenigde Staten voortaan mede de sterkte van je lokale munt, het reilen en zeilen van je lokale economie mede bepalen en daarmee de waardevastheid van het huishoudinkomen. Zo creëer je, als progressievere, anticiperende en vooral empathische regering een betere mogelijkheid voor de Surinaamse gezinnen om het leven beter te kunnen plannen. 

Immers Suriname is al een gedollariseerde economie. Goud, Olie, Hout en andere exporten, bouwmaterialen, hebben allemaal valuta gerelateerde prijzen, worden allemaal in euro’s of USD afgerekend. Bijna alle producten in de supermarkten en restaurants worden omgerekend van Euro’s en USD (kostprijs) naar SRD’s. 

En dan de laatste vraag aan hen die de seigniorage argument aanhangen, het argument dat de Surinaamse overheid zou verdienen aan het uitgeven van de SRD en daarom de SRD nooit moet opheffen als nationale munt en betaalmiddel, ik daag u allen uit; 

Hoeveel heeft Suriname sinds 1975 verdient aan seignoirage door een eigen munt te hebben? 

Ik wacht uw reacties af, tot dan wens ik iedereen mooie dromen toe over Subai!